Bộ Ngoại giao Trung Quốc không cho biết lý do tại sao Cố vấn cấp cao của Tổ chức Khủng hoảng Quốc tế (ICG) Michael Kovrig bị bắt, nhưng nói rằng ông có thể đã vi phạm luật NGO nước ngoài của Trung Quốc nếu ông thực hiện một số hoạt động cho ICG ở Trung Quốc.
Phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Lục Khảng hôm thứ Tư phát biểu:
“Theo tôi biết thì ICG không đăng ký ở Trung Quốc. Nếu nhân viên của họ hoạt động ở Trung Quốc, thì người đó đã vi phạm luật NGO nước ngoài, chúng tôi sẽ xử lý vụ việc theo quy định của pháp luật.”
Ông Lục từ chối bình luận liệu việc giam giữ của ông Kovrig có liên quan đến vụ bà Sabrina Mạnh Vãn Chu, giám đốc tài chính của nhà sản xuất thiết bị viễn thông Huawei Technologies, bị bắt ở Canada theo yêu cầu của Bộ Tư pháp Mỹ hay không.
Hoa Kỳ đòi dẫn độ bà Mạnh sang Mỹ về những cáo buộc vi phạm lệnh cấm vận đối với Iran. Bà đã được tại ngoại hầu tra sau khi đóng 10 triệu đôla Canada hôm thứ Ba.
Tờ Tin Bắc Kinh tường thuật rằng ông Kovrig đang bị điều tra vì có thể đặt ra một mối nguy cho an ninh quốc gia Trung Quốc.
Bản tin viết:
Các phóng viên của chúng tôi đã được các cơ quan trong cuộc cho biết là công dân Canada Michael John Kovrig đã bị Sở An ninh Nhà nước thành phố Bắc Kinh bắt giữ hôm 10 tháng 12 theo luật pháp vì cáo buộc tham gia các hoạt động gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia. Vụ việc hiện đang được điều tra.”.
ICG, tổ chức chuyên về giải quyết xung đột quốc tế, nói họ không nhận được thông tin nào về Kovrig, Cố vấn đặc trách các vấn đề Đông Bắc Á của nhóm, từ khi ông bị bắt giữ và bày tỏ lo lắng cho sự an toàn của ông.
Ông Kovrig là một nhà ngoại giao đã phục vụ tại Đại sứ quán Canada ở Bắc Kinh từ 2014 đến 2016. Ông xin tạm nghỉ việc ở Bộ Ngoại giao Canada để cộng tác với ICG, và như vậy ông vẫn còn quy chế ngoại giao, theo cựu đại sứ Canada ở Bắc Kinh Guy Saint-Jacques.
Ông Saint-Jacques nói ông e rằng ông Kovrig có thể bị buộc tội gián điệp vì công việc của ông ở Trung Quốc.
Ông Kovrig nghiên cứu các vấn đề an ninh ở Đông Bắc Á cho ICG kể từ tháng 2 năm 2017, ông thường xuyên công bố những bài viết về vai trò của Trung Quốc trong lĩnh vực hòa bình và an ninh, và thường phỏng vấn các quan chức Trung Quốc.
Ông Kovrig theo sát các vấn đề an ninh trên bán đảo Triều Tiên và thường xuyên tham gia các diễn đàn cấp cao. Ông dự diễn đàn quân sự Tương Sơn lần thứ 8 tại Bắc Kinh hồi tháng 10, tập trung vào vấn đề an ninh ở Bắc Triều Tiên, và Đối thoại Shangri-La hồi tháng 6.
Ông Kovrig còn là một nhà bình luận cho CNBC về hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un vào tháng 6.
Luật NGO của nước ngoài của Trung Quốc nói biện pháp tạm giam 10 ngày có thể được áp dụng nếu một tổ chức phi chính phủ hoạt động ở Trung Quốc mà không đăng ký, nhưng người vi phạm có thể bị truy tố hình sự ngay sau đó, nếu các hoạt động đó có liên quan đến bí mật nhà nước.
Một nhà cựu ngoại giao tin rằng Trung Quốc có thể sử dụng trường hợp ông Kovrig để trả đũa vụ bắt giữ bà Mạnh Vãn Chu.
“Họ sẽ viện ra một lý do, rằng ông đã du hành tới những khu vực nhạy cảm hoặc gặp gỡ những cá nhân nhạy cảm”.
Ông David Mulroney, cựu Đại sứ Canada tại Bắc Kinh từ năm 2009 đến 2012, cũng thừa nhận khả năng ông Kovrig bị bắt giữ để trả thù vụ bắt giữ bà Mạnh, Giám đốc Tài chính của tập đoàn Huawei.
