Việc chính phủ Mỹ ngưng hoạt động một phần chính là hệ quả của nhiều năm phân cực chính trị tại Mỹ. Thông tín viên Jim Malone tường trình rằng ở trung tâm của vụ tranh cãi tại Washington là cuộc xung đột giữa hai đảng chính trị lớn về vai trò của chính quyền trung ương trong đời sống người Mỹ.
Nguồn gốc của cuộc khủng hoảng chính trị hiện nay ở Mỹ có từ ít nhất là 2 thập niên trước.
Sự phân cực chính trị bắt đầu mạnh lên đáng kể trong những năm đầu đến giữa những năm 1990 sau khi ứng viên đảng Dân chủ Bill Clinton đắc cử tổng thống.
Đảng Cộng hòa nắm quyền kiểm soát cả hai viện Quốc hội vào năm 1994 lần đầu tiên trong 40 năm. Những bất đồng trong vấn đề chi tiêu và vai trò của chính phủ đã khiến chính phủ phải ngừng hoạt động 2 lần.
Cuộc bầu cử tổng thống gây tranh cãi gay gắt năm 2000 mà George W. Bush đắc cử cũng làm trầm trọng thêm chia rẽ phe phái chính trị.
Giáo sư Larry Sabato thuộc Đại học Virginia cho biết sự phân hóa sâu sắc đảng phái chính trị bắt đầu từ nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Bush. Ông nhận định:
"Chắc chắn sự phân hóa lần đầu tiên tăng lên dưới thời Tổng thống Bush vì cuộc chiến Iraq và cách thức ông ta xử lý trận bão Katrina. Sự phân hóa này tăng nhanh khi Tổng thống Obama đắc cử."
Sự chia rẽ đảng phái trở nên lớn hơn khi Tổng thống Barack Obama thúc đẩy Quốc hội thông qua luật cải tổ chăm sóc y tế mang tính bước ngoặt vào năm 2010 mà không có lá phiếu nào của phe Cộng hòa. Sự kiện này góp phần làm nổi lên những nhóm bảo thủ Tea Party khắp nước, một nhóm bỏ phiếu quan trọng trong nội bộ đảng Cộng hòa.
Luật chăm sóc sức khỏe, còn được gọi là Obamacare, là trung tâm của vụ tranh cãi giữa Tòa Bạch Ốc và Quốc hội làm chính phủ ngưng hoạt động. Phe Cộng hòa đã nhiều lần nỗ lực hoặc rút ngân quỹ hoặc trì hoãn thực thi bộ luật này.
Tổng thống Obama tin rằng bộ luật là thành tích nổi bật trong nhiệm kỳ tổng thống của ông. Với sự hỗ trợ của phe Dân chủ ở Quốc hội, ông chống lại bất cứ nỗ lực nào nhằm ngăn chặn hay trì hoãn luật đó.
Trung tâm của cuộc tranh cãi về Obamacare là những ý kiến đối chọi nhau về vai trò của chính phủ, theo chuyên gia Peter Brown của tổ chức thăm dò dư luận Quinnipiac. Ông phân tích:
"Phe Cộng hòa muốn chính phủ nhỏ hơn và chi tiêu ít hơn và do đó chống đối Obamacare. Phe Dân chủ nhìn chung có khuynh hướng ủng hộ chính phủ giải quyết vấn đề và họ thấy Obamacare là điều nên làm để cải thiện vấn đề chăm sóc y tế."
Một nhóm những dân biểu Cộng hòa bảo thủ trong Hạ viện dẫn đầu nỗ lực chống đối luật chăm sóc y tế. Nhiều người trong số họ dựa vào sự ủng hộ mạnh mẽ của những người hay tổ chức hoạt động của phong trào Tea Party.
Nhà phân tích Larry Sabato nói nhiều người trong số họ sẵn lòng, ít nhất là bây giờ, chấp nhận bị đổ lỗi cho tình trạng chính phủ đóng cửa.
"Họ sẽ phải trả giá đắt hơn nhưng họ có vẻ sẵn sàng cho điều đó một phần bởi vì hầu hết các thành viên của họ đều đại diện cho những khu vực cử tri rất an toàn. Điều duy nhất họ phải lo lắng là thách thức đến từ cánh hữu trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa. Vì vậy họ không muốn để ai ảnh hưởng tới phía cánh hữu của họ."
Một số sự chống đối của Cộng hòa cũng bắt nguồn từ sự thù dai đối với Tổng thống Obama. Nhà phân tích Charlie Cook nói:
"Có rất nhiều người trong phe Cộng hòa mà hễ Tổng thống Obama cứ lên tiếng là họ phản bác. Họ làm ngược lại hết bất kể là điều gì."
Cho tới thời điểm này, ông Larry Sabato nhận thấy sẽ không có một giải pháp nhanh chóng cho tình trạng chính phủ ngưng hoạt động. Ðiều này chỉ càng làm tăng thêm sự bất ổn chính trị vì Quốc hội sẽ sớm phải quyết định nâng giới hạn mức vay nợ, nếu không có thể lâm vào cảnh vỡ nợ. Ông Sabato nhận định:
"Họ phân cực đảng phái sâu sắc đến độ, nếu ai cũng khăng khăng bám lấy nguyên tắc của đảng mình, thật khó để thấy làm thế nào có thể giải quyết được tình trạng này. Có thể cứ kéo dài mãi. Và tất nhiên thiệt hại sẽ rất lớn, không chỉ cho nền kinh tế của chúng ta mà còn hình ảnh của chúng ta trên toàn thế giới."
Lần gần đây nhất chính phủ ngưng hoạt động là vào tháng 12 năm 1995 và kéo dài 3 tuần. Các nhà phân tích nói rằng đảng Cộng hòa đã phải trả giá chính trị vì vụ việc đó có lẽ đã giúp Tổng thống Bill Clinton giành chiến thắng nhiệm kỳ thứ hai vào năm 1996.
