Trung Quốc đã phản bội người dân Hong Kong vì vậy phương Tây nên thôi nhún nhường Bắc Kinh, theo lời Chris Patten, thống đốc cuối cùng của thuộc địa cũ của Anh.
Bắc Kinh sắp sửa áp đặt luật an ninh quốc gia mới lên Hong Kong sau một chiến dịch biểu tình đòi dân chủ kéo dài vào năm ngoái tại thành phố này, vốn được hưởng nhiều quyền tự do không được cho phép ở Trung Quốc đại lục.
“Người dân Hong Kong đã bị Trung Quốc phản bội,” ông Patten được báo The Times của Anh dẫn lời nói. Ông nói Anh có nghĩa vụ “đạo đức, kinh tế và pháp lí” đứng lên bênh vực Hong Kong.
Ông Patten, giờ 76 tuổi, từng chứng kiến quốc kì của Anh được hạ xuống ở Hong Kong khi thuộc địa này được trao trả lại cho Trung Quốc vào năm 1997 sau hơn 150 năm cai trị của Anh - áp đặt lên lãnh thổ này sau khi Anh đánh bại Trung Quốc trong cuộc Chiến tranh Nha phiến lần thứ nhất.
Quyền tự chủ của Hong Kong được bảo đảm theo thỏa thuận “nhất quốc lưỡng chế” được minh định trong Tuyên bố Chung Trung-Anh năm 1984 do Thủ tướng Trung Quốc Triệu Tử Dương và Thủ tướng Anh Margaret Thatcher kí kết.
Nhưng việc Trung Quốc định áp đặt luật an ninh có nguy cơ hủy hoại tuyên bố đó, ông Patten nói.
Mỹ đã gọi luật này là “hồi chuông báo tử” đối với quyền tự trị của thành phố và Anh nói họ hết sức lo ngại về luật mà họ nói sẽ làm suy yếu nguyên tắc “nhất quốc lưỡng chế.”
“Điều chúng ta đang chứng kiến là một chế độ độc tài mới của Trung Quốc,” ông Patten nói. “Chính phủ Anh nên nói rõ rằng điều chúng ta đang thấy là sự hủy hoại hoàn toàn Tuyên bố Chung.”
Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo Washington sẽ phản ứng “rất mạnh” nếu Bắc Kinh xúc tiến luật an ninh này.
Trưởng đặc khu hành chính Hong Kong Carrie Lam cho biết chính phủ của bà sẽ “hợp tác trọn vẹn” với Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc của Trung Quốc để bảo vệ an ninh quốc gia, điều mà bà nói sẽ không ảnh hưởng đến các quyền, quyền tự do hay sự độc lập tư pháp.
Ông Patten nói rằng phương Tây nên ngừng theo đuổi hứa hẹn hão huyền về những lợi lộc từ Trung Quốc và rằng Anh nên suy nghĩ thấu đáo về sự tham gia của công ty sản xuất thiết bị viễn thông Trung Quốc Huawei trong mạng 5G của nước này.
Thủ tướng Boris Johnson đang định sẽ giảm bớt sự tham gia của Huawei trong mạng 5G của Anh trong bối cảnh khủng hoảng virus corona, báo The Daily Telegraph đưa tin.
