Ông Trump công nhận Mỹ đối thoại trực tiếp cấp cao với Triều Tiên, trong khi Tòa Bạch Ốc không xác nhận thông tin đó.
Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) Mike Pompeo đã đến Bình Nhưỡng họp kín với lãnh tụ Bắc Triều Tiên Kim Jong Un – theo nhiều nguồn tin khác nhau.
Các giới chức không nêu tên nói với các hãng tin rằng ông Pompeo đã đến Bình Nhưỡng vào những ngày cuối tuần của lễ Phục sinh để chuẩn bị cho cuộc đối thoại trực tiếp giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và lãnh tụ Triều Tiên.
Hôm thứ Ba 17/4 Tổng thống Trump thừa nhận Hoa Kỳ đã xúc tiến các cuộc họp cấp cao với Triều Tiên.
Trong khi Tổng thống Trump đi cùng Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và các phu nhân ở khu nghỉ mát Mar-a-Lago ở Florida, một phóng viên hỏi liệu ông đã có nói chuyện với ông Kim chưa. Tổng thống hướng nhìn về phía nhóm các phóng viên, mỉm cười, đáp là “có.”
Vài phút sau, khi bắt đầu bữa tối với nhà lãnh đạo Nhật Bản, ông Trump lại bị hỏi cùng một câu hỏi đó.
Tổng thống Trump đáp: “Chúng ta tạm biết đến đó đã. Nhưng chúng tôi đã nói chuyện ở cấp cao nhất. Và mọi chuyện tiến triển tốt đẹp. Chúng tôi đang chờ xem diễn tiến sẽ ra sao.”
Không lâu sau đó, Thư ký Báo chí Tòa Bạch Ốc Sarah Kuckabee Sanders cũng không xác nhận đã có liên lạc trực tiếp giữa ông Kim và tổng thống Mỹ hay các giới chức hàng đầu của ông.
Bà Sanders trả lời e-mail các phóng viên rằng: “Về vấn đề các cuộc nói chuyện với ông Kim Jong Un: Tổng thống nói rằng chính quyền đã có các cuộc nói chuyện cấp cao nhất và cho biết thêm rằng ông không tham gia trực tiếp vào các cuộc nói chuyện đó.”
Năm địa điểm được xem xét cho thượng đỉnh Trump-Kim
Tổng thống Trump nói 5 địa điểm đang được xem xét để tổ chức cuộc họp của ông với lãnh tụ Bắc Triều Tiên Kim Jong Un.
Ông Trump hôm thứ Ba ở Mar-a-Lago không nói tên cụ thể các địa điểm, nhưng một nguồn tin rành về việc chuẩn bị cho cuộc họp thượng đỉnh này nói rằng Geneva và một số địa điểm khác ở châu Á và Ðông Nam Á có khả năng đang được xem xét.
Bloomberg trích nguồn tin này nói rằng các địa điểm đó không có Bắc Kinh, Bình Nhưỡng, Seoul, và Bản Môn Ðiếm -- là nơi ký kết thỏa thuận ngừng bắn Triều Tiên và cũng sẽ là nơi Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in sẽ họp với lãnh tụ Kim vào tuần tới.
Năm địa điểm đang được chu ý bao gồm:
Bangkok: Ðại sứ quán Hoa Kỳ tại Thái Lan là một trong những toà đại sứ lớn nhất của Mỹ. Thái Lan là một trong số rất ít các nước châu Á có Ðại sứ quán Triều Tiên.
Geneva: Thành phố của nước Thụy Sĩ trung lập này từng tổ chức nhiều cuộc họp ngoại giao cấp cao, nổi bật nhất là Hội nghị Thượng đỉnh Geneva giữa lãnh đạo các nước Mỹ, Liên Xô, Anh, và Pháp. Ông Kim từng du học ở Thụy Sĩ.
Helsinki: Bộ trưởng Ngoại giao Triều Tiên Ri Yong Ho đã đến thủ đô của Phần Lan hồi tháng 3 để họp với phái đoàn Mỹ và phái đoàn Hàn Quốc ngay sau khi Tổng thống Trump nhận lời gặp gỡ với chủ tịch Kim.
Singapore: Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chọn Singapore làm địa điểm của cuộc gặp gỡ lịch sử với Tổng thống Ðài Loan Mã Anh Cửu. Singapore bang giao với cả Hoa Kỳ lẫn Triều Tiên.
Oslo: Thủ đô của Na Uy đã tổ chức cuộc họp giữa các giới chức Mỹ và Triều Tiên hồi tháng 5 năm 2017 để thảo luận chi tiết về việc thả Otto Warmbier, sinh viên Mỹ bị Bình Nhưỡng bắt giam vì bị cáo buộc đã lấy một bích chương tuyên truyền khi đi thăm Bình Nhưỡng. Warmbier được đưa về Mỹ trong tình trạng hôm mê và đã chết sau đó vài ngày.
Prague: Kim Pyong Il, chú của Kim Jong Un, đang làm đại sứ của Triều Tiên tại Cộng hòa Czech.
Warsaw: Triều Tiên có một Ðại sứ quán lớn ở thủ đô của Ba Lan. Hồi tháng 7 năm 2017, chính tại đây Tổng thống Trump đã đọc bài diễn văn trước công chúng châu Âu lần đầu tiên.
Ulan Bator: Mông Cổ giáp giới với Nga và Trung Quốc bang giao với cả Hoa Kỳ lẫn Triều Tiên. Đây cũng là địa điểm để tàu lửa của Bắc Hàn thuận tiện đi đến. Điều này có thể được xem xét bởi vì có những tin nói hồi gần đây rằng Triều Tiên không có máy bay đường dài.
Cuộc họp thượng đỉnh với Kim được khuyến khích
Trước đó trong ngày tại Mar-a-Lago, Thủ tướng Abe đã hoan nghênh việc Tổng thống Trump đồng ý họp thượng đỉnh với lãnh tụ Kim. Ông Abe nói đó là một hành động “cản đảm.”
Tổng thống Trump nói “cuộc gặp gỡ có thể diễn ra vào đầu tháng 6 hoặc sớm hơn, nếu mọi chuyện diễn ra suôn sẻ. Cũng có thể mọi chuyện sẽ không suôn sẻ, và chúng tôi sẽ không họp thượng đỉnh, và chúng tôi sẽ tiếp tục đường lối cứng rắn đã đi này.”
Không lâu sau đó, trong một cuộc họp song phương mở rộng, ông Trump hé lộ rằng để chuẩn bị cho cuộc họp thượng đỉnh, “chúng tôi cũng bắt đầu nói chuyện trực tiếp với Triều Tiên. Chúng tôi đã nói chuyện ở cấp cao nhất.” Nhưng phát biểu đó không đề cập đến tên ông Kim.
Tổng thống Trump phát biểu về Bắc Triều Tiên rằng “họ tôn trọng chúng tôi, chúng tôi tôn trọng họ.”
Ông Trump còn cho biết rằng ông ủng hộ nỗ lực của Seoul đàm phán với Bình Nhưỡng về việc kết thúc cuộc Cuộc chiến tranh Triều Tiên thập niên 1950.
“Hàn Quốc được tôi ủng hộ cho nỗ lực chấm dứt cuộc chiến tranh,” Tổng thống Trump nói với các phóng viên khi ông đứng cạnh Thủ tướng Abe trước khi bước vào cuộc họp hôm thứ Ba. “Nhiều người không biết rằng Cuộc chiến tranh Triều Tiên chưa kết thúc. No sẽ kết thúc ngay bây giờ. Hai bên đang bàn thảo việc kết thúc cuộc chiến tranh.”
Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và lãnh tụ Triều Tiên Kim Jong Un dự trù sẽ họp thượng đỉnh vào ngày 27 tháng 4. Một giới chức cấp cao của chính phủ Hàn Quốc nói hôm 18/4 rằng đàm phán hòa bình có thể là một nội dung, nhưng thương thảo việc chính thức kết thúc cuộc chiến tranh còn cần phải có các bên liên quan tham gia.
Giao tranh
Giao tranh đã chấm dứt năm 1953 bằng một thỏa thuận ngừng bắn được ký kết bởi Hoa Kỳ (trong vai trò lãnh đạo các lực lượng của Liên hiệp quốc), Bắc Triều Tiên và Trung Quốc. Nam Triều Tiên không có tên trong thỏa thuận ngừng bắn, và hai miền Triều Tiên chưa thiết lập quan hệ ngoại giao với nhau.
Thủ tướng Abe cảm thấy hài lòng khi Tổng thống Trump hứa sẽ nói với ông Kim về những vấn đề mà Tokyo lo ngại, trong có có chuyện những người Nhật bị Triều Tiên bắt cóc trong nhiều năm qua. Ông ca ngợi tổng thống Mỹ về việc tiếp tục chính sách cứng rắn đối với các chương trình hạt nhân và tên lửa đạn đạo của Bình Nhưỡng.
Nhà lãnh đạo Nhật Bản nói với ông Trump: “Donald, ông đã cho thấy sự cương quyết không thể lay chuyển trong việc giải quyết thách thức của Triều Tiên.”
Ông Larry Kudlow, trợ lý của Tổng thống Trump về chính sách kinh tế, nói “có rất nhiều vấn đề mấu chốt đang chờ bàn thảo” trong các cuộc họp 2 ngày giữa ông Trump và ông Abe.
Các giới chức Tòa Bạch Ốc cho biết các cuộc thảo luận tại Mar-a-Lago trên bờ Ðại tây dương ở bang Florida hôm thứ Ba tập trung vào vấn đề Bắc Triều Tiên và sẽ chuyển sang các vấn đề thương mại trong ngày thứ Tư.
Các giới chức Nhật Bản cũng muốn tránh để ông Trump liên hệ giữa các đám phán thương mại với các vấn đề an ninh, một sự tách bạch được mạnh mẽ duy trì suốt từ sau Thế chiến thứ II giữa hai nước cựu thù. Nhưng Tổng thống Trump thường xuyên nói các đồng minh quân sự, như Nhật Bản và Hàn Quốc, phải đóng góp chi phí tái chính nhiều hơn cho việc các lực lượng của Mỹ bảo vệ cho họ.”
Thuế nhập khẩu đối với hàng Nhật Bản
Nhật Bản thất vọng về việc bất chấp mối quan hệ gắn bó Trump-Abe, chính phủ Mỹ không miễn trừ thuế nhập khẩu thép và nhôm cho Nhật Bản.
“Vấn đề đó sẽ được thảo luận,” ông Kudlow nói với các phóng viên. “Đó là một điểm chính của nghị trình.”
Ông Kudlow nói với các phóng viên vào chiều thứ Ba, rằng “Mỹ muốn có một hiệp ước thương mại tự do với Nhật Bản trong một chừng mực nào đó.”
Nhà cố vấn kinh tế cũng nói rằng “chưa có gì chắc chắn” là Mỹ sẽ trở lại tham gia hiệp ước kinh tế xuyên Thái Bình Dương TPP.
Ông Kudlow nói thêm rằng “vấn đề đó chắc chắn cũng sẽ được đưa ra thảo luận trong cuộc họp.”
Tổng thống Trump phản đối TPP và đã lập lại quan điểm đó trong một tin nhắn Twitter chiều tối thứ Ba, với nội dung: “Mặc dù Nhật Bản và Hàn Quốc muốn Mỹ trở lại tham gia TPP, tôi không thích thỏa thuận đó cho Mỹ. Có quá nhiều ràng buộc, và không có lối thoát khi thỏa thuận không thực hiện được. Thỏa thuận song phương cho tới giờ vẫn là cách hữu hiệu hơn, có lợi hơn, và tốt hơn cho người lao động của chúng tôi. Thử nhìn xem WTO gây thiệt hại cho Mỹ như thế nào.’
Nhật Bản là một trong những nước tham gia TPP, nhưng Hàn Quốc thì không.
Một một vấn đề chưa được sắp xếp để thảo luận được bổ sung vào nghị trình đó là “Chúng tôi sẽ ra ngoài chơi gôn, nếu có thể,” ông Trump nói với các phóng viên.
