Nhà lãnh đạo Hong Kong Carrie Lam hôm thứ Sáu 31/7 hoãn lại một năm cuộc bầu cử ngày 6/9 để chọn các đại diện vào hội đồng lập pháp thành phố, viện cớ các ca Covid-19 mới tăng đột biến. Đây là thêm một đòn giáng xuống phe đối lập dân chủ tại Hong Kong.
Phe đối lập trước đó đã hy vọng sẽ chiếm một đa số lịch sử trong Hội đồng Lập pháp, nơi mà chỉ có phân nửa số ghế được bầu trực tiếp trong khi các ghế còn lại hầu hết được dành cho những người ủng hộ Bắc Kinh.
Bà Lam quyết định hoãn cuộc bầu cử sau khi 12 ứng cử viên dân chủ bị loại ra khỏi cuộc đua, viện những lý do khác nhau, từ âm mưu lật đổ chính quyền, chống đối luật an ninh mới hay vận động để giành thế đa số hầu ngăn cản pháp luật.
Bà Carrie Lam không cho biết ngày bầu cử mới mà chỉ nói cuộc đầu phiếu đã được hoãn lại một năm. Trao đổi với các nhà báo, bà nói đây là quyết định khó khăn nhất mà bà đưa ra trong bảy tháng qua. Bà nói mục đích của quyết định này là để bảo vệ sức khỏe người dân.
Nếu được tiến hành thì đây sẽ là cuộc bỏ phiếu chính thức đầu tiên tại cựu thuộc địa của Anh từ khi Bắc Kinh áp đặt luật an ninh mới vào cuối tháng 6.
Các nhà phê bình cho rằng Luật an ninh Hong Kong nhắm mục đích dập tắt những tiếng nói bất đồng tại thành phố được coi là tự do nhất ở Trung Quốc.
Bắc Kinh và chính quyền Hong Kong nói luật an ninh mới sẽ không làm suy yếu các quyền tự do của Hong Kong, và rằng luật này là cần thiết để giữ gìn trật tự và thịnh vượng sau các cuộc biểu tình chống chính phủ thường trở nên bạo động kéo dài nhiều tháng hồi năm ngoái.
Nhưng các nhà hoạt động nói luật an ninh đã dẫn tới một cuộc đàn áp dánh dấu sự kết thúc của thời kỳ Hong Kong được hưởng mức tự trị cao.
Họ dẫn chứng việc loại bỏ 12 ứng cử viên của phe đối lập ra khỏi cuộc bầu cử thành phố, trong số này có nhà hoạt động trẻ Joshua Wong.
“Cấm tôi dự tranh ... sẽ không chặn được chính nghĩa dân chủ của chúng tôi”, Joshua Wong nói.
Năm nay 23 tuổi, Wong đã được biết tiếng trên trường quốc tế khi anh nổi lên như một trong những người lãnh đạo các cuộc biểu tình kéo dài nhiều tháng ở Hong Kong vào năm 2012 và 2014, thời Wong còn là một vị thành niên.
Wong, vốn bị Trung Quốc gọi là ‘cánh tay hắc ám’ của các thế lực nước ngoài, nói việc cấm anh ra tranh cử là “không hợp lệ và nực cười”. Wong cho rằng Luật an ninh Hong Kong là “một vũ khí được sử dụng để tấn công những người bất đồng chính kiến”.
Thanh trừng chính trị?
Chính quyền Hong Kong cũng loại khỏi cuộc đua một số thành viên của Civic Party, một nhóm đối lập ôn hòa có lập trường bảo thủ, và nhiều ứng cử viên khác đã giành được thắng lợi trong cuộc bỏ phiếu không chính thức trong nội bộ phe đối lập tổ chức trong tháng này.
Cuộc bỏ phiếu độc lập đó chứng kiến sự dấn thân của một thế hệ hoạt động dân chủ trẻ tuổi hơn ở Hong Kong, nhưng việc loại bỏ các thành viên của Đảng Civic là một báo hiệu cho thấy Bắc Kinh sẽ không dung thứ cả những tiếng nói ôn hòa.
Nước Anh một thời cai trị Hong Kong, nói rõ ràng các ứng cử viên đã bị cấm tranh cử vì quan điểm chính trị của họ. Thống đốc cuối cùng của vương quốc Anh ở Hong Kong, ông Chris Patten, nói đây là một cuộc ‘thanh trừng chính trị’ đáng lên án.
Cảnh sát Hong Kong cũng đã bắt giữ bốn sinh viên, tuổi 16-21, vì cho rằng họ có thể đe dọa an ninh quốc gia khi tham gia một nhóm trực tuyến cam kết đấu tranh giành độc lập cho Hong Kong.
