Bộ Thương mại Hoa Kỳ và FBI đều đang điều tra một công ty phần cứng viễn thông ít được biết đến do những thành viên cấp cao từng làm cho Huawei tại Trung Quốc thành lập cách đây hơn một thập kỷ về các rủi ro bảo mật có thể xảy ra, các nguồn tin và tài liệu cho thấy.
Được thành lập vào năm 2014, Baicells Technologies đã mở một hoạt động tại Bắc Mỹ vào năm sau đó tại Wisconsin và kể từ đó đã cung cấp thiết bị viễn thông cho 700 mạng di động thương mại trên khắp mọi tiểu bang của Hoa Kỳ, theo trang web của công ty.
Bộ Thương mại Mỹ đang điều tra Baicells vì lý do an ninh quốc gia và đã gửi trát đòi hầu tòa cho công ty trong khi FBI quan tâm đến thiết bị và nguồn gốc Trung Quốc của công ty này kể từ ít nhất là năm 2019.
Reuters là hãng tin đầu tiên đưa tin về sự tồn tại của hai cuộc điều tra và mối quan tâm lâu dài của FBI. Bài viết này dựa trên các cuộc phỏng vấn với hơn 30 quan chức chính phủ hiện tại và trước đây, tám cựu nhân viên của Baicells và email của FBI thu được thông qua yêu cầu xem hồ sơ lưu trữ.
Reuters không thể xác định được thời điểm Bộ Thương mại mở cuộc điều tra hay gửi trát đòi hầu tòa, cũng như mối quan ngại cụ thể của họ về Baicells hoặc các sản phẩm của công ty này. Reuters cũng không thể xác định được trọng tâm cụ thể của cuộc điều tra của FBI.
Cơ quan quản lý viễn thông Hoa Kỳ, Ủy ban Truyền thông Liên bang (FCC), đang tư vấn cho Bộ Thương mại về quá trình xem xét của họ, theo hai nguồn tin cho biết.
FBI, Bộ Thương mại, Bộ Tư pháp và FCC đã từ chối đưa ra bình luận.
Sun Lixin, chủ tịch của Baicells Technologies Ltd có trụ sở tại Bắc Kinh, nói với Reuters rằng nhóm hoạt động của công ty tại Bắc Mỹ sẽ hợp tác đầy đủ với bất kỳ cuộc điều tra nào của chính phủ Hoa Kỳ.
"Baicells không tin rằng có bất kỳ rủi ro bảo mật nào liên quan đến các sản phẩm radio của mình", ông Sun nói trong một tuyên bố.
Theo các chuyên gia, các cuộc điều tra cho thấy rằng nhiều năm sau khi các lệnh trừng phạt tàn phá các doanh nghiệp tại Mỹ của các công ty công nghệ Trung Quốc khác là Huawei và ZTE, nỗi lo ngại của Washington rằng Bắc Kinh đang sử dụng thiết bị viễn thông để do thám vẫn còn rất lớn.
"Việc xem xét lại điều này sẽ nằm gần đầu danh sách của tôi", John Carlin, cựu luật sư an ninh quốc gia hàng đầu của Bộ Tư pháp, cho biết khi được hỏi về những phát hiện của Reuters. Ông Cardin nói thêm rằng nó gây ra cùng loại rủi ro như Huawei.
Trong tháng này, Lầu Năm Góc đã thêm Baicells vào danh sách 134 công ty mà họ cho biết là hợp tác với quân đội Trung Quốc, mà không đưa ra bằng chứng hoặc bình luận thêm. Danh sách này không có hiệu lực nhưng có thể gây tổn hại đến danh tiếng của các công ty bị nhắm mục tiêu.
"Chúng tôi hoàn toàn không đồng ý với chỉ định của Bộ Quốc phòng và có ý định kháng cáo", Baicells cho biết trong một tuyên bố gửi đến khách hàng hôm 14/1.
‘Điều tra mở’
Việc giám sát Baicells diễn ra trong bối cảnh Washington ngày càng lo ngại về khả năng Trung Quốc đánh cắp dữ liệu nhạy cảm, bằng cách tấn công vào mạng viễn thông, truy cập từ xa vào phần cứng do các công ty Trung Quốc cung cấp hoặc cung cấp cho người Mỹ quyền truy cập internet.
Trong một tuyên bố gửi đến Reuters, người phát ngôn của Đại sứ quán Trung Quốc tại Hoa Kỳ Lưu Bằng Vũ đã kêu gọi Washington ngừng sử dụng các vấn đề an ninh mạng để bôi nhọ Trung Quốc.
Baicells cung cấp các bộ định tuyến và trạm gốc tại Hoa Kỳ. Các trạm gốc cung cấp mạng di động cho các khu vực địa phương, tương tự như cách bộ định tuyến cung cấp tín hiệu WiFi trong nhà.
Các chuyên gia nói rằng bất kỳ ai có quyền truy cập từ xa vào bộ định tuyến hoặc trạm gốc đều có thể chặn hoặc can thiệp vào lưu lượng truy cập, làm gián đoạn dịch vụ hoặc phát động các cuộc tấn công mạng.
Reuters không có bằng chứng cho thấy bất kỳ thiết bị Baicells nào đã bị sử dụng sai mục đích. Nhưng theo các quan chức Hoa Kỳ, kỹ thuật này đã được nhiều nhóm tin tặc do nhà nước hậu thuẫn trên khắp thế giới sử dụng, bao gồm một nhóm Trung Quốc nổi tiếng có tên là "Volt Typhoon".
Các thư điện tử từ một nhà phân tích tình báo FBI và các nguồn tin cho thấy các đặc vụ liên bang đã tiếp cận một khách hàng của Baicells ở thành phố Las Vegas vào năm 2023 để cảnh báo về các trạm gốc của họ – và sự quan tâm của FBI đối với các sản phẩm của Baicells ít nhất bắt đầu từ năm 2019.
Năm đó, các nhà chức trách liên bang đã tiếp cận nhà cung cấp dịch vụ internet không dây KGI Communications sau khi họ triển khai các trạm gốc Baicells tại King George ở Virginia – một trong số đó nằm gần Trung tâm tác chiến mặt nước hải quân của hải đoàn Dahlgren, nơi thử nghiệm vũ khí siêu thanh, theo cựu giám sát viên quận Ruby Brabo và cựu lãnh đạo KGI Juan Marte cho biết.
Ông Marte, từng là giám đốc điều hành của KGI, nói với Reuters rằng các quan chức là đặc vụ FBI và họ đã cảnh báo KGI về nguồn gốc Trung Quốc của Baicells.
Khi được yêu cầu bình luận, hải quân Mỹ đã đề nghị Reuters hỏi FBI, và nói rằng cơ quan này đang có "cuộc điều tra mở" về vấn đề này.
Hai người hiểu rõ vấn đề này nói với Reuters rằng vào năm 2023, các viên chức FBI đã đến gặp giám đốc công nghệ phụ trách Las Vegas sau khi thành phố ký hợp đồng mở rộng việc triển khai các trạm gốc Baicells hiện có với thêm 82 trạm nữa.
Theo tiết lộ của những người này và thư điện tử được FBI gửi đến thành phố mà Reuters có được, thông qua yêu cầu xem hồ sơ lưu trữ, các viên chức đã nêu lên mối lo ngại về an ninh và yêu cầu dỡ bỏ một trong các trạm gốc.
"(Chúng tôi) muốn biết liệu quý vị có bất kỳ cập nhật nào về việc gỡ bỏ hoặc thay thế hay không", một email từ một nhà phân tích tình báo của bộ phận phản gián FBI vào tháng 5/2023 nêu rõ.
Một trong những nguồn tin này nói rằng do lo sợ trước sự chú ý của FBI, Las Vegas cuối cùng đã dỡ bỏ một trạm gốc trong khi các tài liệu cho thấy thành phố đã hủy hợp đồng rồi chuyển sang một nhà cung cấp thay thế của Hoa Kỳ.
Các cuộc điều tra của FBI về Baicells ở Virginia và Las Vegas trước đây chưa từng được biết tới.
Patrick Leary, cựu đồng giám đốc điều hành của Baicells Bắc Mỹ cho biết rằng hai đặc vụ FBI từ Dallas cũng đã phỏng vấn ông vào năm 2021.
"Mối quan ngại của họ rõ ràng là liên quan đến an ninh quốc gia và Trung Quốc", ông Leary nói với Reuters, đồng thời cho biết thêm rằng nguồn gốc và mục tiêu kinh doanh tại Mỹ của Baicell là trọng tâm của các câu hỏi.
Cảnh báo về an ninh
Cơ quan phòng thủ mạng Hoa Kỳ CISA, một bộ phận của Bộ An ninh Nội địa, đã công bố một khuyến cáo vào năm 2023 về lỗ hổng trong các trạm gốc Nova của Baicell có thể cho phép tin tặc chiếm đoạt các thiết bị.
Một phân tích do Censys, một công ty tình báo internet, thực hiện cho Reuters vào tháng 9 cho thấy rằng từ 28 đến 186 trạm gốc của Baicell tại Hoa Kỳ vẫn đang sử dụng phần mềm dễ bị tấn công, có khả năng khiến chúng có nguy cơ bị chiếm đoạt.
"Chúng tôi đã thực hiện các bước tích cực để đảm bảo an ninh cho các sản phẩm của mình và chủ động giải quyết mọi mối lo ngại về an ninh", Baicells cho biết khi được hỏi về các lỗ hổng của trạm gốc.
Terry Dunlap, một chuyên gia bảo mật phần mềm và cựu quan chức của Cơ quan An ninh Quốc gia, cho biết các loại lỗ hổng này thường xuất hiện trong các thiết bị như trạm gốc.
Tuy nhiên, ông nói rằng chúng vẫn là mối lo ngại vì chúng có thể được sử dụng làm điểm xuất phát để truy cập vào các mạng quan trọng hoặc được ghép lại với các thiết bị dễ bị tấn công khác để tạo ra một mạng botnet [mạng lưới các máy tính bị nhiễm mã độc và bị chiếm quyền điều khiển bởi kẻ tấn công] có khả năng thực hiện các cuộc tấn công mạng rộng hơn.
CISA có danh sách 16 mạng cơ sở hạ tầng quan trọng đáng lo ngại như nước, năng lượng, dịch vụ tài chính và viễn thông.
Tổng cộng, CISA đã công bố hai khuyến cáo bảo mật và bốn thông báo về lỗ hổng cho công chúng kể từ năm 2022 về rủi ro của bộ định tuyến và trạm gốc của Baicells bị truy cập từ xa, cũng như công bố ít nhất năm lỗ hổng là "nghiêm trọng".
Thoát khỏi Trung Quốc?
Công ty mẹ gốc Trung Quốc của Baicells, Beijing Baicells Technologies Co, được thành lập vào năm 2014 bởi ông Sun, một trong 12 nhân viên hàng đầu của Huawei, và các lãnh đạo cấp cao cũ của Huawei là Scott Liang Xingang, Zhou Mingyu và Ding Yingzhe. Ông Liang và ông Ding không còn làm cho họ kể từ đó.
Những người này không trả lời các yêu cầu bình luận.
Theo hồ của họ sơ trên LinkedIn và MaiMai của Trung Quốc mà Reuters xem xét, những người này nằm trong số khoảng 60 cựu nhân viên Huawei sau này gia nhập Baicells. Reuters không thể độc lập xác nhận những con số này.
Năm 2016, Baicells đã thành lập một văn phòng tại Plano, một vùng ngoại ô của Dallas, nơi đặt trụ sở chính của Futurewei, chi nhánh nghiên cứu và phát triển của Huawei tại Mỹ.
Trong tuyên bố gửi cho Reuters, ông Sun nói Baicells chưa bao giờ có bất kỳ mối quan hệ kinh doanh nào với Huawei và số lượng nhân viên hiện tại gia nhập từ công ty này chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ trong lực lượng lao động của hãng.
Từ năm 2019, Mỹ đã hạn chế quyền truy cập của Huawei vào công nghệ của Hoa Kỳ, cáo buộc công ty Trung Quốc có các hoạt động đi ngược lại với an ninh quốc gia của Hoa Kỳ, điều mà Huawei phủ nhận.
Huawei từ chối đưa ra bình luận.
Theo các hồ sơ nộp tại Texas và một thông cáo báo chí, Baicells đã không còn thuộc về công ty mẹ tại Trung Quốc vào năm 2019. Nhưng trang chủ của Baicells tại Trung Quốc vẫn mô tả công ty có trụ sở chính tại Quận Hải Điến của Bắc Kinh, với một công ty con tại Dallas.
Bốn cựu nhân viên có hiểu biết trực tiếp về ban lãnh đạo Baicells tại Trung Quốc mô tả công ty này tại Hoa Kỳ hiện đang được quản lý từ Trung Quốc.
Một trong những cựu nhân viên này, người không được phép phát biểu công khai, cho biết rằng một cựu giám đốc điều hành gần đây của hoạt động tại Hoa Kỳ, Minchul Ho, "bị hội đồng quản trị" tại Trung Quốc "quản lý rất chặt chẽ", và bất cứ điều gì ông đề xuất đều phải được chuẩn thuận từ đó.
Cả ông Ho và Baicells đều không trả lời yêu cầu bình luận về khẳng định này.
Vẫn theo 4 cựu nhân viên này, để xoa dịu mối lo ngại của khách hàng Hoa Kỳ về mối quan hệ của Baicells với Trung Quốc, các giám đốc bán hàng đã được hướng dẫn trong những năm gần đây phải nêu ra rằng thiết bị được sản xuất tại Đài Loan.
Các vận đơn do một nhà cung cấp dữ liệu hải quan thương mại thu thập cho thấy 92% lô hàng thiết bị Baicells nhập vào Hoa Kỳ từ năm 2018 đến tháng 7/2024 đến từ Trung Quốc hoặc Hong Kong, phần còn lại đến từ Đài Loan.
Reuters không thể xác định được thiết bị được sản xuất ở đâu.
"Chúng tôi nhận thức được nguồn gốc Trung Quốc của mình và chúng tôi biết rằng đó là một vấn đề lớn đối với nguồn tài trợ liên bang", Erik Randall, giám đốc bán hàng của Baicells cho biết trong hội thảo trực tuyến dành cho khách hàng tiềm năng được đăng trên YouTube vào tháng 1/2023.
"Cơ sở hạ tầng của chúng tôi thực tế đang được xây dựng tại Đài Loan để chúng tôi bắt đầu thoát khỏi nền văn hóa Trung Quốc mà mọi người ở Bắc Mỹ đều lo lắng".
Diễn đàn