Vào lúc sắp đến hạn chót của lệnh ngừng bắn ở Syria, chiến đấu cơ Nga tiếp tục ném bom vào những đối tượng mà Kremlin gọi là "các tổ chức khủng bố" giữa lúc có tin Nga đã tăng cường các cuộc tấn công vào thành trì của phiến quân.
Thỏa thuận ngừng bắn, do Mỹ và Nga làm trung gian, dự kiến sẽ có hiệu lực vào lúc nửa đêm, giờ Damascus (tức 22h00, giờ quốc tế). Tổ chức đại diện cho phe đối lập Syria, Thượng Ủy ban về Đàm phán, ra một tuyên bố nói 97 nhóm đã cam kết sẽ tuân thủ việc ngừng bắn.
LHQ ủng hộ
Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc dự kiến trong ngày thứ Sáu sẽ bỏ phiếu về một nghị quyết ủng hộ việc chấm dứt tình trạng chiến tranh, và dự kiến nghị quyết sẽ được thông qua.
Dự thảo nghị quyết nói HĐBA "đòi hỏi" việc ngừng bắn bắt đầu lúc nửa đêm theo giờ Damascus vào thứ Bảy. Dự thảo nói các bên đã "chấp nhận và cam kết tuân thủ Các điều khoản về ngừng các hành động thù địch" giờ đây là các bên tham gia nghị quyết và đòi hỏi họ phải thực hiện đầy đủ các cam kết của mình. Dự thảo cũng cũng tái khẳng định hỗ trợ cho các cuộc đàm phán chính trị được Liên Hiệp Quốc giúp đỡ nhằm chấm dứt chiến tranh.
Ngoài ra, dự thảo nghị quyết kêu gọi các bên "ngay lập tức" cho phép nhân viên cứu trợ nhân đạo được tiếp cận an toàn và không bị cản trở với tất cả các khu vực của Syria.
Đặc sứ Liên Hiệp Quốc về Syria Staffan de Mistura sẽ cập nhật HĐBA hôm thứ Sáu về việc chấm dứt các hoạt động thù địch và kế hoạch của ông nhằm khởi động lại các cuộc đàm phán hòa bình. Ông sẽ ngồi họp ở Geneva thông qua một đường truyền video.
Tổ chức Quan sát Nhân quyền Syria có trụ sở ở Anh tố cáo Nga đã tăng tốc các cuộc tấn công vào phiến quân đối lập với chính phủ Syria. Các cuộc không kích "mãnh liệt hơn bình thường", hãng thông tấn Pháp đưa tin. Các mục tiêu bao gồm khu vực phía đông của Damascus, tỉnh Homs ở phía bắc và một phần tỉnh Aleppo.
Báo chí trích dẫn Phát ngôn viên điện Kremlin Dmitry Peskov nói "Các lực lượng không quân Nga chắc chắn tiếp tục hoạt động tại Syria" chống lại "các tổ chức khủng bố" và ông tỏ ý nghi ngờ về uy tín của nhóm quan sát nhân quyền.
Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng nói với các phóng viên hôm thứ Sáu rằng Nga có kế hoạch tiếp tục chiến dịch ném bom của mình nhắm vào Nhà nước Hồi giáo và nhóm khủng bố Mặt trận al-Nusra gắn với al-Qaida ở Syria. Ông cho biết thỏa thuận của Liên Hiệp Quốc không áp dụng cho các nhóm mà Liên Hiệp Quốc xác định là tổ chức khủng bố. Cả IS lẫn al-Nusra đều không phải là các bên tham gia ngừng bắn.
Tổng thống Mỹ Barack Obama nói Mỹ sẽ làm mọi điều có thể để duy trì hiệu lực của thỏa thuận. Sau khi gặp các quan chức an ninh hàng đầu tại Bộ Ngoại giao, hôm thứ Năm, ông nói chấm dứt được các cuộc xung đột ở Syria và Iraq là điều quan trọng giúp đánh bại mạng lưới khủng bố Nhà nước Hồi giáo. Ông cho biết có những dấu hiệu cho thấy số lượng các tay súng nước ngoài đổ vào Syria đang chậm lại, làm cho những kẻ chủ chiến gặp khó khăn hơn trong việc bổ sung cho đội ngũ của chúng.
Tình hình ở Syria và Iraq là "một trong những trường hợp phức tạp nhất mà thế giới thấy trong thời gian gần đây", ông Obama nói. Ông lưu ý rằng nhóm Nhà nước Hồi giáo hiếu chiến "đang cố thủ, kể cả ở các khu vực đô thị, sử dụng dân thường làm lá chắn sống."
Ông nói thêm rằng cuộc xung đột tại Syria là "một cuộc chiến tranh ủy nhiệm giữa các cường quốc khu vực, phản ánh sự đối đầu phe phái sâu sắc."
Hôm thứ Sáu, Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Lavrov đã tổ chức một cuộc họp của Diễn đàn Hợp tác Nga-Arab ở Moscow, tại đó ông đã cam kết cuộc họp sẽ tập trung vào việc chấm dứt xung đột tại Syria.
Ông Lavrov cho biết thành công của lệnh ngừng bắn phụ thuộc một phần vào việc liên minh do Mỹ dẫn đầu cần kiềm chế, tránh nói "về một phương án 2, về việc chuẩn bị cho tác chiến trên mặt đất, về việc tạo ra một vùng đệm vô dụng", theo tin của AFP.
Nếu Nga và chính phủ Syria không tôn trọng thỏa thuận ngừng bắn, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry tỏ ý Washington sẽ xem xét "phương án 2".
Ông Lavrov bày tỏ lo ngại rằng nhóm đối lập chính ở Syria đã nói họ sẽ chỉ tôn trọng lệnh ngưng bắn trong hai tuần.
"Sáng kiến Nga-Mỹ không tính đến bất kỳ điều kiện và tiêu chuẩn sơ bộ nào", AFP dẫn lời ông Lavrov nói như vậy. Vị quan chức Nga cũng chỉ trích ông Obama vì đã nói một lần nữa hôm thứ Năm rằng Tổng thống Syria Bashar al-Assad phải từ chức để đảm bảo một nền hòa bình lâu dài.
Tăng cường quân sự
Trong những tháng gần đây các nỗ lực tăng cường chống lại Nhà nước Hồi giáo đã bao gồm cả việc sử dụng thêm lực lượng viễn chinh đặc biệt của Mỹ để thực hiện các cuộc đột kích, giải cứu con tin, bắt các lãnh đạo của IS và thu thập thông tin tình báo.
Mỹ nói chiến sự tại Syria giữa quân đội trung thành với Tổng thống Bashar al-Assad và phiến quân chiến đấu để lật đổ ông ta đã giúp Nhà nước Hồi giáo phát triển mạnh trong bối cảnh hỗn loạn và bất ổn. Tuy nhiên, ông Obama, nói một cách thận trọng về việc liệu thỏa thuận ngừng bắn sẽ có hiệu lực lâu dài.
"Nếu được thực hiện, và đó là một chữ nếu lớn, việc ngừng bắn này có thể làm giảm tình trạng bạo lực và đưa được nhiều thêm lương thực và viện trợ đến với những người Syria đang đau khổ và rất cần. Nó có thể cứu các sống."
Nhà Trắng đã cáo buộc ông Putin tiếp sức cho cuộc nội chiến bằng cách giúp đỡ tăng sức mạnh cho chính phủ Assad với các cuộc không kích nhắm vào phiến quân đối lập.
