Mỹ yêu cầu Iran trả chiếc máy bay không người lái

Các giới chức Hoa Kỳ đã thận trọng về chiếc máy bay do thám mà phim quay được cho thấy Vệ binh Cách mạng Iran đang xem xét hồi tuần trước.

Nay tính xác thực của chiếc máy bay được quay phim không còn là điều tranh cãi nữa; Tổng thống Barack Obama và Bộ trưởng Ngoại giao Hillary Clinton nói rằng Hoa Kỳ muốn lấy lại chiếc máy bay.

Tại cuộc họp báo với Thủ tướng Iraq Nouri al-Maliki, Tổng thống Obama được hỏi liệu việc mất chiếc máy bay do thám đó có gây phương hại cho an ninh quốc gia của Hoa Kỳ hay không.

Ông Obama nói: "Về vấn đề chiếc máy bay không người lái đang ở trong tay Iran, tôi sẽ không bình luận về các vấn đề tình báo còn được giữ bí mật. Như đã được đề cập, chúng tôi yêu cầu trả lại chiếc máy bay. Chúng tôi đang chờ xem Iran trả lời như thế nào."

Yêu cầu này được hiểu là đã được chuyển đến Tehran qua chính phủ Thụy Sĩ, đại diện cho quyền lợi của Hoa Kỳ tại Iran trong khi hai nước không có quan hệ ngoại giao.

Chính phủ Hoa Kỳ chưa bình luận về nhiệm vụ của chiếc máy bay không người lái, dường như là một chiếc RQ-170 Sentinel với công nghệ tàng hình tiên tiến.

Tin tức nói rằng chiếc máy đang làm nhiệm vụ do thám trên không phận Afghanistan và bay lạc vào không phận Iran, hay chiếc máy bay đang do thám chương trình hạt nhân của Iran khi các kiểm soát viên dưới mặt đất bị mất liên lạc với chiếc máy bay. Iran nói rằng họ đã tấn công bằng vũ khí điện toán để hạ máy bay, nhưng các chuyên gia hàng không nói rằng chiếc máy bay có thể đã bị trục trặc kỹ thuật.

Tại một cuộc họp báo với Bộ trưởng Ngoại giao Anh William Hague, Ngoại trưởng Clinton nói rằng việc Iran trả lại chiếc máy bay khó có thể xảy ra.

Bà Clinton nói: "Chúng tôi nêu rõ lo ngại của chúng tôi. Chúng tôi đã đêä trình một yêu cầu chính thức xin trả thiết bị đã bị mất giống như chúng tôi cũng sẽ làm trong bất cứ tình huống nào đối với bất kỳ chính phủ nào khác trên thế giới. Xét vì thái độ hiện nay của Iran, chúng tôi không trông mong họ sẽ đáp ứng yêu cầu."

Iran đã gởi một kháng thư lên Liên Hiệp Quốc về vụ chiếc máy bay không người lái, tố cáo Hoa Kỳ có hành động gây hấn và vi phạm luật pháp quốc tế.

Một đại biểu quốc hội Iran nói rằng các chuyên gia quân sự Iran đang ở vào gia đoạn cuối rút các dữ liệu từ chiếc máy bay ra và sắp có thể sao chép và sản xuất hàng loạt những chiếc máy bay như vậy – một tuyên bố bị các chuyên gia quốc phòng phương tây chế nhạo.

Trong các nhận định với Ngoại trưởng Clinton, Ngoại trưởng Hague nói rằng chính phủ Anh chưa từ bỏ việc giao tiếp với Iran.

Nhưng ông nói rằng những diễn biến mới đây, trong đó có vụ đám đông tấn công đại sứ quán Anh ở Tehran, cho thấy ít nhất một số phần tử trong giới lãnh đạo Iran có khuynh hướng muốn đối đầu với phương Tây.

Ngoại trưởng Anh nói: "Chúng tôi nhận thấy một khuynh hướng ngày càng tăng muốn phiêu lưu liều lĩnh và bất hợp pháp về phía ít nhất một phần nào trong chế độ Iran. Đó có thể không phải là việc làm của toàn bộ chế độ Iran. Nhưng ít nhất là của một phần trong chế độ này, và những hành động đó đã được cho phép thực hiện."

Ngoại trưởng Hague nói rằng Liên hiệp châu Âu dự định sẽ xiết chặt trừng phạt hạt nhân đối với Tehran vào tháng tới, với các biện pháp cứng rắn hơn tập trung vào các khu vực tài chính, năng lượng và giao thông vận tải của Iran. Ông nói áp lực sẽ gia tăng nếu như chương trình hạt nhân của Iran vẫn tiếp tục "mà không có lời giải thích thỏa đáng về mục đích hòa bình."