Hoa Kỳ bỏ xa phần còn lại của thế giới trong lĩnh vực xuất khẩu vũ khí trong khi Nga xếp thứ hai và xa đằng sau, một tổ chức theo dõi dữ liệu buôn bán vũ khí hàng đầu cho biết.
Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI) trong một phúc trình hôm 11/3 cho hay khoảng cách giữa Mỹ và phần còn lại của thế giới trong lĩnh vực bán vũ khí ngày càng mở rộng trong giai đoạn năm năm mới nhất 2014-2018. Xuất khẩu vũ khí của Mỹ trong giai đoạn này chiếm tỷ lệ 36% toàn cầu so với mức 30% trong giai đoạn 5 năm trước đây.
“Mỹ đã củng cố thêm vị thế của họ như là nhà cung cấp vũ khí hàng đầu thế giới,” Aude Fleurant, giám đốc chương trình chi tiêu quân sự và vũ khí của SIPRI, cho biết.
“Họ xuất khẩu vũ khí đến ít nhất 98 quốc gia trong vòng 5 năm qua; những vụ giao vũ khí này thường bao gồm các vũ khí tân tiến như máy bay chiến đấu, tên lửa tầm ngắn và tên lửa đạn đạo và rất nhiều bom được dẫn đường.”
Bản phúc trình cũng nhấn mạnh khoảng cách ngày càng nới rộng giữa Washington và Moscow về xuất khẩu vũ khí.
“Xuất khẩu vũ khí của Mỹ trong giai đoạn 2014-2018 cao hơn của Nga 75%, trong khi trong giai đoạn 2009-2013 chỉ cao hơn 12,” bản phúc trình của SIPRI cho biết.
“Hơn phân nửa số vũ khí xuất khẩu của Mỹ là bán cho khu vực Trung Đông trong giai đoạn 2014-2018,” cũng theo phúc trình.
SIPRI cho biết xuất khẩu vũ khí của Nga đã giảm 17% trong giai đoạn này. Lý do chủ chốt dẫn đến sự sụt giảm này là do Ấn Độ và Venezuela giảm mua vũ khí.
Cũng theo phúc trình này, Pháp là quốc gia bán vũ khí lớn thứ ba toàn cầu, chiếm 6,8% tỷ trọng. Theo sau là Đức với 6,4% và Trung Quốc với 5,2%.
Năm quốc gia xuất khẩu vũ khí hàng đầu thế giới chiếm 75% tỷ lệ toàn cầu, phúc trình cho biết.
Nếu tính tổng cộng con số xuất khẩu vũ khí của các nước Liên minh châu Âu thì họ chiếm tỷ lệ 27% toàn cầu.
Trong số các nước nhập vũ khí, Ả Rập Xê-út là khách hàng lớn nhất, chiếm 12% số đơn hàng toàn cầu, tăng 4,3% so với giai đoạn 5 năm trước.
“Mức nhập khẩu vũ khí của một số quốc gia Ả Rập ở Vùng Vịnh đã tăng nhanh trong giai đoạn này,” phúc trình cho biết.
“Trong số những lý do chủ yếu của việc tăng mua vũ khí này là sự không tin tưởng lẫn nhau giữa một bên là Iran và một bên là Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE).”
Phúc trình cũng dẫn cuộc xung đột ở Yemen, vốn được xem là cuộc chiến ủy nhiệm giữa Iran và Ả Rập Xê-út, và sự thù nghịch giữa một liên minh các nước Ả Rập do Ả Rập Xê-út đứng đầu và nước Qatar nhỏ bé ở Vùng Vịnh.
Pakistan là nước nhập vũ khí thứ 11 toàn cầu với tỷ trọng là 2,7% nhưng đây là mức giảm mạnh so với 4,8% trước đó. Các nước cung cấp vũ khí chính cho Pakistan là Trung Quốc (70%), Mỹ (8,9%) và Nga (6%).
Đối thủ của Pakistan: Ấn Độ là nước nhập khẩu vũ khí lớn thứ hai. Các nước cung cấp vũ khí lớn nhất cho Delhi là Nga (70%), Israel (15%) và Mỹ (12%).
Trong một phúc trình được công bố hồi tháng 12 năm 2018, SIPRI cho biết xuất khẩu vũ khí của các công ty Mỹ trong năm 2017 lên đến 222,6 tỷ đô la, trong khi doanh số vũ khí của Nga trong cùng năm là 37,7 tỷ đô la.