Dạy nấu ăn theo lối cổ truyền của các sắc tộc tại Mỹ, kể cả món ăn VN

Nếu muốn học làm món chả giò của Việt Nam, người ta có thể mở sách dạy nấu ăn. Nhưng theo bà Linh Nguyễn, dạy một lớp nấu ăn ở San Francisco , làm như thế không phải là lối học nấu ăn đích thực. Và thực sự gia đình bà chẳng bao giờ có một cuốn sách dạy nấu ăn. Bà nói:

”Trong gia đình Việt Nam chúng tôi không dùng cup hay thìa đo cân lượng chi li. Chúng tôi chỉ áng chừng một nắm hay một bát đầy, thế thôi. Thế mà cách nấu nướng cứ được truyền lại từ người nọ sang người kia.”

Bà Linh Nguyễn dạy kỹ thuật nấu ăn cho Culture Kitchen, một công ty thuê mướn những thế hệ di dân đầu tiên làm giảng viên cho các lớp dạy nấu ăn.

Bà Linh Nguyễn đã đến Mỹ khi còn bé vào thập niên 1980 và từng được mẹ và các dì chỉ dạy cách nấu nướng. Không giống như gia đình bà Linh Nguyễn, các giảng viên tại Culture Kitchen có ghi chép những công thức nấu nướng.

Nhưng họ cũng đặt nặng truyền thống đích thân chỉ dẫn vẫn có từ lâu đời, như chỉ dẫn xem món ăn phải như thế nào mới là đạt, hay canh chừng xem khi nào thức ăn mới chín tới, và trả lời tất cả mọi thắc mắc chi tiết bất chợt hiện ra trong lúc học nấu nướng, thí dụ như chả giò có được cuộn chặt tay, đúng cách hay không.

Đồng sáng lập viên của công ty Culture Kitchen, bà Jennifer Lopez cho hay không những vậy mà người ta còn có được những tương quan với những người mà lẽ ra chẳng bao giờ có thể tiếp xúc.

Bà Lopez đã hợp tác với bà Abby Sturges lập ra công ty Culture Kitchen cách nay 1 năm rưỡi, trong khuôn khổ của chương trình thiết kế sản phẩm của chương trình cao học. Bà đã cố tìm những người nấu ăn giỏi nhưng thông thường không phải là người dạy nấu ăn, vì trở ngại ngôn ngữ hoặc thiếu huấn luyện chuyên môn.

Bà Lopez đã tiếp xúc với những đoàn thể cộng đồng, và lại còn được phụ giúp từ một nguồn làm người ta ngạc nhiên. Bà giải thích:

”Rất nhiều những người đầu bếp mà chúng tôi có không nhất thiết là họ đã đi tìm chúng tôi, mà do con cái họ mách bảo cho chúng tôi qua e-mail, nói rằng 'mẹ tôi hay bà tôi nấu ăn ngon tuyệt, nhưng lại lo ngại không dám xin việc. Tôi phải nói với bà rằng bà phải cần làm như thế này, điều này rất quan trọng' thế rồi là thời gian kế tiếp thật đặc biệt.”

Culture Kitchen mở lớp dạy chừng 2 lẫn một tháng, thường là ở một căn nhà bếp cho mượn, tại trường dạy nấu ăn hay một trung tâm cộng đồng. Bà Lopez hy vọng trong nay mai sẽ có được một chỗ thường trực dạy nấu các món ăn của các nước, từ Bengali đến Peru hay Afghanistan.

Không cần biết món ăn nguồn gốc từ đâu, lớp dạy này dường như có một chất keo giúp mọi người gắn kết với nhau.

Học viên Laurie Mun lúc đầu đến đây để học làm món chả giò của Việt Nam. Cô cho biết đó là nơi cô cũng lấy được những công thức nấu món Quảng Đông cho gia đình trên căn bản một dạy một. Cô nói:

”Khi gia đình thực sự bắt đầu ngồi xuống dùng bữa tối thì ông nội tôi hay nói: 'món này cho điểm B - vì cho nhiều đường quá, muối cũng quá tay và hơi nhiều xì dầu.' Chúng con bị cho điểm B- ư ? Cần phải cho thêm điểm chứ! Khó quá!”

Cho dù bị chê dở, cô Mun rất cảm ơn có cơ hội học hỏi để nấu ăn ngon hơn, từ ngày đó và bây giờ. Cô nói:

”Tôi cho đây là một cách để nối liền các thế hệ với nhau. Như mẹ tôi vẫn thường nói 'mẹ nhớ vẫn xem bà làm như thế này.' Vì vậy cho dù tôi không được xem bà chỉ dạy trong bếp vì lúc đó tôi còn bé lắm, nhưng bà có mặt trong phòng.“

Tại lớp dạy nấu ăn Culturre Kitchen, các lớp học không chỉ truyền dạy các món ăn cho khỏi mai một. Đồng sáng lập viên Jennifer Lopez nói nó đã giúp các giảng viên thay đổi:

“Nhiều phụ nữ chúng tôi làm việc chung không có nhiều bạn bè ở thuộc các nền văn hóa khác với họ. Vì thế có cơ hội rất lớn chia sẻ cách nấu ăn với một nhóm người đông hơn. Nó là một hiện tượng khi thấy một số những nhà đầu bếp của chúng tôi thay đổi.”

Biến thành các giảng viên, những người với một kỹ năng truyền thống quan trọng, sẵn sàng chia sẻ, truyền thụ cho các học viên say mê học hỏi.