Hạ viện Hoa Kỳ đã thông qua với đa số phiếu áp đảo một dự luật vừa gia hạn Bộ luật Yêu nước thông qua sau các vụ tấn công ngày 11 tháng 9, vừa chấm dứt việc thu thập ồ ạt các dữ liệu điện thoại của hàng triệu người dân Mỹ. Dự luật có tên là Bộ luật Tự do USA, đã nhận được sự ủng hộ của cả hai đảng trong Hạ viện thường chia rẽ, nhưng có thể phải đối mặt với một con đường nhiều chông gai hơn tại Thượng viện. Thông tín viên VOA Cindy Saine tường thuật từ trụ sở Quốc Hội.
Cựu nhân viên hợp đồng của Cơ quan An ninh Quốc gia Edward Snowden đã châm ngòi cho sự phẫn nộ quốc tế khi ông tiết lộ quy mô theo dõi của các cơ quan tình báo Hoa Kỳ đối với người Mỹ trung bình. Cách đây hơn 1 năm, các nhà lập pháp đã bắt đầu phác thảo dự luật dành cho các cơ quan tình báo những công cụ cần thiết để giữ an ninh cho người Mỹ, mà không vi phạm các quyền dân sự của họ.
Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện, dân biểu Goodlatte của đảng Cộng hòa, nói Bộ luật Tự do USA chứng tỏ có thể có được sự quân bình giữa quyền riêng tư và an ninh quốc gia:
“Tôi đã đưa ra cam kết với các đồng sự tại Quốc hội và nhân dân Mỹ rằng quyền tự do và sự an ninh của người dân Mỹ có thể cộng sinh. Rằng các khái niệm cơ bản này không loại trừ lẫn nhau.”
Dân biểu John Conyers của đảng Dân chủ cũng ca ngợi dự luật lưỡng đảng này, và nói nó ngăn chặn việc thu thập ồ ạt những dữ liệu điện thoại và cũng cung cấp tính minh bạch mới về bất kỳ chương trình theo dõi nào cho dân chúng Mỹ:
“Hôm nay chúng ta có một cơ hội hãn hữu để phục hồi một mức độ hạn chế các chương trình theo dõi mà đơn thuần là đã đi quá xa.”
Một số đảng viên Dân chủ cấp tiến và tự do muốn để cho Bộ luật Yêu nước đương nhiên đáo hạn vào ngày 1 tháng 6, bởi vì họ cảm thấy Bộ luật Tự do USA không đi tới mức kiềm chế các chương trình theo dõi của Cơ quan An ninh Quốc gia. Nhưng tại Thượng viện, nhiều đảng viên hàng đầu của đảng Cộng hòa nói họ không muốn tu chính Bộ luật Yêu nước và bãi bỏ các chương trình theo dõi thu thập ồ ạt các dữ liệu điện thoại. Sau đây là nhận định của Thượng nghị sĩ Cộng hòa John Cornyn:
“Một số người trong ủy ban tình báo nói rằng việc thu thập dữ liệu ồ ạt mà tôi đã mô tả ở đây đã dẫn tới một Hoa Kỳ an toàn hơn, và chính nhờ các chương trình như thế này mà chúng ta đã khá hơn so với trước biến cố 11 tháng 9.”
Thượng nghị sĩ Cornyn nói điều cuối cùng mà Quốc hội muốn làm là đưa Hoa Kỳ trở lại thời kỳ trước 11 tháng 9 về mặt tâm lý, khi nói về mối đe dọa khủng bố, cả ở trong lẫn ngoài nước.
Chưa rõ liệu Thượng Viện có đưa ra thảo luận Bộ luật Tự do USA hay không, nhưng cả hai viện cần phải thông qua cùng một phiên bản của một dự luật để gia hạn Bộ luật Yêu nước, hoặc để cho bộ luật này đáo hạn vào ngày 1 tháng 6.