BỘ NGOẠI GIAO —
Hội nghị hòa bình Syria đã bắt đầu tại Geneva ngày hôm nay, gần 3 năm sau khi cuộc nổi dậy chống Tổng thống Bashar al-Assad bắt đầu. Theo tường thuật do thông tín viên Scott Stearns của đài VOA gởi về trụ sở Bộ Ngoại giao Mỹ, chính phủ ở Damascus bác bỏ yêu cầu chia sẻ quyền lực và nói rằng cuộc đàm phán tại Geneva chỉ nên chú trọng vào vấn đề chống khủng bố.
Tổng thống Assad nói rằng bạo động đang tiếp diễn bên trong hàng ngũ phe đối lập, trong đó có những phần tử cực đoan có liên hệ với al-Qaida, cho thấy cuộc đàm phán nên tập trung vào vấn đề chống khủng bố.
Ông phát biểu trên đài truyền hình nhà nước Syria rằng cuộc điều đình cũng nên kiềm chế những nước mà ông nói là hỗ trợ cho các phần tử khủng bố.
"Hội nghị Geneva phải đưa tới những kết quả rõ ràng về cuộc chiến đấu chống khủng bố ở Syria. Đặc biệt hơn hết là phải gây sức ép lên những nước hỗ trợ cho các hoạt động khủng bố ở Syria bằng cách phái chiến binh và cung cấp tiền bạc, vũ khí cho các tổ chức khủng bố.
Tuy nhiên các chính phủ Tây phương ủng hộ cho những đối thủ của ông Assad nói rằng cuộc đàm phán này có mục đích chấm dứt giao tranh bằng cách thành lập một chính phủ chuyển tiếp để thay thế cho chính phủ của ông Assad.
Giáo sư Hillary Man Leverett của Đại học American University cho rằng ông Assad muốn tìm cách nới rộng bối cảnh của cuộc xung đột qua việc đặt vấn đề khủng bố lên trên vấn đề chia sẻ quyền lực.
"Vấn đề khủng bố là trọng tâm của tất cả động năng ở vùng Trung Đông. Ông Bashar al-Assad, đương kim tổng thống, và thân phụ của ông đã lợi dụng tối đa vấn đề này. Nếu họ được đón nhận tại bàn hội nghị ở Geneva, họ sẽ tới nơi và sẽ xoay chuyển tình thế và họ sẽ lợi dụng vấn đề này để làm cho Syria một lần nữa trở thành tâm điểm của các động năng trong khu vực. Và đối với người Mỹ động năng ngay lúc này là vấn đề khủng bố."
Giáo sư Leverett nói thêm rằng vấn đề này đặc biệt quan trọng vì ngày càng có nhiều người Mỹ tham gia cuộc chiến ở Syria.
"Và bây giờ FBI và CIA ở đây rất lo ngại về việc những người Mỹ đó sẽ trở về nước sau khi đã có kinh nghiệm dày dặn trên chiến trường và được huấn luyện bởi các phần tử khủng bố. Đó chính là điều mà chính phủ của ông Assad muốn lợi dụng một cách tối đa."
Tuy nhiên, theo nhận định của ông Steve Heydemann, một nhà phân tích của Viện Hòa bình Hoa Kỳ, những trận đánh bên trong phe đối lập dính líu tới các nhóm như nhóm Nhà nước Hồi giáo Iraq và Syria ISIS có thể làm cho những nhóm ôn hòa hơn đoàn kết lại với nhau.
"Có một sự chán ghét và bất bình vô cùng to lớn về cách thức hoạt động của các lữ đoàn của nhóm ISIS ở Syria. Nhóm này bị cho là một mối đe dọa mỗi ngày một lớn đối với các mục tiêu của cuộc cách mạng. Họ bị xem là một mối đe dọa cho sự gắn bó và an ninh của những thành phần đối lập có vũ trang. Và vì thế cho nên những thành phần này giờ đây đã đoàn kết để chống lại họ."
Điều này cũng có thể có lợi cho thành phần đối lập chính trị mà bà Leverette cho là bị yếu thế trước việc Tổng thống Assad kêu gọi dân chúng ra sức chống lại những phần tử khủng bố nước ngoài.
"Chúng ta có một phe đối lập không thể đoàn kết với nhau vì họ có rất nhiều sự khác biệt. Vấn đề này là một vấn đề rất lớn và đã tồn tại ngay từ lúc đầu. Ông Assad rất khôn khéo trong việc lợi dụng tình hình và ông đã tự phô diễn không chỉ như là một nhà lãnh đạo mạnh mẽ mà còn là một nhà lãnh đạo của mặt trận thế tục, như một nhà lãnh đạo có thể vượt qua những vụ khủng hoảng."
Hoa Kỳ và Nga đã dẫn đầu những nỗ lực để tổ chức hội nghị hòa bình này dựa trên cơ sở của một thỏa thuận năm 2012 để tìm kiếm một giải pháp hòa bình cho vụ khủng hoảng Syria. Thỏa thuận của hội nghị thường được gọi là Geneva Một bao gồm một số bước tiến, trong đó có việc điều đình để thành lập một chính phủ chuyển tiếp, thực thi một cuộc ngưng bắn và để cho các tổ chức cứu trợ được hoạt động trên khắp Syria mà không bị hạn chế.
Tổng thống Assad nói rằng bạo động đang tiếp diễn bên trong hàng ngũ phe đối lập, trong đó có những phần tử cực đoan có liên hệ với al-Qaida, cho thấy cuộc đàm phán nên tập trung vào vấn đề chống khủng bố.
Ông phát biểu trên đài truyền hình nhà nước Syria rằng cuộc điều đình cũng nên kiềm chế những nước mà ông nói là hỗ trợ cho các phần tử khủng bố.
"Hội nghị Geneva phải đưa tới những kết quả rõ ràng về cuộc chiến đấu chống khủng bố ở Syria. Đặc biệt hơn hết là phải gây sức ép lên những nước hỗ trợ cho các hoạt động khủng bố ở Syria bằng cách phái chiến binh và cung cấp tiền bạc, vũ khí cho các tổ chức khủng bố.
Tuy nhiên các chính phủ Tây phương ủng hộ cho những đối thủ của ông Assad nói rằng cuộc đàm phán này có mục đích chấm dứt giao tranh bằng cách thành lập một chính phủ chuyển tiếp để thay thế cho chính phủ của ông Assad.
Giáo sư Hillary Man Leverett của Đại học American University cho rằng ông Assad muốn tìm cách nới rộng bối cảnh của cuộc xung đột qua việc đặt vấn đề khủng bố lên trên vấn đề chia sẻ quyền lực.
"Vấn đề khủng bố là trọng tâm của tất cả động năng ở vùng Trung Đông. Ông Bashar al-Assad, đương kim tổng thống, và thân phụ của ông đã lợi dụng tối đa vấn đề này. Nếu họ được đón nhận tại bàn hội nghị ở Geneva, họ sẽ tới nơi và sẽ xoay chuyển tình thế và họ sẽ lợi dụng vấn đề này để làm cho Syria một lần nữa trở thành tâm điểm của các động năng trong khu vực. Và đối với người Mỹ động năng ngay lúc này là vấn đề khủng bố."
Giáo sư Leverett nói thêm rằng vấn đề này đặc biệt quan trọng vì ngày càng có nhiều người Mỹ tham gia cuộc chiến ở Syria.
"Và bây giờ FBI và CIA ở đây rất lo ngại về việc những người Mỹ đó sẽ trở về nước sau khi đã có kinh nghiệm dày dặn trên chiến trường và được huấn luyện bởi các phần tử khủng bố. Đó chính là điều mà chính phủ của ông Assad muốn lợi dụng một cách tối đa."
Tuy nhiên, theo nhận định của ông Steve Heydemann, một nhà phân tích của Viện Hòa bình Hoa Kỳ, những trận đánh bên trong phe đối lập dính líu tới các nhóm như nhóm Nhà nước Hồi giáo Iraq và Syria ISIS có thể làm cho những nhóm ôn hòa hơn đoàn kết lại với nhau.
"Có một sự chán ghét và bất bình vô cùng to lớn về cách thức hoạt động của các lữ đoàn của nhóm ISIS ở Syria. Nhóm này bị cho là một mối đe dọa mỗi ngày một lớn đối với các mục tiêu của cuộc cách mạng. Họ bị xem là một mối đe dọa cho sự gắn bó và an ninh của những thành phần đối lập có vũ trang. Và vì thế cho nên những thành phần này giờ đây đã đoàn kết để chống lại họ."
Điều này cũng có thể có lợi cho thành phần đối lập chính trị mà bà Leverette cho là bị yếu thế trước việc Tổng thống Assad kêu gọi dân chúng ra sức chống lại những phần tử khủng bố nước ngoài.
"Chúng ta có một phe đối lập không thể đoàn kết với nhau vì họ có rất nhiều sự khác biệt. Vấn đề này là một vấn đề rất lớn và đã tồn tại ngay từ lúc đầu. Ông Assad rất khôn khéo trong việc lợi dụng tình hình và ông đã tự phô diễn không chỉ như là một nhà lãnh đạo mạnh mẽ mà còn là một nhà lãnh đạo của mặt trận thế tục, như một nhà lãnh đạo có thể vượt qua những vụ khủng hoảng."
Hoa Kỳ và Nga đã dẫn đầu những nỗ lực để tổ chức hội nghị hòa bình này dựa trên cơ sở của một thỏa thuận năm 2012 để tìm kiếm một giải pháp hòa bình cho vụ khủng hoảng Syria. Thỏa thuận của hội nghị thường được gọi là Geneva Một bao gồm một số bước tiến, trong đó có việc điều đình để thành lập một chính phủ chuyển tiếp, thực thi một cuộc ngưng bắn và để cho các tổ chức cứu trợ được hoạt động trên khắp Syria mà không bị hạn chế.
