Cử tri Hoa Kỳ sẽ đến phòng phiếu vào ngày mai trong các cuộc bầu cử quốc hội giữa kỳ sẽ định hình cho 2 năm cuối cùng tại chức của Tổng thống Barack Obama. Các đảng viên Cộng hoà nắm lợi thế sẽ thắng các ghế tại Thượng và Hạ viện trong một cuộc bầu cử trong khung cảnh bầu không khí chua cay trên toàn quốc và những mối quan ngại trong cũng như ngoài nước. Thông tín viên VOA Jim Malone ghi nhận chi tiết.
Tất cả 435 ghế tại Hạ viện sẽ được bầu lại trong cuộc bầu cử ngày thứ ba, cùng với 36 trong số 100 ghế tại Thượng viện và 36 trong số 50 ghế thống đốc tiểu bang.
Đa số các nhà phân tích tiên đoán các đảng viên Cộng hoà sẽ mở rộng thế đa số tại Hạ viện, và có một cơ hội tuyệt hảo để lấy lại thế đa số tại Thượng viện. Các đảng viên Cộng hoà cần thắng thêm đủ 6 ghế hiện đang nằm trong tay các đảng viên Dân chủ để chiếm thế đa số.
Các cuộc thăm dò công luận cho thấy cử tri không hài lòng với Tổng thống Barack Obama và hướng đi của đất nước. Ông Frank Newport làm việc cho tổ chức thăm dò Gallup.
Ông Newport nói: “Tôi có thể nói gần như điểm hỗ trợ cho tất cả mọi thứ khác mà có thể làm cho người Mỹ quan tâm, nền kinh tế và công ăn việc làm rõ ràng là điều lo nghĩ đầu tiên của người Mỹ trong năm nay.”
Những rủi ro trong cuộc bầu cử giữa kỳ rất quan trọng đối với Tổng thóng Obama, người đã từng kêu gọi các phe Dân chủ quên đi những dự báo bi quan của các chuyên gia và đi bỏ phiếu.
Tổng thống Obama lập luận: “Sự bị quan không đưa được ai lên mặt trăng. Sự bi quan chưa hề chấm dứt được chiến tranh. Nó chưa hề chữa khỏi một cơn bệnh. Nói không xây dựng được một doanh nghiệp. Nó không nuôi dưỡng được một đầu óc non trẻ. Bi quan là một chọn lựa, và hy vọng là một chọn lựa tốt hơn.”
Nhưng tổng thống có thể đang đấu tranh với lịch sử. Các vị tổng thống hai nhiệm kỳ thường chịu cảnh thất bại của đảng trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ thứ hai và điểm ủng hộ thấp dành cho ông Obama có thể gây thiệt hại cho các ứng cử viên Dân chủ trong cả nước.
Các đảng viên Cộng hoà như cựu chủ tịch uỷ ban toàn quốc Mike Duncan đang lạc quan một cách dè dặt về cơ may chiếm lại thế đa số tại Thượng viện.
Ông Duncan nói: “Nhưng các cuộc chay đua này, nhất là các cuộc đua vào Thượng viện, là các cuộc đua mang tính cách rất địa phương. Và kỳ này chúng ta có những ứng cử viên tốt. Tôi nghĩ chúng ta thực sự có một lực đẩy thuận lợi, nhưng mọi chuyện chưa kết thúc. Chúng ta không thể coi đó là điều tất nhiên.”
Ông Duncan cho rằng phe Cộng hoà đang làm tất cả mọi thứ có thể được để biến cuộc bầu cử năm nay thành một cuộc trưng cầu dân ý về tổng thống và các chính sách của ông.
Ông Duncan nói: “Tôi nghĩ điểm chính là đất nước quay lưng lại với Tổng thống Obama. Chúng ta đang đưa đất nước trở lại vị trí một nước trung hữu mà dân chúng mong muốn.”
Các cuộc bầu cử giữa kỳ thường tập trung vào các vấn đề quốc nội. Nhưng năm nay, sự trỗi dậy của ISIS ở Trung Đông và những mối lo ngại về sự lây truyền của bệnh Ebola đã làm chấn động công chúng trong những tuần lễ chót của cuộc vận động tranh cử.
Ông Norman Omstein là một chuyên gia phân tích tại Viện Kinh doanh Mỹ.
Ông nói: “Ta có những ứng cử viên độc lập và các ứng cử viên Cộng Hoà có những khuyết điểm nghiêm trọng, và cách thức tốt nhất để khắc phục tình trạng đó là công khai hoá một cuộc bầu cử vào thời điểm mà dân chúng không hài lòng và tin rằng mọi sự vượt ra ngoài tầm kiểm soát và chính phủ không có tác dụng và tổng thống bất tài.”
Một số trong các cuộc chạy đua chính vào Thượng viện năm nay là ở các tiểu bang thiên về đảng Cộng hoà và các cuộc thăm dò trễ cho thấy nhiều cuộc đua đó ngả về phía đảng Cộng hoà trong những giờ chót của cuộc vận động tranh cử.
Trung tâm Phản ứng Chính trị ước tính mức chi cho các cuộc bầu cử năm nay sẽ lên tới khoảng 4 tỷ đôla, và đây là cuộc bầu cử quốc hội gây tốn kém nhất trong lịch sử.
