Chỉ số Nikkei sụt 3,6% hôm nay, và đồng yen lên đến mức cao nhất từ 15 năm nay, bất kể việc Ngân hàng Nhật Bản nới lỏng chính sách tiền tệ.
Thủ tướng Naoto Kan đã trình bầy các biện pháp kích hoạt kinh tế mới của ông hồi hôm qua sau khi ngày càng có các dấu hiệu là nền kinh tế bị suy yếu. Vấn đề trở nên trầm trọng hơn trước sự kiện đồng yen ngày càng tăng giá so với đồng đôla, gây thiệt hại cho các nhà xuất khẩu lớn của Nhật Bản qua việc làm cho hàng hóa của họ mắc hơn ở nước ngoài.
Thông báo của Thủ tướng Nhật Bản được đưa ra chỉ vài giờ đồng hồ sau khi Ngân hàng Nhật Bản triêu tập một phiên họp khẩn và đề ra các biện pháp gia tăng tín dụng cho các cơ sở cho vay tiền. Quyết định này nhằm mục đích giúp hạ thấp lãi suất trên thị trường và làm giảm nhẹ trị giá của đồng yen.
Ông Kan nói rằng kế hoạch kích hoạt của ông và quyết định của Ngân hàng Nhật Bản đã tạo thành hai trụ cột để ứng phó với tình trạng tài chính hiện nay.
Kế hoạch 11 tỷ đôla của ông mở rộng nhiều biện pháp kích hoạt đã được tiến hành. Kế hoạch này duy trì các chương trình khích lệ việc mua thêm các đồ gia dụng tiết kiệm năng lượng.
Kế hoạch cũng gồm các biện pháp giúp những người đi tìm việc, trong đó có việc tham vấn tại các trường đại học và các chương trình tập sự cho các sinh viên vừa tốt nghiệp. Ông Kan cũng đề nghị thành lập một ủy ban phê chuẩn các sách lược tăng trưởng kinh tế mới, cùng với việc gia tăng hỗ trợ cho các doanh nghiệp nhỏ.
Nhiều chuyên gia tài chính và chính trị cho rằng kế hoạch kích hoạt của ông Kan quá nhỏ bé và quá chậm trễ. Và họ cho rằng quyết định của Ngân hàng Nhật Bản không giúp ích bao nhiêu bởi vì bầu không khí kinh tế hiện thời không khích lệ việc cho vay tiền.
Nhưng phân tích gia chính trị Tsuneo Watanabe thuộc Quỹ Tokyo nói rằng một mình thủ tướng không thể ngăn chặn việc đồng yen tăng giá và xoay chuyển vận mạng kinh tế của cả nước.
Ông cho rằng ông Kan đang dùng các biện pháp để thúc đẩy vốn chính trị của ông, chứ không nhất thiết là thúc đẩy nền kinh tế đất nước.
Ông Wantanabe nói: “Về mặt kinh tế, những gì ông ấy có thể làm được rất hạn chế. Tôi nghĩ đó là một vấn đề chính trị nhiều hơn. Làm thế nào để ông ta có thể dùng hình ảnh của ông như một nhà lãnh đạo mạnh giúp ích cho nền kinh tế?”
Ông Kan lên nắm quyền chưa đầy 3 tháng trước, với lời cam kết xoay chuyển tình hình kinh tế Nhật Bản, cắt giảm công nợ lớn, hiện lớn gấp đôi nền kinh tế. Nhưng Đảng Dân chủ Nhật Bản của ông đã mất đi những ghế quan trọng ở thượng viện trong cuộc bầu cử hồi tháng trước, sau khi ông Kan đề nghị tăng thuế tiêu thụ.
Kể từ khi đó, ông đã phải chật vật giải quyết các vấn đề kinh tế, đã trở nên tệ hại hơn vì đồng yen tăng giá.
Ông Kan này đứng trước một cuộc chiến leo thang ngay trong đảng DPJ của ông, với cuộc bầu cử ban lãnh đạo vào tháng tới.
Ông Wantanabe nói tiếp: “Người duy nhất có thể thuyết phục dân chúng bất mãn là Thủ tướng Kan. Thủ tướng Kan cần phải giải thích những gì ông đang làm và những gì ông trông đợi.”
Ông Kan dự định sẽ đưa ra quyết định chung cuộc cho các biện pháp kích hoạt mới vào ngày 10 tháng 9 – 4 ngày trước khi đảng DPJ bầu nguời lãnh đạo mới của đảng.
Thị trường chứng khoán chính của Nhật Bản sụt mạnh một ngày sau khi Thủ tướng Naoto Kan công bố các biện pháp kích hoạt mới để thúc đẩy nền kinh tế Nhật. Kế hoạch của ông và quyết định của Ngân hàng Nhật Bản nhằm nới lỏng chính sách tiền tệ đang bị chỉ trích. Từ Tokyo, thông tín viên VOA Akiko Fujita ghi nhận chi tiết trong bài tường thuật sau đây.
