Hoa Kỳ tin rằng Nga có lẽ đã tiến hành thử nghiệm hạt nhân ở cấp độ thấp trong một hành động vi phạm lệnh ngưng những cuộc thử nghiệm như thế, người đứng đầu Cơ quan Tình báo Quốc phòng Mỹ cho biết hôm 29/5.
“Mỹ tin rằng Nga có lẽ đã không tuân thủ lệnh dừng thử nghiệm hạt nhân theo cách phù hợp vớitiêu chuẩn ‘zero yield’,” Thiếu tướng Robert P. Ashley phát biểu tại diễn đàn kiểm soát vũ khí ở Viện Hudson.
‘Zero yield’ ý nói một cuộc thử nghiệm hạt nhân mà không có phản ứng nổ dây chuyền giống như một đầu đạn hạt nhân bom nguyên tử.
Được đàm phán vào những năm 1990, Hiệp định Cấm thử Vũ khí Hạt nhân Toàn diện, tức CTBT, có được sự ủng hộ rộng rãi trên toàn cầu nhưng cần phải được tám quốc gia sở hữu công nghệ hạt nhân nữa phê chuẩn, trong số đó có Israel, Iran, Ai Cập và Mỹ, thì mới có hiệu lực.
Nga phê chuẩn hiệp ước này vào năm 2000.
“Theo cái cách mọi việc được sắp xếp, chúng tôi tin rằng họ có khả năng tiến hành các vụ thử hạt nhân ở mức độ thấp vượt quá giới hạn ‘zero yield’ mà CTBT quy định,” ông Ashley nói.
Hiện chưa có phản hồi ngay lập tức từ chính phủ Nga, nhưng người đứng đầu Ủy ban Quốc phòng của Viện Duma Quốc gia Nga, tức Hạ viện, là ông Vladimir Shamanov đã nói với hãng thông tấn Interfax rằng ông Ashley ‘không thể đưa ra một lời phát biểu vô trách nhiệm hơn thế.”
“Các cuộc thử nghiệm hạt nhân không thể tiến hành bí mật được,” ông được dẫn lời nói.
“Những phát ngôn kiểu này cho thấy tính chuyên nghiệp quân sự đang sa sút một cách có hệ thống ở Mỹ,” ông Shamanov nói.
Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Mỹ Morgan Ortagus cáo buộc rằng Nga ‘thường xuyên’ phớt lờ những nghĩa vụ quốc tế của họ và vi phạm Hiệp ước Lực lượng Hạt nhân Tầm trung (INF).
“Họ đã vi phạm trong nhiều năm và họ đã thử nghiệm, sản xuất và triển khai vũ khí INF. Chúng tôi chắc chắn đã cảnh giác rằng họ tiếp tục coi thường những nghĩa vụ quốc tế về kiểm soát vũ khí của họ.”
