Đại Hội XII của đảng CSVN sắp khai mạc. Vì đảng tự nhận là đảng chính trị duy nhất độc quyền lãnh đạo đất nước vĩnh viễn, không có định kỳ, nên mọi công dân có lòng yêu nước đều quan tâm theo dõi chặt chẽ Đại hội.
Tôi từng ở trong Đảng hơn 40 năm, từng dự, quan sát, đưa tin về 3 Đại hội IV, V và VI, theo dõi công việc chuẩn bị và tiến hành các Đại hội từ đầu đến cuối, theo dõi kỹ thái độ của các đại biểu tại các phiên họp nên tự thấy có trách nhiệm góp vài ý kiến xây dựng với các đại biểu dự họp sắp tới, xuất phát từ ý thức của một công dân quan tâm đến cuộc sống của nhân dân, đến vận mệnh của dân tộc. Biết điều hay lẽ phải mà không nói thẳng ra là có tội với dân, với nước.
Tại hội trường, tôi thường thấy có 2 thái độ khác nhau. Một là những đại biểu ngồi nghe nhưng hầu như không phát biểu gì. Họ có vẻ như là những đại biểu mẫu mực, có ý thức tổ chức cao, có tinh thần kỷ luật, tin ở lãnh đạo, ở Bộ Chính trị, ở Đoàn Chủ tịch, ở Trưởng đoàn của đoàn mình, chẳng phải bận tâm suy nghĩ. Họ ăn mặc chỉnh tề, ra xe đúng giờ, ngồi đúng chỗ, không nói chuyện riêng, không ngủ gật. Khi nào biểu quyết thì họ giơ thẳng tay, mạnh mẽ, không chút do dự, theo lời căn dặn của trưởng đoàn. Họ tha hồ tự hào về danh nghĩa “Đại biểu Đại hội đảng” rất ít ai có được. Họ tự thấy xứng đáng được phục vụ chu đáo, ăn uống ngon, cao lương mỹ vỵ, chăm nom sức khỏe, được giải trí, chụp ảnh, đưa ảnh lên báo. Họn còn vui nhận một khoản tiền thù lao trong phong bì đẹp. Đây là một týp đại biểu khá phổ biến, đến 90 % như thế.
Hai là có số ít đại biểu nhận rõ trách nhiệm của mình, đọc và nghiên cứu các văn kiện, có phát biểu vài chính kiến, tham gia tý chút các cuộc tranh luận, cũng đáng quý, nhưng thật ra cũng chẳng đóng góp gì nhiều, cam chịu bị thua, vì lãnh đạo luôn tự cho là đã đầy đủ hết khi chuẩn bị rồi.Tuy chính kiến số đại biểu này có ít nhiều giá trị, nhưng họ vẫn tự ty, là kẻ đơn độc, thôi không băn khoăn gì nữa,
Vậy mà vẫn còn có loại người thứ ba, rất ít ỏi, rất hiếm. Tôi lấy một dẫn chứng sống cho dễ hiểu. Trong Đại hội đảng toàn quân năm 1976, chuẩn bị cho Đại hội toàn quốc IV, đã có một sự kiện hiếm có. Đó là khi phát biểu về bản Báo cáo chính trị cuả Đảng ủy quân sự Trung ương, có 3 đại biểu mạnh dạn tư phê bình và phê bình cấp trên về kỷ luật chiến lợi phẩm trong chiến tranh. Một cuộc bùng nổ ngắn, gây chấn động.
Một đại biểu là đại tá ở Bộ Tổng tham mưu cho rằng báo cáo chung chung quá, không có điển hình dẫn chứng, kiểm điểm chưa nghiêm túc, vì chiến lợi phẩm là tài sản chung của dân, do hy sinh hàng triệu liệt sỹ mà có, không ai được làm của riêng. Thế là “bom nổ". Viên đại tá này nói toạc ra rằng có người chỉ huy ở hàng cao nhất Quân đội Nhân dân đã để cho “phu nhân” chuyên chở hàng mấy chuyến máy bay và xe tải từ Sài Gòn ra Hà Nội, rồi chở về nhà làm của riêng. Một đại tá khác trong Cục ngoại vụ Bộ Quốc phòng phát biểu tiếp, theo ông biết đó là những máy điều hòa không khí và giá trị nhất là hàng mấy trăm bộ đồ ăn cao sang, đĩa bát to nhỏ, dao, thìa, nĩa bằng bạc, chưa nói đến những bàn ghế salông, tủ, két sắt. Số đông có mặt hiểu ngay con người đó là ai. Chuyện này cả Câu Lạc Bộ quân nhân đều rõ hàng năm nay nhưng chỉ xầm xì rỉ tai nhau. Ai nấy đều hiểu tuy đại biểu này không nêu tên, đó là Đại tướng Văn Tiến Dũng, Tổng tham mưu trưởng từ năm 1953 đến năm 1978, đầu năm 1975 cũng là Tư lệnh Chiến dịch Hồ Chí Minh. Phu nhân là bà “Kỳ“ là đảng viên lâu năm, cả Bộ Tổng tham mưu và Bộ Quốc phòng đều biết tiếng. Một số đại biểu phát biểu tiếp về vấn đề này, rồi chuyển sang vấn đề khác cho khỏi căng quá mức.
Danh sách 77 đại biểu đảng bộ Quân sự đi dự Đại hội toàn quốc IV do Đại hội toàn quân bầu, ở trên cùng là Đại tướng Võ Nguyên Giáp và Đại tướng Lê Trọng Tấn, mà không có tên “đồng chí Đại tướng Văn Tiến Dũng” và vài sỹ quan cao cấp khác như Thiếu tướng Đặng Vũ Hiệp và Thiếu tướng Lê Ngọc Hiền. Tin này gây chấn động, bất ngờ. Các chiến lợi phẩm nói trên và nhiều thứ khác thu được từ Dinh Độc lập và Bộ Tổng tham mưu trong sân bay Tân Sơn Nhất sau đó được kiểm kê, sung công, đưa về Phủ Chủ tịch và Nhà khách Bộ Quốc phòng ở Hà Nội. Mặc dầu vậy Đại tướng Văn Tiến Dũng vẫn được cử làm Bộ trưởng Quốc phòng từ năm 1980 đến 1986 (xem tiểu sử Đại tướng Văn Tiến Dũng trên Wikipedia có nói đến chi tiết trên).
Rút ra tình hình trên, thế là vẫn có một số đại biểu thực sự là đại biểu chân chính, có trách nhiệm với nước, với dân, với quân đội, đã không chịu làm con người máy thụ động, những robot bỏ phiếu theo lệnh, là sinh vật không tình cảm, không trí tuệ, không tâm huyết, vô trách nhiệm, chỉ lo lợi ích và vinh dự cá nhân thấp kém. Họ từ chối bị chăn dắt theo kiểu bầy đàn, không cam chịu là những là những hạt cát để cho người khác nhào nặn. Họ có dũng khí nói lên sự thật.
Khi đa số đi dự Đại hội chỉ là như những hạt cát vô tri cam chịu làm phương tiện cầm quyền của những kẻ giáo điều, cực đoan, cơ hội, thì vẫn có thể có một số đại biểu có dũng khí, dám nói thẳng điều mình nghĩ và cho là chân lý, không sợ bị cô lập và trừng phạt.
Hy vọng rằng tại Đại hội XII sắp đến sẽ có vài quả “bom hiền lành” làm giật mình cả xã hội, không giết ai nhưng sẽ cứu dân cứu nước, cứu quân đội ra khỏi bế tắc phe phái hiện nay. Mong rằng vẫn có một số đại biểu có sỹ khí, giơ tay đứng thẳng dậy, phát biểu đại thể như sau:
Đại hội nên từ bỏ chủ nghĩa Mác- Lênin đã phá sản gần như khắp nơi trên thế giới vì không phù hợp với dân tộc ta; nên từ bỏ chủ nghĩa xã hội ảo tưởng, chủ nghĩa Cộng sản xa vời viển vông, từ bỏ chế độ độc đảng phản dân chủ, đổi tên đảng là Đảng Xã hội Dân chủ, tên nước là Nước Cộng hòa Việt Nam. Đại hội cũng nên từ bỏ khái niệm “Ruộng đất là của toàn dân” để trả lại quyền sở hữu cho nông dân ta, từ bỏ khái niệm “kinh tế quốc doanh là chủ đạo” rất tệ hại trong thực tế.
Những chính kiến trên đây tôi đã nghiền ngẫm, theo tinh thần ngay thật có trách nhiệm của người công dân, với tinh thần thẳng thắn của người đảng viên CS, phù hợp với nguyện vọng của đông đảo nhân dân ta và phù hợp với mong muốn của đông đảo đảng viên ở cơ sở.
Mong đại hội thảo luận thật kỹ và biểu quyết từng vấn đề trọng yếu trên đây, trước khi sang vấn đề nhân sự.
Những con người dũng cảm, ngay thật, tâm huyết, trí tuệ như thế chính là những người nhân dân Việt Nam cần một cách khẩn cấp, là những Ngôi Sao lấp lánh, là vầng sao sáng dẫn đường cho con tàu Việt Nam lao ra các đại dương để cặp bờ bến vinh quang của Phồn Vinh và Hạnh phúc.
Tôi biết có không ít đại biểu có chung ý kiến trên nhưng còn sợ đủ thứ.
Sợ bị cô lập, trả thù, trừng phạt. Sợ uy tín cá nhân và gia đình bị ảnh hưởng, sợ đời sống riêng tư sẽ khó khăn. Cái bệnh sợ thật đáng sợ!
Tôi xin các đại biểu ấy có dũng khí, có trách nhiệm, là công dân trung với nước, hiếu với dân. Các bạn sẽ có thể gặp khó khăn trong Đại hội, nhưng sẽ được cả giới trí thức dân tộc lập tức ủng hộ, được toàn dân tin yêu, ngưỡng mộ. Dù khiêm tốn đến đâu các bạn sẽ được coi là anh hùng dân tộc, đi đầu trong sự nghiệp cứu dân cứu nước khỏi bế tắc hiểm nghèo, cùng toàn dân đột phá, mở ra Kỷ nguyên Dân chủ Tự do cho Tổ quốc Việt Nam.
Mong rằng hồn thiêng sông núi, các bậc yêu nước tiền bối phù hộ độ trì cho đất nước ta, soi sáng, thức tỉnh một vài chục, hay ít ra là một vài đại biểu cương nghị như trên xuất hiện trong thời gian đại hội.
Mong rằng các bạn trẻ, các bạn trong 30 tổ chức xã hội dân sự, mạng lưới blogger tự do nhân bản bài báo này và, nếu có thể, đưa tận tay hơn 1.500 đại biểu sắp họp tại Hà Nội từ ngày 20/1 tới. Có thể có tác dụng chăng.
Xin đa tạ và kính chào thành công.
* Blog của nhà báo Bùi Tín là blog cá nhân. Các bài viết trên blog được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.
