Trong một sự thay đổi lớn trong chính quyền của Tòa thánh Vatican, Đức Giáo hoàng Phanxicô đã thay thế nhà thần học hàng đầu của Công giáo, một hồng y bảo thủ người Đức thường hay mâu thuẫn với viễn kiến của Đức Giáo hoàng về một Giáo hội bao dung hơn.
Một tuyên bố ngắn gọn của Vatican nói nhiệm quyền năm năm của Hồng y Gerhard Ludwig Mueller trong vai trò Bộ trưởng Bộ Giáo lý Đức tin, một bộ chính yếu chịu trách nhiệm bảo vệ giáo lý Công giáo, sẽ không được triển hạn.
Kể từ khi lên ngôi vào năm 2013, Đức Giáo hoàng Phanxicô đã khơi lên hy vọng nơi những người cấp tiến muốn ông tiến nhanh về phía trước với viễn kiến của ông về một Giáo hội rộng lượng hơn, tập trung vào sự từ bi thay vì chấp hành nghiêm ngặt các luật lệ cứng nhắc mà họ coi là cổ lỗ.
Ông Mueller là một trong số nhiều hồng y ở Vatican đã công khai bày tỏ quan điểm bất đồng với Đức Giáo hoàng.
Ông Mueller đã chỉ trích một số phần trong tông huấn năm 2016 của Đức Giáo hoàng mang tên "Amoris Laetitia" (Niềm vui Yêu thương), là văn kiện nền tảng cho nỗ lực của Đức Giáo hoàng để Giáo hội có hơn 1,2 tỉ thành viên trở nên bao dung hơn và bớt khắc nghiệt hơn.
Trong văn kiện này, Đức Giáo hoàng kêu gọi một Giáo Hội bớt nghiêm khắc và có lòng trắc ẩn hơn đối với bất kỳ thành viên "không hoàn hảo" nào, chẳng hạn như những người đã li hôn và tái hôn, nói rằng "không ai có thể bị lên án mãi mãi."
Ông Mueller, 69 tuổi, người được cựu Giáo hoàng Bênêđictô bổ nhiệm vào năm 2012, sẽ được tiếp nhiệm bởi Tổng Giám mục Luis Francisco Ladaria Ferrer.
Ông Ladaria, người Tây Ban Nha 73 tuổi, cũng giống như vị giáo hoàng người Argentina, là một thành viên của Dòng Tên. Những người biết ông nói rằng ông nói năng nhỏ nhẹ và không màng tới sự chú ý của công chúng. Ông Mueller trái lại thường xuất hiện trên truyền thông.