Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm thứ Sáu ký thành luật một dự luật cho phép sa thải nhân viên Bộ Sự vụ Cựu chiến binh (VA) dễ dàng hơn, một diễn biến khiến các quan chức công đoàn lo ngại rằng luật này có thể bị lạm dụng cho mục đích chính trị.
Việc ký ban hành luật này là bước đi mới nhất trong nỗ lực của chính quyền Trump nhằm củng cố cơ quan cung cấp dịch vụ chăm sóc y tế và các dịch vụ khác cho hàng triệu cựu chiến binh.
"Các cựu chiến binh của chúng ta đã hoàn thành nghĩa vụ của họ đối với đất nước này và bây giờ chúng ta phải hoàn thành nghĩa vụ của mình đối với họ," tổng thống nói trong một buổi lễ ký tại Nhà Trắng.
Ông Trump lúc vận động tranh cử đã nhiều lần hứa hẹn sẽ cải thiện các dịch vụ chăm sóc y tế cho cựu chiến binh và cải thiện hiệu năng của cơ quan này, vốn đã bị rúng động vì những vụ bê bối cách đây vài năm.
Tại trung tâm y tế VA ở thành phố Phoenix, bang Arizona, một số cựu chiến binh đã qua đời vào năm 2014 trong khi chờ được điều trị. Những vụ tai tiếng khác trong năm đó bao gồm thời gian chờ đợi lâu để được điều trị y tế và nỗ lực của nhân viên cơ quan này nhằm che đậy vụ việc.
"Điều đã xảy ra là một nỗi nhục nhã quốc gia," ông Trump nói, "thế nhưng một số nhân viên dính líu trong những vụ bê bối này vẫn nằm trong biên chế."
Đạo luật Trách nhiệm Bộ Sự vụ Cựu chiến binh và Bảo vệ Người tố cáo tiêu cực năm 2017 nhận được sự ủng hộ rộng rãi của cả hai đảng và được thông qua tại Thượng viện vào ngày 6 tháng 6.
Luật này cho phép sa thải nhân viên dễ dàng hơn vì hành vi sai trái và cung cấp thêm những biện pháp bảo vệ cho những người tố cáo tiêu cực. Nó hạ thấp tiêu chuẩn bằng chứng cần có để sa thải nhân viên.
Các công đoàn đại diện một số nhân viên VA, trong đó có Liên đoàn Công chức Chính phủ Hoa Kỳ (AFGE), lo ngại rằng luật này có thể bị lạm dụng cho những lý do chính trị.
"Dù được quảng bá là dự luật cho phép sa thải nhân viên tồi dễ dàng hơn, những đề xuất này được thiết kế để xóa sổ và chôn vùi lực lượng Công chức phi chính trị," Chủ tịch AFGE David Cox phát biểu tại buổi điều trần Thượng viện ngày 17 tháng 5. "Dự luật này cho phép sa thải nhân viên giỏi, nhân viên vô tội cũng dễ dàng như là sa thải nhân viên tồi."
Luật này nhắm mục tiêu đẩy nhanh quá trình kỷ luật và sa thải nhân viên. Ủy ban Sự vụ Cựu chiến binh Hạ viện nói hiện phải mất tới một năm mới sa thải được công chức liên bang chính ngạch.
Luật này cũng sẽ tạo ra Văn phòng Trách nhiệm và Bảo vệ Người tố cáo tiêu cực mới để đáp lại những lo ngại mà luật mới có thể được sử dụng để kỷ luật không thỏa đáng những người tố cáo tiêu cực, giúp phơi bày những vụ bê bối của VA vào năm 2014.
Những người ủng hộ và chống đối luật này tin rằng công chức trong các cơ quan chính phủ khác có thể sử dụng nó làm hình mẫu khi họ tìm cách buộc nhân viên chịu trách nhiệm về hành vi sai trái.
