Felipe Vieira từ Brazil đã dọn đến sống ở thị trấn nhỏ bé Stowe thuộc bang Vermont, theo một chương trình cho phép những nhà đầu tư nước ngoài có cơ hội trở thành thường trú nhân ở Mỹ.
Nhưng ông nói rằng sau khi giao 500.000 đôla, ông và những người khác đầu tư vào một dự án xây cất tại hai khu trượt tuyết đang lo lắng giấc mơ của họ sẽ tiêu tan. Dự án này, trong đó bao gồm một khách sạn và một nhà máy nghiên cứu y sinh học, là đối tượng của một vụ kiện tụng gian lận liên bang đệ trình hồi đầu tháng này.
"Mọi người đều sợ chết khiếp," ông Vieira cho biết hôm thứ Tư.
Ông có mặt tại một sự kiện mà thống đốc và các quan chức khác của bang bảo đảm rằng hai khu du lịch sẽ có tương lai tươi sáng, mặc dù hoạt động của chúng đang bị đặt dưới sự kiểm soát của một luật sư do tòa án chỉ định, người nói rằng "những báo cáo tài chính vẽ ra một bức tranh rất ảm đạm."
Ông Vieira đầu tư theo chương trình được gọi là chương trình visa EB-5. Được ban hành vào năm 1992 để kích thích nền kinh tế, chương trình này cho phép người nước ngoài đầu tư 1 triệu đôla vào một doanh nghiệp thương mại mới mà phải tạo ra 10 việc làm mới. Nếu dự án tọa lạc ở một khu vực nông thôn hoặc một nơi mà ở đó rất nhiều việc làm bị mất, con số này giảm xuống còn 500.000 đôla.
Những dự án đó bao gồm nhà thi đấu Barclay’s Center ở thành phố New York, những công trình xây dựng ở khu dân cư Waterfront Tây nam của thủ đô Washington và nhiều khách sạn trên khắp nước Mỹ.
Những nhà đầu tư được cấp visa EB-5 có được tư cách cư trú có điều kiện tại Mỹ trong hai năm, sau đó họ có thể nộp đơn để trở thành thường trú nhân. Trong số 140.000 visa lao động mà Mỹ phân bổ mỗi năm, khoảng 10.000 visa được dành cho diện EB-5.
Chương trình này đã bùng nổ trong những năm gần đây, với sự chấp thuận cho bước đầu tiên tăng từ 642 người vào năm 2008 lên 8.756 người vào năm 2015. Trung Quốc áp đảo về số người được cấp visa EB-5, chiếm 8.156 người vào năm ngoái. Trong số 71 quốc gia và khu vực nằm trong danh sách, chỉ có Việt Nam, Đài Loan, Hàn Quốc và Ấn Độ có thậm chí là 100 công dân nhận được EB-5.
Sự mở rộng ồ ạt đó đã đưa tới những lo ngại về tình trạng gian lận ở cả hai phía giao dịch.
Văn phòng Trách nhiệm Chính phủ Hoa Kỳ đã đưa ra một báo cáo xác định những câu hỏi về nguồn tiền từ những nhà đầu tư nước ngoài, những người phải cung cấp thông tin đó trong đơn xin của họ. Nó cũng nêu bật những phương thức đáng ngờ của những doanh nghiệp nhận tiền, nói rằng vì những nhà đầu tư cũng đang tìm kiếm tư cách cư trú, họ có thể không cẩn trọng trước khi đồng ý thỏa thuận. Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC) đã mở nhiều cuộc điều tra, bao gồm những vụ kiện dân sự trong bốn trường hợp EB-5.
SEC là nguyên đơn trong vụ kiện chống lại Ariel Quiros, chủ sở hữu của Q Resorts, lại sở hữu khu du lịch Jay Peak; và William Stenger, Chủ tịch và Giám đốc điều hành của Jay Peak.
SEC cáo buộc một "kế hoạch gian lận quy mô lớn trong tám năm," trong đó Quiros và Stenger chủ yếu chịu trách nhiệm về việc lạm dụng hơn 200 triệu đôla trong 350 triệu đôla huy động từ những nhà đầu tư nước ngoài. Số tiền này đến từ hơn 700 người ở hơn 70 quốc gia khác nhau, với việc ông Stenger nói rằng họ sẽ đạt được lợi nhuận từ 2 đến 6 phần trăm. Đơn kiện nói rằng những bị cáo đã nhiều lần thể hiện sai và bỏ đi nhiều chi tiết đối với những nhà đầu tư và chuyển hàng triệu đôla để họ sử dụng vì mục đích riêng.
"Dự án gần đây nhất, mà những bị cáo tiếp tục huy động vốn từ những nhà đầu tư không hay biết, được nói là dành cho một trung tâm nghiên cứu y sinh học gần đó trị giá 110 triệu đôla mà các bị cáo đã vận hành như là một vụ gian lận gần hoàn tất."
Những nhà phát triển địa ốc cũng đang tìm cách huy động 98 triệu đôla cho một dự án khách sạn, và trong những tháng gần đây đã thực hiện những chuyến đi gây quỹ tới Việt Nam, Dubai, Istanbul, Hong Kong, Singapore và Nam Mỹ, đơn kiện nói.
Những người đã đầu tư lo sợ rằng nếu dự án không bao giờ khai trương, công việc sẽ không được tạo ra và tư cách thường trú cũng không còn.
Một ngày sau khi đơn kiện được đệ trình, tòa án bổ nhiệm Michael Goldberg là người đảm trách 15 công ty bị nêu tên cùng với Quiros và Stenger. Hai tuần sau đó, ông ta trình bày chi tiết tình hình tài chính đáng ngại trong một hồ sơ đệ trình lên tòa án, nêu ra nghi vấn về việc những khu du lịch này thực sự thu lợi được bao nhiêu và sự thiếu vốn để hoàn tất việc thi công những công trình bổ sung đã hoạch định. Ông cũng nêu ra khó khăn mà những khu trượt tuyết phải đối mặt trong việc kiếm tiền ngoài mùa trượt tuyết.
Nhưng hôm thứ Tư ông Goldberg đưa ra một đánh giá tích cực hơn, nói rằng "công việc như bình thường." Ông cho biết ông đã giành được đủ kinh phí để giữ cho Jay Peak mở cửa và rằng ông hy vọng khách sạn bị nêu tên trong vụ kiện này sẽ mở vào mùa thu.
"Điều duy nhất mà chúng tôi đang cầu nguyện là có tuyết vào mùa đông ngay bây giờ," ông nói.
