Các cuộc thăm dò cử tri cho thấy ửng cử viên tổng thống Mỹ thuộc đảng Dân chủ Joe Biden có thể giành chiến thắng và trở thành ông chủ của Nhà Trắng.
Nhưng sau những gì diễn ra với ứng cử viên Hillary Clinton cũng của đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử năm 2016, nhiều người đặt câu hỏi liệu có thể tin được các cuộc khảo sát, thăm dò lần này hay không.
Trong nhiều tháng, các nhà hoạt động và quan chức của đảng Dân chủ đã và đang nói với những người ủng hộ ông Joe Biden rằng câu trả lời duy nhất cho câu hỏi “Có tin được kết quả thăm dò không?” là đi bỏ phiếu cho ông Biden và thuyết phục người khác làm điều tương tự.
Đảng Cộng hòa cũng thúc giục những người ủng hộ đi bỏ phiếu. Hàng chục triệu người của cả hai đảng đã đi bầu sớm, đạt con số kỷ lục. Những người còn lại sẽ đi bầu vào ngày 3/11.
Một bài báo của The Guardian cho biết các cuộc thăm dò vào cuối năm 2020 cho thấy tình hình của ông Biden khả quan hơn so với bà Clinton vào thời điểm cuối cuộc tranh cử năm 2016.
Theo The Guardian, năm nay, trên đồ thị, đường màu xanh đại diện cho tỉ lệ cử tri ủng hộ ông Biden luôn luôn ở trên cao, chạy song song bên dưới là đường màu đỏ đại diện cho mức độ ủng hộ ông Trump, Tổng thống Mỹ đương nhiệm và là ứng cử viên của đảng Cộng hòa, nhắm đến nhiệm kỳ thứ hai.
Hai đường này luôn luôn cách nhau khoảng 8 điểm phần trăm trong cả năm 2020 và không bao giờ cắt nhau, The Guardian lưu ý.
Trướccuộc bầu cử năm 2016, kết quả trung bình từ khảo sát cử tri cho thấy hai đường đồ thị của ông Trump và bà Clinton, 2 ứng cứ viên khi đó, cứ một hai tháng lại cắt nhau, cho đến điểm cuối cùng thể hiện rằng bà Clinton có ưu thế 3 điểm phần trăm. Trên thực tế, tính theo số phiếu phổ thông, bà thắng với chênh lệch là 2 điểm phần trăm.
Năm nay, The Guardian đưa tin là ông Biden có lợi thế hơn 7,5 điểm phần trăm so với ông Trump, căn cứ vào tính toán của Real Clear Politics; hoặc 9 điểm, theo New York Times/Upshot; và 9 điểm, theo FiveThirtyEight. Như vậy, mức chênh lệch cao gấp 2 hoặc 3 lần so với mức của bà Clinton.
Tại các bang chiến trường quan trọng, kết quả thăm dò cho thấy mức lợi thế của ông Biden cũng cao hơn so với mức của bà Clinton, vẫn theo The Guardian.
Có 3 bang chiến trường đáng chú ý mà ông Trump đã thắng bà Clinton với tỉ lệ chênh lệch sít sao hồi năm 2016 là Wisconsin (ông Trump hơn 0,7%), Michigan (Trump +0,3) và Pennsylvania (Trump +0.7).
Giờ đây, mục Upshot của New York Times – chuyên phân tích về chính trị, chính sách và đời sống –so sánh các cuộc khảo sát năm nay với hồi năm 2016, và đặt giả định rằng ngay cả khi các tính toán của năm nay cũng sai như năm 2016, thì có thể rút ra các dự báo gì.
Theo Upshot, ở thời điểm hiện tại, ông Biden được dự báo dẫn trước ông Trump ở Wisconsin 10 điểm phần trăm; nhưng nếu khảo sát bị sai như năm 2016, thì mức chênh giảm xuống còn 4 điểm; ở Michigan là 8 điểm (hoặc 4 điểm, nếu sai); và ở Pennsylvania là 6 điểm (1 điểm, nếu sai).
Như vậy, ngay cả khi các cuộc thăm dò, khảo sát năm nay cũng sai như năm 2016, ông Biden được dự báo vẫn dẫn trước ông Trump ở 3 bang then chốt, Upshot đưa ra nhận định, được The Guardian dẫn lại.
Trang FiveThirtyEight, chuyên dự báo về bầu cử, đưa ra viễn cảnh tốt đẹp hơn dành cho ông Biden so với bà Clinton. Ở Wisconsin, con số tăng từ 5,3 điểm phần trăm hồi năm 2016 lên 8 điểm phần trăm năm nay, ở Michigan từ 4,2 điểm lên 8,1 điểm, và ở Pennsylvania từ 3,7 điểm lên 5,1 điểm.
Trang Real Clear Politics cũng đưa ra tính toán cho thấy mức dẫn trước của ứng cử viên thuộc đảng Dân chủ có thay đổi so với năm 2016.
Ở Michigan, ông Biden dẫn trước ông Trump 8,2 điểm, cao hơn mức 3,4 điểm mà bà Clinton từng dẫn trước ông Trump cách đây 4 năm; và ở Pennsylvania, lợi thế của ông Biden là 3,5 điểm so với mức 1,9 điểm mà bà Clinton từng có.
Tuy nhiên, trong tính toán của mình, trang Real Clear Politics cho thấy lợi thế của ông Biden ở Wisconsin hiện là 6,4 điểm, giảm chút xíu so với mức 6,5 điểm của bà Clinton năm 2016.
Con số của Real Clear Politics về Wisconsin thật đáng chú ý, cho thấy không phải là ông Biden luôn luôn có mức dẫn trước cao hơn so với thời bà Clinton. Và trường hợp ngoại lệ này cũng cảnh báo rằng ông Trump vẫn có một cửa thắng, dựa vào những cử tri trung thành đi bầu với số lượng đông đảo.
Nhưng theo The Guardian, số lượng cử tri trung thành với ông Trump đang giảm ở nhóm người cao niên, phụ nữ da trắng không có bằng đại học và người da trắng nói chung. Ngược lại, dường như ông Trump đã thu hút thêm người ủng hộ là các cử tri da đen hoặc gốc Mỹ Latinh, đặc biệt là nam giới.
Trên trang The Atlantic, tác giả Derek Thompson chỉ ra những khác biệt của các thăm dò, khảo sát năm 2016 so với năm nay.
Thứ nhất, các khảo sát năm 2016 mắc sai sót lớn về dân số học khi lấy mẫu không đủ về những cử tri không có bằng đại học. Năm nay, những người làm khảo sát rút kinh nghiệm, không bỏ sót những người ủng hộ ông Trump và không có bằng đại học, ông Thompson viết trên The Atlantic.
Thứ hai, một số lượng lớn những cử tri dao động đã quyết định bỏ phiếu cho ông Trump vào giờ chót hồi năm 2016. Năm nay, hầu hết những cử tri như vậy đều đã đưa ra quyết định, vẫn ông Thompson viết. Ông là cây viết chuyên về kinh tế, công nghệ và truyền thông của The Atlantic.
Thứ ba, theo ông Thompson, đã có cái gọi là “Sự bất ngờ tháng 10” hồi năm 2016. Năm nay, tình hình không có gì đặc biệt. Vào ngày 28/10/2016, Giám đốc FBI khi đó, ông Comey, gửi thư lên Quốc hội Mỹ về cuộc điều tra nhằm vào tài khoản email cá nhân của bà Clinton.
Trong một cuộc phỏng vấn với CNBC năm 2017, bà Clinton khẳng định bức thư của ông Comey đã làm bà thua trong cuộc bầu cử năm 2016.
Thứ tư, những cuộc khảo sát hồi năm 2016 cho thấy đảng Dân chủ mất đi sự ủng hộ ở nhiều quận hạt vào giờ chót, một phần trong đó có liên quan đến chuyện bà Clinton chỉ có một vài chuyến thăm ít ỏi đến 2 bang chiến trường là Wisonsin và Michigan. Năm nay, các khảo sát được theo dõi chặt chẽ và cho thấy sự ủng hộ cho ông Biden không hề yếu đi.
Cuối cùng, năm 2020 có đại dịch toàn cầu mà năm 2016 đã không có. Cây viết Thompson cho rằng Tổng thống Trump bị nhiễm virus corona chủng mới không lâu sau cuộc tranh luận tranh cử tổng thống được xem là không có lợi cho ông lại càng giúp cho ông Biden vượt lên trên.
Thêm nữa, số ca nhiễm tăng lên vào mùa thu làm cho công chúng chú ý trở lại vào tình hình dịch bệnh, trong khi lâu nay họ vẫn tin rằng ông Trump đối phó không tốt với dịch, ông Thompson đưa ra ý kiến trên The Atlantic.
Sự khác biệt quan trọng nhất giữa 2016 và 2020 không phải là chuyện phương pháp khảo sát, thăm dò thế nào, hay các ứng cử viên khác nhau ra sao, mà là: 4 năm trước, ông Trump tranh cử với những lời hứa hẹn tốt đẹp, còn năm nay ông tranh cử với những kết quả đã đạt được hoặc những việc chưa làm được, vì vậy, cử tri giờ đây nhìn ông với con mắt khác.
Có tới 150 triệu người sẽ đi bầu năm nay và ít nhất một nửa số cử tri đó đã đi bỏ phiếu rồi. Các cuộc khảo sát, thăm dò có mức độ chính xác đến đâu, chỉ đến khi có kết quả bầu cử chúng ta mới biết được.