Đại biểu Quốc hội Dương Trung Quốc hôm 2/11 đề nghị Quốc hội, Chính phủ xem vụ Đồng Tâm là “bài học” kinh nghiệm và chính quyền không nên dùng từ “đầu thú” khi đối thoại với dân làng.
Báo Tuổi Trẻ trích lời ông Dương Trung Quốc trong phiên thảo luận về kinh tế xã hội và ngân sách, nói câu chuyện Đồng Tâm là một ví dụ tiêu biểu về cuộc khủng hoảng lòng tin, chứ không thuần tuý là một vụ án hình sự.
Nhà sử học Dương Trung Quốc nói: “Những khiếu nại của người dân không được quan tâm, xem xét kịp thời, để tích tụ lại, trở thành hiện tượng tức nước vỡ bờ.”
Ngoài ra, ông Dương Trung Quốc còn phản đối việc công an Hà Nội dùng từ “đầu thú” khi kêu gọi những người dân đã bắt và giữ lực lượng an ninh ra nạp mình cho chính quyền.
Báo Thanh niên dẫn lời nhà sử học nói:
“Tôi nghĩ rằng dùng từ ‘đầu thú’ là không ổn. Chúng ta đã mất đi ngôn ngữ để đối thoại với dân rồi sao?”
Ngay tại cuối kỳ họp trước của Quốc hội, ông Dương Trung Quốc cho biết đã viết thư gửi tới 7 lãnh đạo cao nhất của Trung ương và Hà Nội về vấn đề Đồng Tâm, nhưng chỉ có Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hồi đáp thư của ông.
Trong các bức thư đó, ông nêu một vấn đề cử tri đặt ra: “Tại sao một lực lượng tinh nhuệ nhất, được trang bị tốt nhất lại bị bắt và giữ? Câu trả lời duy nhất: Đó là vì họ vẫn giữ được phẩm chất của người công an nhân dân. Họ không coi dân là kẻ thù. Họ chấp nhận giải pháp như vậy.”
Ông nói chúng tôi tán thành việc phải thượng tôn pháp luật, xử lý đến cùng: “Chúng ta khởi tố những người dân ở Đồng Tâm vi phạm, nhưng cho đến nay những cán bộ công an đánh dân, bắt dân không đúng quy định của luật pháp vẫn hoàn toàn đứng ngoài pháp luật.”
Vào tháng 8, Công an Hà Nội gửi giấy triệu tập hơn 70 người dân xã Đồng Tâm, với lý do là để làm rõ về vụ “bắt người trái phép” và “gây rối trật tự công cộng” xảy ra ở xã hồi giữa tháng 4.
Hồi giữa tháng 4, khi chính quyền Hà Nội tìm cách thu hồi đất ở xã Đồng Tâm để trao cho tập đoàn nhà nước Viettel làm dự án, người dân đã chống trả, giữ lại 20 nhân viên cảnh sát, và “đóng cửa” làng trong nhiều ngày.
Sau một tuần, người dân xã đã thả số người bị cầm giữ khi chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung cam kết bằng văn bản không truy tố người dân.
Tuy nhiên, đầu tháng 6, công an thành phố đã khởi tố vụ án hình sự về việc dân Đồng Tâm giữ người nhà nước. Chủ tịch Chung bị nhiều người lên án “phá vỡ cam kết”.