Tranh cãi về việc nên mô tả những hành động khủng bố Hồi giáo như thế nào tại Mỹ đã nhanh chóng lôi cuốn hai ứng cử viên trong cuộc đua tổng thống 2016 sau vụ xả súng hàng loạt gây chết người thảm khốc nhất trong lịch sử của Mỹ, với ứng cử viên Đảng Dân chủ Hillary Clinton và ứng cử viên Đảng Cộng hòa Donald Trump nêu ra những quan điểm trái ngược.
Tổng thống Barack Obama, người theo Đảng Dân chủ và sắp hoàn tất hai nhiệm kỳ lãnh đạo nước Mỹ, lâu nay vẫn từ chối mô tả những vụ tấn công của người Hồi giáo ở Mỹ là "chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo cực đoan," để tránh quy kết toàn bộ đạo Hồi có 1,6 tỉ tín đồ trên khắp thế giới.
Ông vẫn duy trì lập trường này, ngay cả khi nhà chức trách Mỹ cho biết một người Hồi giáo sinh ra ở Mỹ, có cha mẹ là người Afghanistan, đã bắn chết 49 người và làm bị thương 53 người khác tại một hộp đêm của người đồng tính ở thành phố Orlando, bang Florida, rạng sáng Chủ nhật. Vài giờ sau khi vụ hỗn loạn chấm dứt với việc cảnh sát bắn hạ nghi can Omar Saddiqui Mateen, ông Obama đã mô tả vụ tấn công của Mateen là "một hành động khủng bố và một hành động thù hằn."
Những người chỉ trích ông Obama bên Đảng Cộng hòa thường chê bai sự cẩn trọng trong ngôn từ khi ông Obama nói về các vụ tấn công khủng bố. Họ cho rằng điều đó cho thấy sự yếu kém trong việc chống lại mối đe dọa sinh tử đối với người Mỹ, cho dù ông Obama vẫn đều đặn ra lệnh thực hiện những vụ tấn công bằng máy bay vũ trang không người lái nhắm vào những kẻ bị tình nghi khủng bố ở Trung Đông.
Ông Trump, tỉ phú bất động sản với những phát biểu ngạo mạn đã vượt lên dẫn đầu đảng Cộng hòa trong cuộc đua vào Tòa Bạch Ốc một phần nhờ lời kêu gọi ngăn người Hồi giáo nhập cảnh Mỹ để ngừa khả năng bị tấn công khủng bố, đã thách thức ông Obama thay đổi ngôn từ mô tả các cuộc tấn công do người Hồi giáo thực hiện khi bùng nổ vụ tàn sát ở Orlando.
Ông Trump viết trên Twitter hôm Chủ nhật: "Liệu Tổng thống Obama rốt cuộc có nhắc tới cụm từ ‘chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo cực đoan’ hay không? Nếu không thì ông ta nên từ chức ngay lập tức trong nỗi ô nhục."
Trong một dòng tin khác, ông Trump nói: "Cảm ơn những lời chúc mừng vì tôi đã nói đúng về chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo, tôi không muốn những lời chúc mừng, tôi muốn thấy sự cứng rắn và cảnh giác. Chúng ta phải khôn ngoan!"
Bà Clinton đổi giọng điệu
Cho đến ngày thứ Hai, bà Clinton, người từng là bộ trưởng ngoại giao trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Obama từ năm 2009-2013, cũng đã từ chối sử dụng cụm từ "chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo cực đoan." Nhưng sau vụ tấn công ở Orlando, bà đã thay đổi ngôn từ của mình đối với những hành động khủng bố như thế.
Trong nhiều cuộc phỏng vấn trên những chương trình tin tức, bà Clinton nói bà không có vấn đề gì với việc sử dụng cụm từ "chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan" để chỉ động lực đằng sau những vụ tấn công khủng bố do những người Hồi giáo thực hiện. Nhưng bà nói rằng lời nói không quan trọng bằng hành động để chống lại chủ nghĩa khủng bố, và rằng Mỹ không thể "bôi xấu, mị dân và tuyên chiến với cả một tôn giáo."
Bà tuyên bố trong một cuộc phỏng vấn: "Tôi đã nói rõ rất nhiều lần rằng chúng ta đang đối mặt với những kẻ thù khủng bố sử dụng Hồi giáo để biện minh cho việc sát hại người dân vô tội. Chúng ta phải ngăn chặn chúng và chúng ta sẽ làm như vậy. Chúng ta phải đánh bại chủ nghĩa khủng bố thánh chiến cực đoan hay chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan, theo bất cứ tên gọi nào."
Bà Clinton nói tiếp: "Và theo quan điểm của tôi, quan trọng là chúng ta làm gì chứ không phải là chúng ta nói gì. Quan trọng là chúng ta hạ được Bin Laden, chứ không phải cái tên mà chúng ta gọi hắn."
Bà Clinton, người đang nỗ lực trở thành nữ tổng thống đầu tiên của Mỹ, nói nếu như ông Trump "bằng cách nào đó gợi ý rằng tôi không gọi đúng tên sự việc thì chúng tỏ ông ấy nào giờ chẳng lắng nghe gì cả. Tôi đã nói rõ rằng chúng ta đang đối mặt với những kẻ thù khủng bố sử dụng Hồi giáo để biện minh cho việc sát nhân. Chúng ta phải ngăn chặn chúng và chúng ta sẽ làm như vậy. Chúng ta phải đánh bại chủ nghĩa khủng bố thánh chiến cực đoan, và chúng ta sẽ đánh bại chúng."
