Tổng thống Mỹ Donald Trump leo thang một tranh cãi với Thổ Nhĩ Kỳ hôm thứ Sáu bằng cách áp đặt thuế quan cao hơn đối với kim loại nhập khẩu, gây áp lực kinh tế chưa từng thấy lên một nước đồng minh NATO và khiến các thị trường tài chính của Thổ Nhĩ Kỳ chìm sâu trong rối loạn.
Chỉ trích hiện trạng mối quan hệ của Mỹ với Ankara, ông Trump tuyên bố trên Twitter rằng ông đã chấp thuận tăng gấp đôi thuế nhập khẩu đánh vào nhôm và thép từ Thổ Nhĩ Kỳ, lần lượt là 20 phần trăm và 50 phần trăm.
Nhà Trắng nói ông Trump sẽ sử dụng một mục của luật pháp Hoa Kỳ cho phép áp thuế quan viện dẫn lí do an ninh quốc gia để tăng thuế nhập khẩu.
Washington và Ankara đã lời qua tiếng lại từ nhiều tháng qua về một mục sư người Mỹ bị giam cầm ở Thổ Nhĩ Kỳ, cuộc nội chiến Syria và các vấn đề ngoại giao khác.
Bước đi của ông Trump đã khiến đồng lira của Thổ Nhĩ Kỳ rớt giá nặng hơn. Đồng lira, lâu nay vẫn tụt giá vì những lo lắng về ảnh hưởng của chính phủ đối với chính sách tiền tệ và căng thẳng với Mỹ, có lúc sụt hơn 18 phần trăm trong ngày thứ Sáu xuống mức thấp kỉ lục so với đồng đôla.
Ngay cả trước tuyên bố của ông Trump, Tổng thống Tayyip Erdogan đã bảo người dân Thổ đổi vàng và đôla lấy lira để chống lại "một cuộc chiến tranh kinh tế." Những cơn sóng từ cuộc khủng hoảng lan tỏa ra nước ngoài, với các nhà đầu tư bán tháo cổ phần tại các ngân hàng Châu Âu có sự tiếp xúc lớn với nền kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ.
"Tôi vừa chấp thuận tăng gấp đôi Thuế quan đối với Thép và Nhôm của Thổ Nhĩ Kỳ trong khi tiền tệ của họ, đồng Lira Thổ Nhĩ Kỳ, trượt giá nhanh chóng so với đồng Đôla rất mạnh của chúng ta!" ông Trump nói trong một dòng tweet đăng vào sáng sớm trên Twitter.
"Nhôm bây giờ sẽ là 20 phần trăm và Thép là 50 phần trăm. Quan hệ của chúng ta với Thổ Nhĩ Kỳ hiện không tốt đẹp vào thời điểm này!"
Mỹ, nước nhập khẩu thép lớn nhất thế giới, đã áp đặt thuế quan 10 phần trăm lên nhôm và 25 phần trăm lên thép trong tháng 3 đối với hàng nhập khẩu từ nhiều nước khác nhau. Thổ Nhĩ Kỳ là nước xuất khẩu thép lớn thứ sáu sang Mỹ.
Ankara tuần này đã gửi một phái đoàn đến Washington để gặp cả Bộ Ngoại giao và Bộ Tài chính nhằm giải quyết một số tranh chấp nhưng những cuộc đàm phán đó không có dấu hiệu đột phá.
Tuần trước, Mỹ đã áp đặt các chế tài đối với bộ trưởng tư pháp và bộ trưởng nội vụ của Thổ Nhĩ Kỳ vì đã không phóng thích mục sư người Mỹ Andrew Brunson.
Ông Brunson, một mục sư Tin lành phái Trưởng Lão phúc âm từ bang North Carolina, bị bỏ tù vì bị cáo buộc ủng hộ một nhóm mà Ankara qui trách về một cuộc đảo chính bất thành vào năm 2016. Ông Brunson phủ nhận cáo buộc này.
Ngoài trường hợp ông Brunson, Washington đang nỗ lực để ba nhân viên đại sứ quán Mỹ làm việc tại địa phương được phóng thích. Các vấn đề thương mại và những khác biệt về Syria cũng gây căng thẳng trong quan hệ song phương.
