Trà Mi: Các bạn khẳng định động cơ chính yếu thúc đẩy các bạn tham gia các cuộc biểu tình chống Trung Quốc là từ khối óc, con tim yêu nước chứ không một ‘thế lực thù địch’ nào có thể kích động hay giật dây, nhưng các bạn có sợ rằng những cuộc tuần hành này rồi sẽ bị lợi dụng và mình sẽ trở thành những con tốt bị lợi dụng cho những ‘thế lực xấu’ đó không?
Tiến Nam: Không bao giờ.
Duy Quyền: Nếu người ta tự tin vào chính mình thì không bao giờ đi vu cho người khác là bị người nọ người kia xúi giục. Tôi không phản đối ý kiến cho rằng yêu nước phải tuân thủ chính sách, chủ trương của nhà nước. Thế nhưng có nhiều cách để yêu nước. Ai có cách thế nào thì cứ tự do thể hiện thôi, chứ không phải hễ cách của mình khác cách của người ta thì mình cấm đoán. Còn chủ trương chính sách nhà nước thì phải thể hiện bằng các văn bản quy phạm pháp luật một cách minh bạch để người dân tuân theo, chứ không phải là lệnh của bất kỳ một kẻ nào trong hệ thống cầm quyền.
Trà Mi: Theo các bạn, các cuộc tuần hành chống Trung Quốc bị trấn dẹp không phải là vì lý do ‘gây rối trật tự’, cũng không phải vì lý do ‘bị kẻ xấu lợi dụng’. Vậy nguyên do vì sao chính quyền lại nhất quyết phải trấn dẹp các cuộc tuần hành này?
Tiến Nam: Sở dĩ nhà nước đàn áp các cuộc biểu tình yêu nước của chúng tôi là vì họ đang sợ hãi. Họ sợ rằng khi chúng tôi hiểu ra được bản chất của sự việc, hiểu tại sao chúng tôi mất đất, mất đảo, hiểu rõ cách hành xử của chính quyền, thì những cuộc biểu tình chống Trung Quốc sẽ trở thành những cuộc biểu tình phản đối chính họ, bởi vì họ đã làm sai trái quá nhiều điều. Họ sợ điều đó.
Trà Mi: Nam có cơ sở nào chứng minh những điều sai trái mà bạn nhận thấy đó là gì mà phải che lấp bằng những hành động mạnh tay như vậy?
Tiến Nam: Chẳng hạn như tại sao họ không công khai cho biết họ đàm phán với Trung Quốc về vấn đề Biển Đông như thế nào, tại sao họ không ra những nghị quyết mạnh mẽ hơn về Biển Đông. Trong nội tình của sự ngoại giao đó có cái gì mà họ không dám công khai ra? Rất nhiều nhân sĩ-trí thức đã lên tiếng về điều đó, sao họ không dám công khai trả lời? Nhà nước Việt Nam có câu ‘Dân biết, dân làm, dân bàn, dân kiểm tra’, sao họ không cho ‘dân biết, dân làm, dân bàn, dân kiểm tra’?
Trà Mi: Thế còn Quyền và Dũng, các bạn không đồng ý với lý do nhà nước nêu ra rằng dẹp biểu tình để vãn hồi trật tự, ngăn chặn ‘các thế lực thù địch’, vậy theo các bạn, nguyên do sâu xa là gì?
Duy Quyền: Tôi cũng đồng tình với ý kiến của anh Tiến Nam. Ngoài lý do như anh Nam vừa đề cập, tôi cho rằng nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam rất lo ngại rằng những cuộc biểu tình yêu nước, phản đối Trung cộng xâm lược có thể phát triển thành những cuộc tuần hành đòi tự do dân chủ như ở Bắc Phi hiện nay. Đó là lý do mà tôi nghĩ là họ rất sợ.
Trà Mi: Dũng có ý kiến nào khác không?
Quang Dũng: Mình cảm nhận được một điều là người dân rất bức xúc với sự lãnh đạo của đảng và nhà nước hiện nay với giá cả lương thực tăng cao và nạn tham ô.
Trà Mi: Thế nhưng nhà nước nói họ đấu tranh bảo vệ toàn vẹn chủ quyền lãnh thổ nhưng cũng muốn giữ môi trường hòa bình-hữu nghị để xây dựng phát triển đất nước, duy trì giao hảo với Trung Quốc vì an ninh, hòa bình đất nước và khu vực. Cho nên họ mới có động thái trấn dẹp các cuộc biểu tình chống Trung Quốc để tránh gây bất lợi cho ngoại giao song phương. Ý kiến các bạn thế nào?
Duy Quyền: Mình không thể hợp tác với kẻ luôn lăm le xâm hại, lừa đảo, cướp bóc đất nước và nhân dân mình. Làm sao có thể hợp tác được với những kẻ như thế? Đó cũng chỉ là lý do họ ngụy biện thôi. Bất kỳ điều gì gây nguy hiểm cho sự thống trị của nhà cầm quyền hiện nay thì họ bất chấp nhân quyền, luật pháp mà thẳng tay đàn áp.
Tiến Nam: Tôi có ý kiến tiếp nối ý của anh Quyền. Tôi nghĩ rằng chính quyền họ đang sợ hãi. Cuộc biểu tình của chúng tôi không làm phương hại đến ngoại giao Việt-Trung. Chúng tôi phản đối nhà cầm quyền Bắc Kinh lấn chiếm biển đảo của chúng ta.
Trà Mi: Nhưng bạn có nghĩ rằng các cuộc tuần hành rầm rộ, ồn ào như thế sẽ gây bất lợi cho an ninh, hòa bình của đất nước trước người anh em khổng lồ Trung Quốc?
Tiến Nam: Tôi nghĩ rằng những điều đó không thể xảy ra vì cuộc tuần hành của chúng tôi thể hiện lòng yêu nước, làm cho tinh thần dân tộc càng mạnh mẽ. Chúng tôi làm trỗi dậy lòng yêu nước của từng người dân. Chúng tôi muốn xây dựng và làm cho đất nước tốt đẹp hơn. Các cuộc biểu tình này cho dân Trung Quốc thấy rằng dân Việt Nam lúc nào cũng đoàn kết. Trong lịch sử, Trung Quốc không thể đồng hóa được chúng tôi thì bây giờ họ cũng không thể lấn chiếm được biển đảo của chúng tôi. Chúng tôi sẵn sàng đứng lên để đòi lại biển đảo của mình.
Trà Mi: Nam vừa chia sẻ ý kiến về tác dụng của các cuộc tuần hành chống Trung Quốc. Còn nói về tác dụng của hành động trấn dẹp các cuộc biểu tình này, các bạn ghi nhận ra sao?
Duy Quyền: Cách cư xử của chính quyền trong việc đàn áp những cuộc biểu tình vừa rồi sẽ gây tác dụng ngược. Có thể một số người không hề biết có chuyện biểu tình ở Việt Nam, nhưng bây giờ, tôi tin rằng đã có rất nhiều người biết đến việc này. Khi người ta biết, người ta sẽ tìm hiểu và sẽ thấy cách hành xử của chính quyền vừa qua là phi pháp.
Trà Mi: Nói về tác động của việc trấn dẹp biểu tình, Dũng có suy nghĩ nào muốn chia sẻ?
Quang Dũng: Mình nghĩ nó sẽ càng khơi dậy lòng yêu nước trong nhân dân. Gần 20 năm nay Dũng mới thấy biểu tình bùng nổ tại Việt Nam như hiện nay.
Trà Mi: Theo bạn, nó có ý nghĩa như thế nào?
Quang Dũng: Người dân đang bức xúc và họ sẽ đứng dậy để thể hiện lòng yêu nước cũng như thức tỉnh lòng yêu nước trong tất cả mọi người.
Trà Mi: Là những người trực tiếp tham gia, sau những cuộc tuần hành đó và sau những gì diễn ra, trong lòng các bạn đọng lại những gì?
Duy Quyền: Tôi có niềm tin là nhất định Việt Nam sẽ phải có sự thay đổi.
Trà Mi: Các bạn cho rằng trấn dẹp các cuộc biểu tình này chỉ mang lại tác dụng ngược. Như vậy liệu sẽ có các cuộc tuần hành tương tự diễn ra nữa hay chăng? Từ sau hành động trấn áp này, các bạn mường tượng những gì sắp xảy ra?
Duy Quyền: Tuy mức độ thăng trầm có thể khác nhau nhưng tôi tin rằng những cuộc tuần hành sẽ diễn ra chứ không chấm dứt ở đây.
Trà Mi: Mời ý kiến của Nam.
Tiến Nam: Sau cuộc tuần hành bị trấn áp vừa rồi, có thể diễn ra cũng có thể không diễn ra những cuộc tuần hành tiếp theo. Nhưng riêng đối với tôi, hằng ngày và mỗi sáng chủ nhật, nếu có điều kiện, tôi vẫn đi ra khu vực bờ Hồ Hoàn Kiếm. Tôi muốn thể hiện lòng yêu nước và dõi ánh mắt căm hờn vào đại sứ quán Trung Quốc khi đi qua khu vực đại sứ quán. Nhà cầm quyền Bắc Kinh đã bắn chết và xâm chiếm biển đảo của đất nước chúng tôi. Tôi muốn thể hiện cho họ thấy rằng dân tộc Việt Nam 4 ngàn năm lịch sử này có những Trần Ích Tắc, nhưng cũng có những Quang Trung, những Lê Lợi. Không một thế lực hay tổ chức nào có thể làm cho tinh thần yêu nước của người dân Việt Nam nhục chí đi được.
Ngày 9 và 16 tháng 12 năm 2007, Tiến Nam đã tham gia các biểu tình chống Trung Quốc. Trong buổi cuối cùng của cao trào tuần hành đó, vào ngày 23/12/2007, Tiến Nam bị bắt cùng anh Nguyễn Chí Đức khi chúng tôi đang tuần hành. Trong đoàn người có tôi, anh Đức, 5 bạn trẻ, và đằng sau là một đoàn dân oan gồm các cụ già và những người nông dân. Hôm đó, chúng tôi đã bị bắt và bị theo dõi rất gắt gao gần hơn 1 tháng trời. Sau lần đó, đến ngày 29/4/2008, tôi đi biểu tình chống rước đuốc Olympic Bắc Kinh qua đất nước Việt Nam. Khi đó, tôi cùng anh Ngô Quỳnh đã bị bắt và bị đánh đập rất dã man tại công an phường Đồng Xuân. Lúc nào tôi cũng mong muốn xây dựng đất nước Việt Nam tốt đẹp hơn và tới bây giờ tôi đi biểu tình chống lại sự bành trướng của Trung Quốc, chống lại sự xâm chiếm biển đảo của quê hương chúng tôi, bắn giết nhân dân chúng tôi. Lúc nào tôi cũng muốn thể hiện lòng yêu nước của tôi và tôi không lo ngại một điều gì vì chúng tôi có chính nghĩa. Lòng yêu nước của chúng tôi trong sáng. Tôi không làm gì sai trái pháp luật, chỉ muốn thể hiện lòng yêu nước chân chính và sự đoàn kết của người dân Việt Nam. Tôi sẵn sàng chấp nhận những gì xảy ra với tôi, bất kỳ sự đàn áp hay bắt bớ nào của chính quyền đối với những người yêu nước. Việc làm sai trái của chính quyền, lịch sử sẽ phán xét họ, nhân dân sẽ phán xét họ.
Trà Mi: Sau các cuộc tuần hành này, sau những gì diễn ra, Dũng rút ra cho mình điều gì?
Quang Dũng: Mình nghiệm ra rằng mình cần đi và kêu gọi mọi người nhận thức, hãy đứng dậy thể hiện lòng yêu nước vì chủ quyền biển đảo của đất nước mình. Mình mới tham gia biểu tình từ tháng 6 tới nay, mình đã khâm phục chị Bùi Minh Hằng, một người rất mạnh mẽ, cũng như anh Tiến Nam và anh Chí Đức. Nếu có điều kiện, có lẽ tuần nào Dũng cũng ra Hà Nội để thể hiện lòng yêu nước của mình.
Duy Quyền: Chúng tôi tham gia đoàn biểu tình thể hiện thái độ với Trung Quốc thật ra là thể hiện quyền và trách nhiệm công dân của mình. Đọng lại lớn nhất trong tôi là tình cảm của những người tuần hành, những tình cảm trong sáng, đoàn kết, rất thiêng liêng, thật sự đã để lại trong tôi một dấu ấn rất lớn.
Trà Mi: Để chia sẻ nguyện vọng của mình đối với những người hữu trách và với những người thanh niên, thế hệ đồng trang lứa với mình, các bạn sẽ nói điều gì?
Duy Quyền: Chúng tôi không đòi hỏi yêu cầu gì hơn là nhà chức trách đã đưa luật thì hãy tôn trọng luật pháp, tôn trọng người dân. Chính quyền hãy đặt lợi ích của tổ quốc, của nhân dân lên trên hết, đừng đặt lợi ích phe nhóm hay đảng phái lên trên. Với các bạn thanh niên, tôi mong muốn ngày càng có thêm nhiều bạn trẻ quan tâm hơn đến cộng đồng, đến hiện tình và vận mệnh của đất nước và đưa ra các lựa chọn, quyết định cho riêng mình.
Các bạn nghe đài muốn chia sẻ ý kiến với các vị khách mời của chương trình và độc giả khắp nơi, xin vào chuyên mục Tạp chí Thanh Niên, trên trang voatiengviet.com. Để trao đổi trực tiếp trên chương trình Tạp chí Thanh Niên của đài VOA, xin quý vị vui lòng email số phone về địa chỉ vietnamese@voanews.com, chúng tôi rất hân hạnh được liên lạc mời quý vị góp tiếng. Tạp chí Thanh Niên sẽ trở lại cùng quý vị vào giờ này, tuần sau.