Mỹ quan ngại về khuynh hướng quân đội nắm quyền ở Iran

Ngoại trưởng Clinton trước đây đã bày tỏ quan ngại về một chế độ độc tài quân sự tại Iran. Tuy nhiên nhận xét của bà đưa ra với Đài VOA hôm thứ Tư là rõ ràng nhất đối với vấn đề này cho tới nay.

Trong một cuộc phỏng vấn với chương trình của mạng lưới Tin tức Ba Tư Parazit, một chương trình thu hút nhiều người theo dõi, bà Clinton nói với giới truyền thông là lãnh đạo Iran muốn bãi bỏ chức vụ Tổng thống do dân bầu. Bà nói Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran - một cánh ưu tú của quân đội - càng ngày càng nhúng tay nhiều hơn vào nền kinh tế của nước này.

Bà Clinton nói: “Lực lượng Quds và những thành phần khác của cơ quan an ninh mua những cổ phần tài chánh hay tiếp thu một số doanh nghiệp kinh tế - điều đó có nghĩa là chúng ta thấy dường như quân đội đang tiến tới việc tiếp thu mọi việc nhiều hơn tại Iran.”

Bà Clinton nói Hoa Kỳ đang cứu xét nhiều chế tài khác nữa để thuyết phục Iran chấm dứt những nỗ lực bị nghi ngờ là chế tạo vũ khí hạt nhân.

Bà Clinton nói: “Những chế tài mạnh mẽ nhất đã được Liên Hiệp Quốc chấp thuận khi rõ ràng là chế độ đang theo đuổi một chương trình vũ khí hạt nhân. Mọi người đều tin rằng, những hành động bí mật, những cơ sở bí mật, những tin tức nhắm đánh lạc hướng, là một phần của toan tính của chế độ nhắm thủ đắc vũ khí hạt nhân, rất dễ gây tình trạng mất ổn định.”

Tuy nhiên bà nói, Hoa Kỳ đang theo đuổi một chiến lược có hai hướng, chế tài và ngoại giao.

Cuộc phỏng vấn bà Clinton diễn ra hai tuần sau khi lực lượng Quds của Vệ binh Quốc gia bị cho là có dính líu đến một âm mưu ám sát đại sứ Ả Rập Xê Út tại Washington.

Ngoại trưởng Clinton nói Hoa Kỳ không có ý tranh chấp với chính phủ Iran nhưng muốn ủng hộ những người tại Iran đang tìm cách cải tổ dân chủ.

Parazit, một chương trình tin tức theo lối châm biếm, chủ yếu là đến với giới trẻ Iran qua Internet và phát thanh qua vệ tinh.

Bà Clinton nói Hoa Kỳ đang thử một số phương cách để vượt qua điều bà gọi là “bức màn điện tử” của Tehran gồm cả việc thành lập một “tòa đại sứ ảo” trên mạng cho Iran.

Bà Clinton nói: "Điều chúng ta sẽ làm dù trên thực tế chúng ta không có quan hệ ngoại giao, là tôi sẽ loan báo mở một sứ quán ảo tại Tehran. Trang mạng sẽ được thiết lập và hoạt động vào cuối năm nay. Chúng ta tiếp tục đặc biệt đến với giới sinh viên và khuyến khích họ trở lại và theo học tại Mỹ. Và chúng ta sẽ tiến thêm đến những trao đổi giữa con người với con người.”

Bà Clinton nói Hoa Kỳ muốn thấy chính phủ Iran thay đổi và bắt đầu hỗ trợ nhân quyền và nguyện vọng của người dân."

Bà nói có “những lý do để hối tiếc của cả hai bên” trong lịch sử đầy khó khăn của hai nước trong nửa thế kỷ qua và Hoa Kỳ muốn “hình thành một mối quan hệ mới.”