Hôm 19/3, cuộc điều tra về những phút cuối của chuyến bay Ethopian Airlines 302 bước vào những bí mật trong bộ phận nghi âm giọng nói ở buồng lái trong lúc Boeing và ngành công nghiệp hàng không toàn cầu bị rúng động đang chờ kết quả này.
Tiếng nói của cơ trưởng Yared Getachew và phi công thứ nhất Ahmednur Mohammed có thể tiết lộ điều gì đã dẫn đến vụ tai nạn máy bay Boeing 737 MAX ngày 10/3. Điều này đã cho thấy sự tương đồng đáng lo ngại với một thảm họa khác liên quan đến vụ tai nạn tương tự ngoài khơi Indonesia vào tháng 10 năm ngoái.
Hai thảm họa này đã giết chết tổng cộng 346 người.
Dữ liệu hộp đen đã được tải xuống ở Pháp nhưng chỉ có các chuyên gia người Nigeria dẫn đầu cuộc thăm dò mới nghe thấy cuộc đối thoại giữa Getachew, 29 tuổi, và Mohammed, 25 tuổi. Dữ liệu được đưa trở lại Addis Ababa hôm 19/9, theo các nguồn tin quen thuộc với cuộc điều tra cho Reuters biết.
Các chuyên gia tin rằng một hệ thống tự động mới trong loạt máy bay MAX hàng đầu của Boeing có thể đã đóng một vai trò trong cả hai vụ tai nạn, với việc các phi công không thể kiểm soát nó khi máy bay của họ lao xuống.
Cả hai máy bay đều rơi xuống chỉ vài phút sau khi cất cánh với các đường hướng chuyến bay thất thường và sự mất kiểm soát được các phi công báo cáo lại. Tuy nhiên, mỗi tai nạn là một chuỗi các yếu tố con người và kỹ thuật riêng biệt, theo các chuyên gia cho biết.
Uy tín của hãng hàng không Ethiopian Airlines, một trong những công ty thành công nhất của Châu Phi và Boeing, nhà sản xuất máy bay lớn nhất thế giới và là nhà xuất khẩu lớn của Hoa Kỳ, đang bị đe dọa.
Các nhà lập pháp và các chuyên gia an toàn đang đặt câu hỏi về việc các nhà quản lý đã xem xét mô hình MAX kỹ lưỡng như thế nào và các phi công đã được đào tạo tốt ra sao về các tính năng mới. Cho đến nay, các cơ quan quản lý đã ngừng sử dụng loạt 300 máy bay MAX và việc giao hàng gần 5.000 chiếc nữa – với trị giá hơn 500 tỷ USD – đang bị tạm dừng.
Áp lực đối với công ty có trụ sở tại Chicago đã gia tăng khi có tin tức rằng các công tố viên liên bang và Bộ Giao thông Vận tải Hoa Kỳ đang xem xét kỹ lưỡng mô hình MAX được phát triển như thế nào, theo hai người biết về vấn đề này cho biết.
Một trong những người này nói rằng Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đang xem xét sự giám sát của Cơ quan Hàng không Liên bang (FAA) đối với Boeing. Và một bồi thẩm đoàn liên bang tuần trước đã ban hành ít nhất một trát đòi hầu tòa cho một thực thể liên quan đến việc phát triển máy bay này.
Phần còn lại của thế giới đang chờ xem một cách đầy lo lắng.
Cơ quan hàng không của Liên minh châu Âu EASA hứa hẹn sẽ xem xét kỹ lưỡng về các bản cập nhật phần mềm và chế độ lỗi của Boeing.
“Chúng tôi sẽ không cho phép máy bay cất cánh nếu chúng tôi không tìm thấy câu trả lời chấp nhận được cho tất cả các câu hỏi của mình, Giám đốc điều hành của EASA, Patrick Ky, nói tại một phiên điều trần của ủy ban quốc hội EU.
“Dù có bất cứ điều gì FAA làm đi nữa. Như vậy được không? Đây là một đảm bảo cá nhân mà tôi đưa ra trước mặt các bạn,” ông Ky nói.
Canada cho biết họ sẽ chứng nhận độc lập MAX trong tương lai, thay vì chấp nhận xác nhận của FAA và cũng sẽ gửi một nhóm đến để giúp các giới chức Mỹ đánh giá các thay đổi thiết kế được đề xuất.
Với hy vọng sớm đưa dòng MAX trở lại không trung, Boeing cho biết họ sẽ đưa ra bản cập nhật phần mềm và chương trình đào tạo phi công sửa đổi. Trong trường hợp vụ tai nạn Lion Air ở Indonesia, các câu hỏi đã được nêu ra về việc phi hành đoàn có sử dụng đúng quy trình hay không.
Dòng máy bay MAX, trong đó giúp tiết kiệm chi phí nhiên liệu khoảng 15%, đã được phát triển cho dịch vụ thương mại từ năm 2017 sau khi đối thủ chính của họ là Airbus A320neo ra mắt thành công.
Nghiên cứu Argus đã làm giá trị cổ phiếu của Boeing giảm từ “giữ” xuống “mua”. Đây là lần thứ 4 cổ phiếu của nhà sản xuất máy bay này bị rớt giá kể từ vụ tai nạn, theo dữ liệu Refinitiv. Tuy nhiên, cổ phiếu của công ty này hôm 19/3 đã có một thời gian hiếm hoi tăng 1,6% lên 378 USD và cắt giảm thua lỗ xuống dưới 11% kể từ vụ tai nạn.
