Việt Nam, quốc gia phụ thuộc vào sản xuất hàng xuất khẩu, từng kỳ vọng Hiệp ước Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) sẽ là một đột phá kinh tế. Nhưng khi Mỹ rút khỏi TPP, Việt Nam phải tìm phương cách khác để thu hút đầu nước ngoài.
Các chuyên gia phân tích rằng mối quan hệ mạnh mẽ hơn với các nước Châu Âu và các nước châu Á khác giúp nền kinh tế phụ thuộc vào xuất khẩu của Việt Nam hồi phục sau việc hiệp định TPP bị dừng lại hồi đầu năm này.
Việt Nam, một trong 12 nước tham gia hiệp định TPP, chỉ choáng khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump rút Mỹ ra khỏi TTP vào tháng Giêng vì cho rằng hiệp ước thương mại này không tốt cho công nhân Mỹ.
TPP dự trù sẽ hạ thuế nhập khẩu đối với hàng hóa Việt Nam xuất sang Hoa Kỳ, Nhật Bản và các thị trường phát triển khác. Năm ngoái, giá trị xuất khẩu Việt Nam chiếm trên 90% tổng giá trị kinh tế 202 tỷ đôla của nước này.
Ông Oscar Mussons, cố vấn cao cấp của công ty tư vấn kinh doanh Dezan Shira & Associates tại thành phố Hồ Chí Minh cho biết: "Vào thời điểm Mỹ rút khỏi TPP, chúng tôi không thực sự không biết chắc mọi thứ sẽ ảnh hưởng thế nào đến Việt Nam. Ông nói hồi tháng 1 ông nghĩ rằng các công ty Mỹ ít nhất sẽ quyết định không đầu tư nhà máy ở Việt Nam. Nhưng thành thực mà nói tâm lý không chắc chắn đó thực sự chỉ kéo dài một vài tuần.”
Các nhà lãnh đạo Việt Nam bắt đầu dự trù một TPP khập khiễng sau khi ông Trump đắc cử vào tháng 11 năm ngoái. Kể từ đó, họ đã thúc đẩy các nước Châu Âu phê chuẩn một hiệp ước thương mại tự do với Liên minh châu Âu được ký vào năm 2015. Họ cũng đang xúc đẩy hiệp định thương mại với Ấn Độ, Trung Quốc và các nước láng giềng ở Đông Nam Á.
Việt Nam đã mở cửa đón du khách từ đối tác thương mại chính là Trung Quốc từ năm ngoái, và đã đón 2.2 triệu lượt khách trong giai đoạn từ tháng Giêng đến tháng Bảy.
Bản thân hiệp định TPP cũng có thể hồi sinh. Nhật Bản lên tiếng tại một cuộc họp ở Hà Nội vào tháng 5 rằng Nhật sẽ cố gắng hồi sinh TPP mà không có Hoa Kỳ.
Tự do hóa kinh tế ở trong nước đã thu hút các nhà đầu tư nước ngoài mới thậm chí không có hiệp ước thương mại. Đầu tư trực tiếp tăng 9% trong năm ngoái, đạt 15,8 tỷ USD, và truyền thông Việt Nam dự báo con số này còn tăng trong năm nay. Các công ty nước ngoài, bao gồm cả Intel và Samsung Electronics, đã xem Việt Nam là nước có giá lao động và thuê đất rẻ.
Ông Mussons nói: "Việt Nam đã lèo lái khá tốt. Việt Nam có thể củng cố các hiệp định thương mại với các nước khác, đồng thời cố gắng quan hệ gần hơn với nước láng giềng."
Fiachra MacCana, trưởng bộ phận nghiên cứu của một công ty chứng khoán ở thành phố Hồ Chí Minh cho biết, xuất khẩu đang gia tăng cùng với tiêu dùng trong nước, trong khi lạm phát không phải là một vấn đề. Ông hy vọng mức tăng trưởng kinh tế sẽ duy trì ở khoảng 6 đến 6.5% trong vòng 5 năm đến 10 năm tới. Mức tăng trưởng này sẽ vượt xa Châu Á.
Nền kinh tế tăng trưởng 6.21% vào năm 2016 và Ngân hàng Phát triển Châu Á dự báo sẽ đạt 6.3% trong năm nay.
Việt Nam giữ chân các nhà đầu tư bằng cách đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng cũng như duy trì mức lương tối thiểu đủ để giữ sức hấp dẫn và miễn thuế cho các công ty làm việc trong các khu chế xuất.
