Những người đoạt giải Nobel Hòa bình năm nay từ Belarus, Nga và Ukraine đã chia sẻ tầm nhìn của họ về một thế giới công bằng hơn và lên án cuộc chiến của Tổng thống Nga Vladimir Putin ở Ukraine trong lễ trao giải hôm thứ Bảy.
Bà Oleksandra Matviichuk thuộc Trung tâm Tự do Dân sự của Ukraine đã bác bỏ những lời kêu gọi thỏa hiệp chính trị, cho phép Nga giữ lại một số lãnh thổ Ukraine bị sáp nhập bất hợp pháp, nói rằng "đấu tranh cho hòa bình không có nghĩa là khuất phục trước áp lực của kẻ xâm lược, mà có nghĩa là bảo vệ người dân khỏi sự tàn ác".
“Một quốc gia đang bị tấn công không thể đạt được hòa bình [bằng cách] hạ vũ khí,” bà nói, giọng run lên vì xúc động. "Đây sẽ không phải là hòa bình, mà là chiếm đóng”.
Bà Matviichuk lặp lại lời kêu gọi trước đó của bà đối với ông Putin - và Tổng thống độc tài Alexander Lukashenko của Belarus, người đã cung cấp lãnh thổ của đất nước mình cho quân đội Nga xâm lược Ukraine - ra trước tòa án quốc tế.
Bà nói: “Chúng ta phải chứng minh rằng luật pháp có hiệu quả và công lý vẫn tồn tại, ngay cả khi chúng bị trì hoãn”.
Bà Matviichuk được vinh danh là người đồng đoạt giải thưởng hòa bình năm 2022 vào tháng 10 cùng với nhóm nhân quyền Nga Memorial và Ales Bialiatski, người đứng đầu nhóm nhân quyền Viasna của Belarus.
Ông Bialiatski, người đang bị cầm tù ở Belarus trong khi chờ xét xử và đối mặt với án tù lên tới 12 năm, đã không được phép gửi bài phát biểu của mình.
Ông đã chia sẻ một vài suy nghĩ khi gặp vợ mình, Natallia Pinchuk, người đã thay mặt ông phát biểu tại lễ trao giải trong tù.
Ông Bialiatski là người thứ tư trong lịch sử 121 năm của giải Nobel nhận giải khi đang bị cầm tù hoặc bị giam giữ.
