Luật sư ông Trump mở đầu biện hộ vụ luận tội thân chủ mình ngày 12/2 bằng cách phủ nhận ông đóng vai trò xúi dục bạo động gây chết người tại Điện Capitol, cho rằng vụ luận tội chống ông là “thù ghét có động cơ chính trị và một phần của một vụ “truy bức chính trị” của phe Dân chủ kéo dài cả năm nay.
Luật sư của cựu tổng thống Donald Trump nói với các thượng nghị sĩ là ông Trump có quyền thách thức kết quả bầu cử năm 2020 và ông đã làm như vậy, kể cả đọc một bài diễn văn trước vụ tấn công vào Điện Capitol. Và hành động này không lên đến mức xúi dục bạo động tiếp theo đó.
Các luật sư tìm cách qui kết cho các công tố viên bằng cách so sánh nghi vấn của Đảng Dân chủ về tính chính đáng của chiến thắng của ông Trump năm 2016 với sự thách thức của ông về thất bại của chính ông lần này.
Khi ông Trump nói với người ủng hộ “hãy chiến đấu hết mình” vào ngày 6/1, điều đó không có gì khác biệt so với những từ ngữ tấn công của đảng Dân chủ, cũng có nguy cơ dẫn đến bạo động.
“Đây là những ngôn từ chính trị bình thường không có gì khác biệt so với lời lẽ thường được dùng trong quan điểm chính trị hàng trăm năm nay,” ông Michael van der Veen, một trong những luật sư của ông Trump nói. “Vô số chính trị gia đã lên tiếng về việc chiến đấu cho những nguyên tắc của chúng ta.”
Sau phần trình bày của công tố viên bằng hình ảnh vụ bao vây Điện Capitol, vụ xử luận tội chuyển sang cho các luật sư biện hộ đã có một nhượng bộ căn bản: Bạo động là một thảm họa, không chấp nhận được và bất hợp pháp, như phe Dân chủ nói, nhưng ông Trump không ra lệnh việc này. Ông Van der Veen nói vụ bao vây được thực hiện bởi những người “đánh cướp” cho những mục tiêu của họ, trong một sự kiện lẽ ra là ôn hòa, và đã có kế hoạch bạo động trước khi ông Trump phát biểu.
“Bạn không có thể xúi dục những điều sắp xảy ra,” ông nói.
Thừa nhận sự khủng khiếp của ngày tháng Giêng có nghĩa là làm giảm đi ảnh hưởng của vụ luận tội của phe Dân chủ trong Hạ viện; và rồi các luật sư của ông Trump nhanh chóng xoay trục về một vấn đề cốt lõi với xác xuất thắng cao hơn: Liệu ông Trump có thể bị qui trách vì xúi dục vụ bạo loạn gây chết người ngày 6/1 hay không?
Luận điểm dường như là kêu gọi các thượng nghị sĩ Cộng hòa lên án bạo động nhưng không buộc tội tổng thống.
“Những người này không có cách nào kết nối việc này với ông Trump,” ông David Schoen, một trong những luật sư của tổng thống nói với phóng viên gần lúc kết thúc hai ngày lập luận của phe Dân chủ, nhằm chỉ làm đúng mỗi một việc này.
Ông duyệt lại căn bản của luận điểm của ông ngày 9/2 khi nói với các hội thẩm Thượng viện rằng “họ không cần phải đưa ra phim ảnh cho thấy bạo loạn xảy ra tại đây. Chúng tôi sẽ nói là chuyện này đã xảy ra, và quí vị đều biết việc này.”
Trong cả hai việc, đệ trình văn bản pháp lý và những lập luận tuần này, luật sư của ông Trump nói rõ lập trường của họ là những người chịu trách nhiệm bạo loạn chính là những người thực sự xông vào tòa nhà Quốc hội và hiện đang bị Bộ Tư pháp truy tố.
Dự kiến trước về những nỗ lực biện hộ tách biệt ngôn từ của ông Trump với các hành vi của người bạo loạn, các công tố viên Hạ viện trải qua nhiều ngày nỗ lực kết nối những sự kiện lại với nhau qua việc tái lập những đoạn video chưa từng công bố cùng những đoạn video khác về nhiều tháng tổng thống thúc đẩy người ủng hộ đảo ngược kết quả bầu cử.
Phe Dân chủ kết thúc việc trình bày vào ngày 11/2, dùng chính băng video của những người bạo loạn và lời lẽ từ ngày 6/1 để cố gán trách nhiệm cho ông Trump.
“Chúng tôi được mời đến đây,” một người xâm nhập Điện Capitol nói. “Ông Trump gởi chúng tôi đến,” một người khác nói. “Ông sẽ sung sướng. Chúng tôi đang chiến đấu cho ông.”
Mục đích của các công tố viên là làm cho ông Trump không phải là một người ngoài cuộc, trái lại, là “tổng tư lệnh xúi dục’ làm lan tỏa nhận thức sai lầm về bầu cử, sau đó khuyến khích người ủng hộ đến thách thức kết quả bầu cử tại Washington và lên tiếng bất đồng về cuộc chiến để lấy lại đất nước.
Phe Dân chủ cũng đòi hỏi ông bị cấm giữ những chức vụ liên bang trong tương lai.
“Cuộc tấn công này đáng lý đã không bao giờ xảy ra, nhưng nó đã xảy ra, cho ông Donald Trump,” Dân biểu Madeleine Dean, một trong những công tố viên luận tội, nói vào ngày 11/2 giữa lúc bà kìm chế xúc động.
“Và họ đã đến, choàng cờ ông Trump và dùng cờ của chúng ta, cờ nước Mỹ, để gây thương tích và đánh đập.”
Với ít hy vọng kết tội với tỷ lệ hai phần ba Thượng viện, phe Dân chủ đưa ra một trường hợp có hình ảnh cho công chúng Mỹ, mô tả bằng những hình ảnh mạnh mẽ, về sự khủng khiếp trong ngày đó—một số là trong phòng họp Thượng viện nơi các Thượng nghị sĩ đang ngồi trong tư cách hội thẩm. Họ dùng video an ninh quay cảnh người bạo loạn tìm kiếm, trong cách thức mang tính đe dọa, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi và Phó Tổng thống Mike Pence, đập phá để xông vào tòa nhà, và tấn công mặt đối mặt với cảnh sát, gây đổ máu.
Họ trưng nhiều chỉ thị công khai và rõ ràng của ông Trump cho người ủng hộ, có từ trước cuộc tập họp tại Tòa Bạch Ốc làm phát sinh cuộc tấn công vào Điện Capitol gây chết người vào lúc Quốc hội đang phê chuẩn chiến thắng của ông Joe Biden đảng Dân chủ. Có 5 người chết trong và sau vụ xáo trộn.
“Điều gì khiến bạn nghĩ là cơn ác mộng với ông Donald Trump và đám côn đồ bạo động phá vỡ luật lệ của ông ấy đã qua đi?” Dân biểu Jamie Raskin, Dân chủ, bang Maryland hỏi. Ông nói trước đây, “Khi ông Donald Trump nói với đám đông, như ông đã nói ngày 6/1, ‘Chiến đấu hết mình nếu không các bạn không còn đất nước nữa’ ông có ý nói với họ là ‘chiến đấu hết mình.’”
Tại Tòa Bạch Ốc, ông Biden nói ông tin rằng “một số ý kiến có thể thay đổi” sau khi các thượng nghị sĩ xem video an ninh, dù ông trước đây công nhận là việc buộc tội khó xảy ra.
Vào ngày 11/2 nhiều người dường như chuẩn bị tiến tới.
“Tôi nghĩ nội dung ngày hôm nay thực sự được lập lại nhiều. Ý của tôi là không có gì mới. Tôi thực sự thất vọng là họ không đối đầu nhiều với những tiêu chuẩn pháp lý,” Thượng nghị sĩ Công hòa Josh Hawley bang Missouri nói.
Một vài Thượng nghị sĩ Cộng hòa trong đó có ông Ted Cruz, bang Texas và Mike Lee, Utah, ngày 11/2 tham khảo với luật sư ông Trump.
Ông Cruz nói với phóng viên là các thượng nghị sĩ đang thảo luận về chiến lược pháp lý—điều không bao giờ được phép trong một vụ hình sự.
Không có luật lệ chống lại các hội thẩm Thượng viện thảo luận chiến lược với luật sư trong một vụ xử luận tội, dù phe Dân chủ có thể dùng việc này để nêu nghi vấn về vấn đề có hay không có thiên vị.
Việc trình bày của các luật sư ông Trump không mang nhiều rủi ro, vì người ta tin là cựu tổng thống sẽ được tha bổng.
Vào ngày 11/2, các nghị sĩ trong ngày thứ hai tranh luận dường như đã mệt mỏi, ngã người trên ghế, vòng tay và đi vòng vòng để thư giãn.
Một Thượng nghị sĩ Cộng hòa, ông Jim Inhofe, bang Oklahoma nói, trong lúc nghỉ họp: “Đối với tôi, họ mất tín nhiệm khi họ thảo luận càng lâu.”
Thượng nghị sĩ Cộng hòa Marco Rubio nói sự kiện ngày 6/1, dù “không ái quốc” và ngay cả “phản quốc” không phải là quan tâm chính của ông. Thay vào đó ông nói ngày 11/2, là xử luận tội một người không còn giữ chức vụ nữa “tạo ra một tiền lệ nguy hiểm.”
