Mai Khôi, nữ ca sĩ bất đồng chính kiến của Việt Nam, vừa được trao Giải thưởng Nhân Quyền Quốc tế Vaclav Havel 2018 tại thủ đô Oslo của Na Uy hôm nay, ngày 30/5/2018.
Tổ chức Quỹ Nhân quyền (Human Rights Foundation - HRF) chính thức vinh danh và trao giải Nhân Quyền Quốc tế Havel 2018 dành cho những người bất đồng chính kiến sáng tạo cho ngôi sao nhạc pop Việt Nam, tên đầy đủ là Đỗ Nguyễn Mai Khôi.
Sau buổi lễ trao giải này, tôi sẽ quay về Việt Nam và sẽ tiếp tục những công việc tôi đang làm. Tôi sẽ viết những gì tôi chứng kiến và sẽ tiếp tục cất tiếng hát...Ca sĩ Mai Khôi phát biểu tại lễ nhận giải thưởng Havel 2018.
Tại buổi lễ ở nhà hát Latter được HRF phát hình trực tiếp trên Facebook hôm 30/5, ca sĩ Mai Khôi phát biểu trước khi biểu diễn một ca khúc trong album có tựa đề Mai Khôi Chém gió – Bất Đồng:
“Sau buổi lễ trao giải này, tôi sẽ quay về Việt Nam và sẽ tiếp tục những công việc tôi đang làm. Tôi sẽ viết những gì tôi chứng kiến và sẽ tiếp tục cất tiếng hát…”
Trong một thông cáo hôm 27/5, HRF cho biết đã trì hoãn thông báo trao giải vì e rằng chính phủ Việt Nam sẽ cấm Mai Khôi xuất cảnh do những hoạt động ủng hộ dân chủ của cô.
Ông Thor Halvorssen, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng Havel, nói: “Mai Khôi thật xuất sắc trong cam kết đối với nhân quyền. Thông qua âm nhạc và các hoạt động của mình, cô đã đưa các quyền tự do dân sự và dân chủ lên hàng đầu trong các cuộc tranh luận trong công chúng tại Việt Nam.”
HRF nhận định Mai Khôi là một nghệ sĩ dũng cảm, độc lập, người đang định hình tranh luận công chúng ở Việt Nam. Cô trở thành một ngôi sao vào năm 2010 sau khi giành được giải thưởng cao nhất về sáng tác tại Việt Nam. Là một người nổi tiếng, Mai Khôi ủng hộ quyền phụ nữ, quyền của những người đồng tính, chuyển giới (LGBT) và tranh đấu để chấm dứt bạo hành đối với phụ nữ.
Gần đây, vào tháng 3/2018, cô bị công an cửa khẩu sân bay Nội Bài ở Hà Nội tạm giữ 8 tiếng khi vừa về nước sau một chuyến lưu diễn ở châu Âu.
Trong một cuộc phỏng vấn với VOA sau khi bị câu lưu, Mai Khôi nói:
“Phần lớn người dân Việt bị tẩy não, nhồi sọ. Rất khó để thay đổi điều đó, nhưng chúng tôi đang cố hết sức. Chúng tôi có âm nhạc, thứ có thể đi rất xa, và thức tỉnh con người.”
Nữ ca sĩ Mai Khôi trở thành tâm điểm của cuộc tranh luận công khai sau khi tham dự cuộc bầu cử quốc hội năm 2016 với tư cách một ứng cử viên độc lập và được mời tham dự một buổi gặp gỡ với Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama khi ông sang thăm Việt Nam vào tháng 5/ 2016.
Mai Khôi, người nghệ sĩ trực ngôn, được coi như một cái gai trong mắt chính quyền Việt Nam. Bất chấp bị sách nhiễu, cô vẫn tiếp tục tìm ra những cách sáng tạo để châm ngòi cho tranh luận về nghệ thuật, nhân quyền và dân chủ.
Vào đầu năm nay, cô phát hành album “Mai Khôi Chém Gió- Bất đồng,” khi cô trình diễn trên sân khấu, những giai điệu, ca từ “nhạy cảm chính trị” của cô đã thu hút những vị khách không mời, thuộc lực lượng an ninh nhà nước.
Hai giải Nhân Quyền Quốc tế Havel 2018 còn lại được trao cho nhóm nhạc Belarus Free Theatre, nhóm nhạc châu Âu duy nhất bị chính phủ cấm hoạt động vì lý do chính trị, và Emmanuel Jal, nhà hoạt động chính trị người Canada gốc Nam Sudan, cũng là một nhạc sĩ, diễn viên, cựu binh sĩ trẻ.
Giải thưởng Havel là một biểu tượng “Nữ thần dân chủ,” được thiết kế bởi các sinh viên Trung Quốc tham gia các cuộc biểu tình Thiên An Môn vào tháng 6/1989. Mỗi tác phẩm điêu khắc thể hiện tinh thần của sự sáng tạo thể hiện cuộc đấu tranh cho sự thật và vẻ đẹp chống lại cái xấu.
Giải thưởng Havel được thành lập năm 2012 nhằm tôn vinh những người đấu tranh cho tự do và dân chủ với sự sáng tạo khi đối mặt với một hệ thống cai trị độc đoán.
