Estonia sẽ loại bỏ tất cả các tượng đài Xô-viết ở nơi công cộng trong thành phố Narva vốn có đa số dân nói tiếng Nga, chính phủ nước này cho biết hôm 16/8, đưa ra lý do căng thẳng gia tăng trong thành phố và cáo buộc Nga đang tìm cách lợi dụng quá khứ để chia rẽ xã hội Estonia.
Từng nằm trong của Liên Xô, Estonia là thành viên của cả NATO và Liên minh châu Âu, và là quốc gia nhiệt thành ủng hộ Ukraine kể từ cuộc xâm lược của Nga vào ngày 24/2. Tallinn cũng như các nước láng giềng Baltic khác lo ngại rằng họ có thể là mục tiêu tiếp theo của Nga.
Tuy nhiên, gần 1/4 trong tổng số dân 1,3 triệu người Estonia thuộc sắc tộc Nga, và chính phủ Estonia lo lắng thiểu số nói tiếng Nga này sẽ bị mẫu quốc cũ của họ ảnh hưởng.
Hôm thứ Ba 16/8, giới chức Estonia ở Narva đã dùng cần cẩu dỡ bỏ một chiếc xe tăng Liên Xô từ thời Đệ nhị Thế chiến mà chỉ thông báo trước không lâu, theo hình ảnh được phát trên đài truyền hình quốc gia ERR. Quân đội đã được điều động cho hoạt động này, cảnh sát nói với hãng tin BNS.
Thủ tướng Kaja Kallas cho biết chính phủ ra lệnh dỡ bỏ chiếc xe tăng ‘vì căng thẳng đang gia tăng ở Narva và vùng xung quanh’ và Estonia không cho phép Nga có cơ hội khai thác quá khứ của đất nước để chia rẽ xã hội hơn nữa, BNS đưa tin.
Bà không nêu chi tiết về hành động can thiệp khả dĩ nào.
Hạt Ida-Viru nằm ở đông bắc Estonia, giáp với Nga và bao gồm Narva, có 3/4 dân số thuộc sắc tộc Nga, theo thống kê chính thức.
Người Estonia có cái nhìn trái chiều nhau về lịch sử của họ: họ bị cả Đức Quốc xã và Liên Xô xâm lược trong Thế chiến. Họ có người ở cả hai phía của cuộc chiến. Thời kỳ Xô Viết cũng chứng kiến hàng chục ngàn người Estonia bị đưa đi lưu đày trong các trại lao động khổ sai ở Siberia.
Năm 2007, bạo loạn của thanh niên – đa số nói tiếng Nga – đã xảy ra ở Tallinn khi Estonia dỡ tượng đài Hồng quân trong Đệ nhị Thế chiến ra khỏi trung tâm thủ đô. Moscow gọi động thái này là sự xúc phạm các chiến binh Liên Xô, những người đã đẩy lùi quân chiếm đóng Đức Quốc xã khỏi Estonia, và phủ nhận vai trò của họ trong các cuộc tấn công mạng sau đó nhằm vào các cơ quan nhà nước Estonia.
Trong tuyên bố hôm 16/8, chính phủ Estonia cũng cho biết họ sẽ loại bỏ thêm tượng đài từ thời Liên Xô ở Narva, chẳng hạn tượng đài các nạn nhân chiến tranh, sẽ được thay thế bằng ‘bia mộ mang tính trung lập’.
Ngoại trưởng Estonia, Urmas Reinsalu, cũng nói rằng bất kỳ người nước ngoài nào phản đối việc dỡ bỏ này sẽ bị thu hồi giấy phép cư trú, BNS đưa tin.
Diễn đàn