Một báo cáo điều tra độc lập do Malaysia đứng đầu được công bố vào hôm thứ Hai ngày 30/7, tức là hơn bốn năm kể từ khi chuyến bay MH370 của hãng hàng không Malaysia Airlines mất tích, đã nhấn mạnh những thiếu sót trong phản ứng của Chính phủ Malaysia và nêu lên khả năng ‘có sự can thiệp của một bên thứ ba’.
Bản báo cáo này, do một nhóm điều tra quốc tế gồm 19 chuyên viên thực hiện, đã lặp lại khẳng định của Malaysia rằng chiếc máy bay xấu số này đã bị cố tình chuyển hướng và bay thêm bảy tiếng đồng hồ sau khi cắt đứt mọi liên lạc.
Trưởng nhóm điều tra Kok Soo Chon nói rằng nguyên nhân của vụ mất tích này không thể xác định được cho đến khi xác máy bay và chiếc hộp đen được tìm thấy. Ông nói không có bằng chứng cho thấy hành vi bất bình thường và sự căng thẳng nào ở hai phi công khiến họ cướp máy bay. Tuy nhiên, tất cả hành khách cũng được cảnh sát xác minh là không có điểm nào nghi vấn và chưa từng được huấn luyện lái máy bay.
“Chúng tôi không nghĩ là đây là một vụ việc do phi công gây ra,” ông Kok phát biểu trong một cuộc họp báo.
“Chúng tôi không loại trừ hành vi can thiệp phi pháp của một bên thứ ba,” chẳng hạn như có ai đó giữ phi công làm con tin, ông nói. Tuy nhiên, ông cũng nói rằng không có tổ chức hay cá nhân nào lên tiếng nhận đã cướp chiếc máy bay và cũng không có yêu cầu đòi tiền chuộc nào, khiến bí ẩn càng thêm phức tạp.
Ông cho biết cuộc điều tra cũng đã cho thấy những sai sót của hệ thống kiểm soát không lưu, trong đó có việc không nhanh chóng khởi động phản ứng khẩn cấp và không theo dõi radar liên tục trong khi lại dựa quá nhiều vào thông tin của hãng Malaysia Airlines và không liên lạc với quân đội để nhờ giúp đỡ.
Chuyến bay MH370 chở theo 239 hành khách đi từ Kuala Lumpur đến Bắc Kinh đã mất tích vào ngày 8/3 năm 2014 và nó được cho rằng đã đâm xuống góc xa ở phía nam Ấn Độ Dương. Báo cáo điều tra cho rằng không có đủ thông tin để xác định có phải chiếc máy bay đã nổ tung trên trời hay khi đâm xuống đại dương.
Những mảnh vỡ của chiếc máy bay này đã trôi dạt vào các bãi biển của châu Phi và các hòn đảo ở Ấn Độ Dương. Điều đó cho thấy khu vực trên biển nơi nhiều khả năng máy bay rơi rất rộng. Tuy nhiên một cuộc tìm kiếm của Úc, Malaysia và Trung Quốc đã không thể xác định được chính xác vị trí máy bay rơi. Một cuộc tìm kiếm khác do công ty Ocean Infinity của Mỹ thực hiện đã kết thúc vào cuối tháng 5 cũng không tìm thấy được dấu hiệu gì của chiếc máy bay.
Thân nhân của những nạn nhân trên chuyến bay nói sau cuộc họp báo của nhóm điều tra rằng họ cảm thấy bực tức do có quá nhiều lỗ hổng trong cuộc điều tra và nhiều câu hỏi vẫn chưa được trả lời.
“Không có gì mới mẻ nhưng họ nhấn mạnh vào sự thiếu sót của một số cơ quan chính quyền vốn không tuân theo hướng dẫn và quy trình,” cô Grace Nathan, người có mẹ đi trên chuyến bay, được AP dẫn lời nói.
Cô nói rằng quy mô của cuộc điều tra cũng bị giới hạn và phụ thuộc quá nhiều vào những thông tin mà các bên khác cung cấp cho họ thay vì dựa vào những thông tin do chính họ điều tra.
Cô Sakinab Shah, em gái của Đại úy Zaharie Ahmad Shah, phi công chính của chuyến bay, nói rằng cô cảm thấy ‘vui và nhẹ nhõm’ với việc ông Zaharie được minh oan.
“Tuy nhiên, mọi việc không thể chấm dứt ở đây. Họ phải tiếp tục tìm kiếm cho đến khi họ tìm thấy chiếc máy bay,” cô nói.
Giới chức Malaysia cũng nói rằng bản báo cáo này chưa phải là kết luận cuối cùng do chiếc máy bay vẫn chưa được tìm thấy. Chính quyền Malaysia đã cho biết họ sẵn sàng mở lại cuộc tìm kiếm nếu có bằng chứng đáng tin cậy về vị trí của chiếc máy bay.
Giả thiết về âm mưu của phi công vẫn xuất hiện trong các cuộc tranh cãi công khai bất chấp việc chính quyền Malaysia đã nói rằng không có bằng chứng cho thấy Zaharie cũng như phi công phụ, Fariq Abdul Hamid, có hành vi gì sai trái.
Ông Koh nói rằng việc phỏng đoán các thuyết âm mưu gay cấn là ‘bản chất con người’ nhưng nhóm điều tra phải dựa trên những dữ liệu có được.
Ông cũng nói rằng các nhà điều tra không tìm thấy sai sót gì trên chiếc máy bay và bác bỏ giả thiết rằng nó đã bị kiểm soát từ xa.
