Những bài hát có đả động đến mùa Thu trong Tân Nhạc Việt Nam thì nhiều lắm. Và tùy nơi lời lẽ của từng bài hát thì mỗi người đều có thể thích theo một kiểu riêng cho mình. Cũ kỹ nhất là “Buồn tàn Thu” của Văn Cao, hay như bài “Thu cô liêu” cũng của ông. Rồi Đặng Thế Phong thì để lại cho đời 3 bài hát cùng có ngoại cảnh là mùa Thu như bài “Con thuyền không bến”, mở đầu với “Đêm nay Thu sang cùng heo may..”, và tiếp đấy là hai bài “Giọt mưa Thu” và bài “Đêm Thu”. Tiếp đấy nữa, một loạt những bài hát ký tên Đoàn Chuẩn và Từ Linh có thể coi như những kiệt tác không thể nào không nhắc đến khi đề cập đến những ca khúc không những là tiêu biểu về mặt lãng mạn và trữ tình, mà còn là những bức tranh cực kỳ lãng mạn về mùa Thu. Hầu như không một bài hát nào của hai ông này mà không có chữ “Thu” trong đó!
Do khuôn khổ thời gian của chương trình, chúng tôi không tài nào nhắc đuợc chừng vài chục bài đáng ghi nhớ nhất về mùa Thu trong Tân Nhạc Việt Nam trước thập niên 70 thôi chứ đừng nói gì đến việc nhắc cho bằng hết những bài hát mà chúng tôi cho là có giá trị nhất. Mà đàng nào thì chúng tôi cũng tin chắc là quý thính giả, dù thuộc lứa tuổi nào đi nữa, thì bấy nay cũng đã có dịp nghe khá nhiều lần những ca khúc của thời trước năm 75 có lời hát liên quan đến mùa Thu.
Ở đây, trong khuôn khổ chương trình của ngày hôm nay, chúng tôi chỉ xin giới thiệu một số ca khúc của mấy mươi năm trở lại đây để quý thính giả có đuợc một ý niệm về cung cách các tác giả thời nay người ta viết bài hát về Thu! Nghe qua nét nhạc cùng cách viết lời hát thì chúng tôi thiết nghĩ là qúy thính giả cũng có thể hình dung tương đối dễ dàng xem tác giả của mỗi ca khúc đã sáng tác theo phong cách của thời trước hay của thời bây giờ!
Chúng tôi sẽ tuần tự giới thiệu trích đọan những ca khúc từ bên nhà ra đến hải ngọai.
Trước hết là trích đọan một bài ở bên nhà tựa là “Mùa Thu”, nhạc của Nguyễn Công Phương Nam, lời của Quốc Bảo, qua giọng ca Trần Thu Hà!
“Đây mùa Thu,
“tả tơi xác lá”
“Trên những đôi vai,
“những pho tượng trắng”
“Im lìm nghe
“tình như lá trút lên vai..”
( Trích “Mùa Thu” )
Vừa rồi là trích đọan bài hát “Mùa Thu” của Nguyễn Công Phương Nam và Quốc bảo qua giọng ca Trần Thu Hà. Tiếp đây, xin mời quý thính giả, ta cùng nhau nghe ca khúc “Thì thầm mùa Thu” của Lê Văn Tú, một tác giả ở bên Úc.
“Nghe thóang thì thầm mùa Thu tới”
“Tiếng Thu nhẹ ru tiếng tơ..”
“Khung trời giăng mưa..”
( Trích “Thì thầm mùa Thu” )
Vừa rồi là trích đoạn bài “Thì thầm mùa Thu” của Lê Văn Tú bên Úc Châu. Tiếp theo đây là trích đọan ca khúc “Hương Thu” của Nguyễn Thanh Cảnh, một tác giả bên Canada, qua giọng ca Xuân Phú.
“Lá xanh tàn, heo may chớm sang”
“Màu thắm trong thu úa vàng”
“Xót xa tình xanh sớm phai tàn”
“Dòng đời hằn dấu ly tan”
( Trích “Hương thu” )
Ta vừa cùng nhau nghe trích đoạn bài “Hương Thu” của Nguyễn Thanh Cảnh, một tác giả bên Canada, qua giọng ca Xuân Phú. Bây giời đến ca khúc của một tác giả bên California, Hoa Kỳ; bài “Tình khúc mùa Thu” của Phạm Anh Dũng, qua tiếng hát của Khải Ca.
“Này yêu dấu, mùa thu về chưa nhỉ?”
“Gọi mây trôi, em thả tóc bay đi..”
“Hạt long lanh, rơi nhạt lá thay màu..”
“Tình xanh biếc, xanh màu đôi mắt nâu”
( trích “Tình khúc mùa Thu” )
Quý thính giả thân mến. Vừa rồi là trích đọan bài “Tình khúc mùa Thu” của Phạm Anh Dũng, một tác giả ở California, Hoa Kỳ. Ta vừa cùng nhau lần lượt nghe trích đọan bốn ca khúc về mùa Thu từ bên nhà, bên Canada, Úc Châu và Hoa Kỳ! Mỗi thính giả khi nghe qua từng bài thì tất nhiên đều khó tránh được việc liên tưởng đến những ca khúc về mùa Thu quen thuộc với riêng mình. Đề tài của ngày hôm nay là đề cập đến một số ca khúc của khỏang ba mươi năm trở lại đây, nói về mùa Thu! Đối với lớp thính giả trẻ thuộc lứa tuổi đôi mươi nếu như có thắc mắc không biết xưa hơn nữa thì người ta viết ca khúc về mùa Thu ra sao thì chúng tôi xin chọn một bài thật xưa, của thời thập niên 40, bài “Ước hẹn chiều Thu” của Dương Thiệu Tước, qua giọng ca Ánh Tuyết, để các bạn trẻ đó có đuợc một ý niệm!
“Chiều Thu nhớ nhung vì đâu”
“Người ra đi nhớ chăng hôm nào?”
“Trong lúc chia tay nhìn nhau”
“Thầm dấu ai đôi hàng lệ sầu!”
( Trích “Ước hẹn chiều Thu” )
Ta đang cùng nhau nghe bài hát “Ước hẹn chiều Thu” của Dương Thiệu Tước khi xưa, qua giọng ca Ánh Tuyết. Tình tiết nơi bài hát đẫm tính chất lãng mạn, thế nhưng những lời “ước hẹn” vào một buổi chiều Thu trong bài hát khi xưa đó không chỉ là những lời ước hẹn mang tính yêu đuơng của đôi tình nhân. Lời hát nói lên sự chia ly, với hình ảnh người con gái ở lại nhà, còn người con trai ra đi vì tương lai của đất nước. Nay thì mọi việc không còn như xưa nữa! Nhưng cái chính nơi một bài hát vẫn còn nguyên đấy. Bởi linh hồn nơi một bài hát trước sau gì thì vẫn là giai điệu của nó! Xưa hay nay thì cũng khó mà vượt đuợc ra ngòai thứ chuẩn mực đó! Bằng không thì những bài hát của Đặng Thế Phong, Đàn Chẩn và Từ Linh, v.v.. khi viết về mùa Thu đã chẳng tồn tại đến tận ngày hôm nay, cứ mỗi lần mùa Thu lại về!
Và đến đây thì cũng đã kết thúc chương trình “Ca khúc Việt Nam” do Thanh Trang thực hiện buổi nay. Xin gửi đến quý vị lời chào thân ái và xin hẹn nhau lại đến tuần sau!
* Chương trình phát thanh ngày 11/9/2010
