Anh Josh Fattal mô tả việc họ bị bắt giữ gần như một sự cô lập hoàn toàn tại nhà tù Evin của Iran. Anh cho biết anh và anh Shane Bauer đã bị buộc phải sống trong một thế giới đầy những lời dối trá và những hy vọng hão huyền.
Anh Fattal nói hai người đã phải tuyệt thực nhiều lần chỉ để được nhận thư của người thân. Quá nhiều lần họ đã nghe thấy những tiếng la hét của các tù nhân khác bị đánh đập, mà không làm gì được để giúp những người này.
Anh Shane Bauer nói với các phóng viên rằng chính người dân Iran phải gánh chịu điều ông gọi là sự tàn ác và coi thường nhân quyền của chính phủ Iran. Ông kêu gọi lập tức phóng thích tất cả các tù nhân chính trị ở Iran. Trong khi cảm ơn các nhà ngoại giao Mỹ đã giúp họ được phóng thích, ông cũng nhắm lời chỉ trích vào Hoa Kỳ.
Theo anh Bauer, trong tù mỗi lần than vãn về tình trạng của mình, thì các tay cai ngục sẽ lập tức nhắc nhở họ về các điều kiện tương tự ở Vịnh Guantanamo. Những người cai ngục này nhắc nhở về các nhà tù của CIA ở những nơi khác trên thế giới, và các điều kiện mà người Iran và những người khác đã trải qua trong các nhà tù ở Hoa Kỳ.
Hai anh Fattal, Bauer và người Mỹ thứ ba là cô Sarah Shourd cho hay họ đang đi bộ dọc theo đường biên giới không được vạch của Iraq và có thể đã vô tình lạc vào lãnh thổ Iran hồi tháng 7 năm 2009. Ba người đã bị bắt và bị cáo buộc tội làm gián điệp. Họ cho biết họ đã bị bắt làm con tin bởi vì họ là người Mỹ. Cô Shourd được thả hồi tháng 9 năm ngoái. Cô đã xuất hiện cùng hai đồng sự ở New York, cùng với các thân nhân của các nhà leo núi.
Bà Laura Fattal, thân mẫu của anh Josh, cho biết hai người đã giữ cho tinh thần được hoạt động bằng cách thi đố lẫn nhau, đọc sách và tập thể dục.
Bà Laura Fattal nói một trong những điều mà anh Josh kể cho bà là họ rất nghiêm túc trong việc tập thể dục. Và họ đã dùng các chai nước làm tạ trong tù để giữ cho cơ bắp hoạt động. Do đó mà họ vẫn còn khỏe mạnh.
Các nhà leo núi đã bày tỏ lòng biết ơn đối với hàng chục ngàn người đã tham gia cuộc vận động quốc tế để họ được phóng thích. Các khôi nguyên giải Nobel, các nhà ngoại giao, ông Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc, các giới chức trong chính phủ Iran, Tổng thống Jalal Talabani của Iraq và cựu vô địch quyền Anh Mohammed Ali.
Trong thời gian cô Sarah Shourd bị tù ở Iran, anh Shane Bauer đã cầu hôn với cô và được cô đồng ý. Nay khi đoàn tụ với vị hôn phu, cô Shourd nói cô mong đợi sớm đến ngày kết hôn. Anh John Fattal sẽ làm phù rể trong đám cưới của hai bạn.
Hai nhà leo núi nói bị Iran bắt vì là người Mỹ
- Peter Fedynsky
Hai nhà leo núi Mỹ được phóng thích sau 781 ngày ở trong nhà tù của Iran đã trở về Hoa Kỳ. Xuất hiện tại một cuộc họp báo ở New York hôm qua, hai người này đã chỉ trích Iran là giam giữ tù nhân chính trị, và cũng chỉ trích Hoa Kỳ duy trì trung tâm giam giữ ở Vịnh Guantanamo bên Cuba. Theo tường thuật của thông tín viên VOA Peter Fedynsky thì các giới chức nhà tù của Iran đã dùng cơ sở ở Guantanamo làm cớ biện minh cho việc từ chối cung cấp các điều kiện nhà tù tốt hơn cho hai anh Josh Fattal và Shane Bauer.
