Hình ảnh hàng chục du khách Trung Quốc mặc áo phông in hình đường lưỡi bò tại sân bay Cam Ranh vào đêm 13/5 đã gây phẫn nộ trên các trang mạng xã hội Việt Nam. Nhóm du khách đã được yêu cầu thay áo trước khi rời phi trường, nhưng một số nhà tranh đấu cho rằng bản chất của vấn đề nằm ở chỗ Hà nội không quyết liệt bảo vệ biển đảo trong khi cùng lúc thẳng tay đàn áp những người tranh đấu phản đối chính sách bành trướng của Trung Quốc tại Biển Đông, lâu dần đã khiến người dân Trung Quốc và cả người dân trong nước có cái nhìn lệch lạc về vấn để chủ quyền biển đảo của Việt Nam. Một số nhà hoạt động ở trong nước trao đổi cảm nghĩ của họ với VOA-Việt ngữ về sự cố này.
Theo tin tổng hợp từ các báo Thanh Niên, Tuổi Trẻ, Lao Động, VNexpress và nhiều trang mạng tin tức thì nhóm du khách Trung Quốc đi trên chuyến bay mang số hiệu QJ 8889 đến từ Tây An, Trung Quốc, đã đáp xuống sân bay quốc tế Cam Ranh vào lúc 20h35 ngày 13/5. Chỉ sau khi làm thủ tục quá cảnh, đoàn người mới cởi áo khoác để lộ chiếc áo phông màu trắng, phía sau có in bản đồ của Trung Quốc với đường lưỡi bò chín đoạn, bao gồm các đảo mà Việt Nam cho là thuộc chủ quyền của mình và một số nước khác trong khu vực.
Công ty Aladin, công ty tổ chức tua du lịch 5 ngày tới tỉnh Khánh Hòa xác nhận tin này, và cho biết trong đoàn, có khoảng hơn 10 người mặc áo phông đường lưỡi bò.
Trang mạng Vnexpress trích lời lãnh đạo công an tại sân bay nói rằng sau khi phát hiện, công an cửa khẩu đã liên lạc với công ty lữ hành Aladin, yêu cầu du khách thay áo, và phối hợp với công an tỉnh Khánh Hòa để giải quyết vụ việc. Theo công ty Aladin, khách cho biết đã mua áo tại một khu chợ ở Trung Quốc.
Những bức ảnh chụp ảnh đoàn du lịch, đa số là phụ nữ, mặc áo phông in hình bản đồ Trung Quốc với đường lưỡi bò đã gây phẫn nộ, đặc biệt trong giới những người đã dấn thân tranh đấu chống chính sách bành trướng của Trung Quốc trên Biển Đông.
Từ Hà nội, anh Trịnh Bá Phương, một nhà hoạt động đại diện cho nhóm dân oan ở Dương Nội, ủng hộ những người chống thái độ gây hấn của Bắc Kinh để khẳng dịnh tuyên bố chủ quyền trên hầu hết Biển Đông nói:
“Tôi thấy rằng những người mà mặc áo như thế là một sự mang tính chất sỉ nhục đối với dân tộc Việt Nam. Họ sang Việt Nam mà có những hành vi như vậy thì tôi thấy rất là phẫn nộ.”
Nhóm NoU là nhóm đấu tranh phản đối đường lưỡi bò Trung Quốc, đồng thời kêu gọi sự quan tâm của người dân về vấn đề biển đảo, đã bị chính quyền đàn áp thẳng tay vì những hoạt động của mình. Một thành viên của nhóm, anh Lã Việt Dũng, nói theo anh thì đây là một hành động cố ý chứ không phải vô tình.
“Theo tôi nghĩ thì đây không phải là một việc vô tình của cái đoàn du khách đấy mà là đây là một việc hoàn toàn có chủ ý và có thể là từ phía chính quyền Trung Quốc họ cố tình làm như vậy.Anh Lã Việt Dũng thuộc nhóm NoU, phản đối đường lưỡi bò TQ
Đó là nhận định đầu tiên cùa tôi. Thứ hai là tôi thấy đây là một sự hết sức là thờ ơ, vô trách nhiệm của chính quyền Việt Nam khi mà họ coi nhẹ việc đấy.”
Báo SGGP chiều 14/5 tường thuật rằng Sở Du lịch tỉnh Khánh Hòa đang chờ chỉ đạo của UBND tỉnh Khánh Hòa, và kết quả từ camera sân bay Cam Ranh để làm rõ vụ việc.
Anh Lã Việt Dũng lưu ý về sự tương phản trong thái độ và cách xử lý của chính quyền Việt Nam, một mặt đàn áp nhóm NoU, trong khi tỏ ra quá mềm mỏng trước những hành vi lấn át của Trung Quốc.
“Đầu tiên phải nói thái độ của chính quyền đối với các hình ảnh mà chúng tôi giương lên về việc phản đối đường lưỡi bò Trung Quốc, họ đàn áp rất là nặng. Nhưng mà ngược lại, đối với du khách Trung Quốc họ đến Việt Nam họ làm gì, họ mặc áo này nọ thì chính quyền lại lơ là và không kiểm soát. Đó là một sự phân biệt đối xử rất là khác biệt.”
Cả hai nhà hoạt động đều cho rằng để tránh những sự cố tương tự tái diễn, Việt Nam cần xử lý vụ việc này bằng các biện pháp cứng rắn. Anh Trịnh Bá Phương:
“Theo tôi thì phía nhà cầm quyền Việt Nam phải có một hành động cứng rắn hơn bằng cách trục xuất ngay hoặc có thể tạm giữ, và lên tiếng với Bộ Ngoại giao Trung Quốc về hành vi mang tính chất xâm lược biển đảo của Việt Nam.”
Anh Lã Việt Dũng thì cho rằng chính quyền Việt Nam thường né tránh nói về vấn đề tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc, anh Dũng bày tỏ lo ngại về nguy cơ mất nước, nếu Hà Nội tiếp tục thái độ né tránh, và không nâng cao nhận thức trong dân chúng về vấn đề chủ quyền biển đảo. Anh nói:
“Không có cách nào khác là chính quyền phải tuyên truyền mạnh về ý nghĩa của đường lưỡi bò Trung Quốc, và ý nghĩa của việc người dân Việt Nam phản đối đường lưỡi bò đó như thế nào. Tôi xem hình trên mạng thì tôi rất là buồn là vì hình như chính quyền Việt Nam chẳng biết gì về phản ứng của người dân, tôi thì cho rằng nếu Việt Nam mình không có những thái độ đúng đắn về vấn đề chủ quyền thì mình sẽ mất nước rất là nhanh.”
