Thỏa thuận nối lại đàm phán với Iran nhằm ngăn cuộc chạy đua vũ trang

Thỏa thuận nhằm khởi động lại các cuộc đàm phán về chương trình hạt nhân của Iran gồm có yêu cầu của các thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc và Đức đòi thực hiện “những biện pháp cụ thể và thực tiễn” để khôi phục lại niềm tin của quốc tế đối với tuyên bố của Tehran rằng tham vọng hạt nhân của họ chỉ phục vụ mục đích hòa bình.

Điều đó có nghĩa là các thanh sát viên của Cơ quan Nguyên tử năng Quốc tế, IAEA, phải được tiếp cận nhiều hơn các cơ sở hạt nhân của Iran. IAEA nói rằng có “những dấu hiệu rõ ràng” rằng Iran đang tìm cách chế tạo một trái bom nguyên tử.

Tổng thống Obama nói rằng cộng đồng quốc tế sẽ không cho phép điều đó xảy ra.

Ông Obama nói: “Chính sách của tôi không phải là kiềm chế. Chính sách của tôi là ngăn chặn họ không thủ đắc được vũ khí hạt nhân, bởi nếu họ có một vũ khí hạt nhân có thể châm ngòi cho một cuộc chạy đua vũ trang trong khu vực, thì nó sẽ gây phương hại đến mục tiêu không phổ biến vũ khí hạt nhân của chúng ta, và nó có tiềm năng rơi vào tay các phần tử khủng bố.”

Hoa Kỳ đang hợp tác với các đồng minh châu Âu và châu Á nhằm siết chặt các biện pháp chế tài đối với hoạt động xuất khẩu dầu của Iran bởi vì họ tin rằng Tổng thống Mahmoud Ahmadinejad đang dùng nguồn lợi nhuận thu được để tài trợ cho chương trình hạt nhân.

Giáo sư Ruth Wedgwood tại trường đại học Johns Hopkins nói rằng Hoa Kỳ đang hành động để chặn trước một cuộc chạy đua vũ khí hạt nhân trong khu vực.

Ông Ruth nói: “Không thể đoán trước được như ông Ahmadinejad, cũng tàn bạo như ông ta và không thể tránh khỏi được việc Iraq cũng sẽ muốn có một quả bom nguyên tử, nhưng Thổ Nhĩ Kỳ cũng muốn có và Ai Cập cũng muốn, rồi cả Ả Rập Saudi cũng muốn. Vì vậy quí vị sẽ thấy có một trò chơi có vô số người chơi ở Trung Đông. Và tại sao lại không có cả Syria?

Israel coi một nước Iran có vũ khí hạt nhân là một mối đe dọa tới sự tồn tại của họ và đã không chịu loại bỏ khả năng thực hiện hành động quân sự để ngăn chặn không để Tehran phát triển vũ khí hạt nhân.

Tổng thống Obama nói rằng Israel phải có các quyết định riêng về vấn đề an ninh, nhưng những quyết định đó ảnh hưởng tới mọi người có liên quan.

Tổng thống Obama nói: “Đây không phải chỉ là một vấn đề về lợi ích của Israel, đây là một vấn đề về lợi ích của Hoa Kỳ. Nó cũng không phải chỉ là một vấn đề về hậu quả đối với Israel nếu hành động này được thực hiện khi chưa chín muồi, sẽ có cả hậu quả đối với Hoa Kỳ nữa.”

Tổng thống Obama nói rằng vẫn còn thời gian để giải quyết vụ giằng co về hạt nhân một cách êm thắm. Nhưng giáo sư Wedgwood nói rằng đề nghị của Iran nối lại các cuộc đàm phán rõ ràng là bị ảnh hưởng bởi những lời bàn tán ngày càng nhiều về chiến tranh.

Giáo sư Ruth nói: “Tôi cho rằng ông Ahmadinejad cũng có thể đọc được tâm trạng chung về sự thù nghịch đã bị kích động của Hoa Kỳ. Ông ta phải lo lắng thời điểm quyết định nằm ở đâu. Tôi nghĩ nói thẳng ra là ngay cả chúng ta cũng không biết điều đó. Chính trị Mỹ thường khá hay thay đổi.”

Tổng thống Obama nói rằng các chính trị gia Mỹ những người đang “kêu gọi chiến tranh” có trách nhiệm giải thích về cái giá phải trả và lợi ích của một hành động quân sự.