Tổ chức Nhân Quyền quốc tế Human Rights Watch (HRW) hôm thứ Hai đã kêu gọi nhà chức trách Uganda ngừng cản trở các cuộc tuần hành chính trị ôn hòa, nhất là qua việc sử dụng hơi cay, và nói rằng sự can thiệp đó vi phạm quyền con người được tự do tụ họp và phát biểu.
Nhà nghiên cứu cấp cao của HRW, bà Maria Burnett, nói: "Người dân Uganda có quyền tụ họp và nghe thông tin hơn bao giờ hết khi một cuộc bầu cử đang sắp diễn ra. Việc sử dụng bừa bãi hơi cay gây thương tích cho mọi người và làm phương hại đến một bầu không khí dân chủ tự do và bình đẳng cho các cuộc vận động tranh cử."
Uganda sẽ tổ chức một cuộc bầu cử tổng thống vào năm tới với cuộc vận động tranh cử dự trù bắt đầu vào ngày 9 tháng 11. Người dân Uganda đã viện dẫn việc cảnh sát thường xuyên sử dụng vũ lực để ngăn chặn các lãnh tụ đối lập không cho họ phát biểu tại các cuộc tụ họp hoặc gặp gỡ những người ủng hộ.
Tuần trước, lãnh tụ đối lập chính, ông Kizza Besigye, cáo buộc tổng thống Yoweri Museveni đã kích động bạo lực chống lại những người đối lập. Hành động bao gồm một vụ trong đó cảnh sát lột trần một nữ thành viên của nhóm ủng hộ ông Besigye và ném bà ta vào phía sau một xe tải. Ông Besigye nói những hành động như vậy nhằm đe dọa và gửi đi một thông điệp tới những người phụ nữ rằng họ không nên tham gia hoạt động chính trị đồng thời gây ra nỗi sợ hãi trong công chúng.
Một ứng cử viên đối lập khác, cựu thủ tướng Amama Mbabazi, đã đưa ra một tuyên bố lên án vụ việc đó.
Các cuộc tuần hành của ông Mbabazi cũng bị cảnh sát nhắm làm mục tiêu. Vào tháng 9, cảnh sát đã sử dụng hơi cay để giải tán những người tụ tập để nghe ông Mbabazi phát biểu ở các thị trấn Soroti và Jinja. Tổ chức nhân quyền quốc tế HRW nói họ đã phỏng vấn 40 người ở đó ngay sau sự kiện này và hàng chục người nói họ bị thương hoặc bị khó chịu vì khí ga trong khi một số người bị thương vì đạn mã tử hoặc bị đánh đập.
HRW nói hơi cay chỉ nên được dùng để làm sự đáp trả tương ứng khi cần thiết để ngăn chặn bạo lực. Tổ chức này kêu gọi các đối tác phát triển của Uganda, bao gồm Mỹ, Anh, Liên hiệp châu Âu và Ireland, công khai ủng hộ một đề nghị đưa ra những hướng dẫn về việc sử dụng hơi cay theo đúng luật lệ quốc tế.
