Sự lộ diện của người đưa ra cáo buộc tấn công tình dục đối với ông Brett Kavanaugh, nhân vật được Tổng thống Donald Trump đề cử vào Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ, đã đẩy tiến trình chuẩn thuận ông này đột nhiên rơi tình thế bất định và khơi ra nhiều nghi vấn. Những diễn biến trong những ngày tới sẽ phần nào định hình kết quả chung cuộc, nhưng có những chỉ dấu cho thấy người cáo buộc đang nói sự thật, theo nhận định của các chuyên gia pháp lý.
Bà Christine Blasey Ford, một giáo sư đại học ở bang California, nói bà sẽ ra khai chứng trước Ủy ban Tư pháp Thượng viện sau khi Cục Điều tra Liên bang (FBI) điều tra cáo buộc của bà rằng ông Kavanaugh đã tấn công tình dục bà vào năm 1982 tại một bữa tiệc khi hai người còn là học sinh trung học ở bang Maryland. Ông Kavanaugh kịch liệt bác bỏ cáo buộc này.
Đòi hỏi của bà Ford không nhận được sự tán đồng của Chủ tịch Ủy ban do Đảng Cộng hòa nắm giữ. Các thượng nghị sĩ Cộng hòa muốn nghe bà trình bày đầu đuôi sự việc trong một phiên điều trần đã được lên lịch vào ngày thứ Hai, dù họ vẫn nóng lòng xúc tiến cuộc biểu quyết chuẩn thuận ông Kavanaugh, người được Tổng thống Cộng hòa Donald Trump đề cử làm thẩm phán Tòa án Tối cao. Phe Cộng hòa cũng không muốn gọi thêm nhân chứng ra điều trần.
“Nếu bà ta xuất hiện và điều trần một cách khả tín thì đó sẽ là chuyện rất đáng quan tâm, và chúng tôi sẽ đưa ra quyết định,” ông Trump nói với báo giới ngày 19/9. “Nhưng tôi chỉ có thể nói điều này: [Kavanaugh] là một người mẫu mực - tôi khó lòng hình dung ông ấy lại làm chuyện gì giống như vậy,” ông Trump nhắc đến cáo buộc tấn công tình dục.
Kể từ khi công khai danh tính với báo Washington Post hôm Chủ nhật, bà Ford đã nhận nhiều email và tin nhắn mạng xã hội có nội dung tục tĩu và thậm chí những lời dọa giết, báo New York Times dẫn lời một người thân cận với bà phát biểu với điều kiện ẩn danh. Người này cho biết bà đã cùng gia đình dọn ra khỏi nhà và đang lo thu xếp vấn đề an ninh riêng tư, nói rằng tình hình hiện thời chính là điều mà bà đã lo sợ ngay từ đầu và cũng là lý do bà đã không muốn tiết lộ danh tính.
Các chuyên gia pháp lý nhận định sự ngần ngại này là một trong những yếu tố giúp gia tăng mức độ khả tín trong cáo buộc của bà, ngoài việc chuyên gia trị liệu cho bà đã ghi chép lại lời kể của bà về vụ việc từ năm 2012 và việc bà đã vượt qua một cuộc kiểm tra nói dối do một cựu đặc vụ FBI thực hiện, theo tường trình của tờ Washington Post.
Trong một bài bình luận đăng trên NBC News, bốn cựu công tố viên liên bang và một cựu luật sư tổng quyền của Lục quân Mỹ lưu ý rằng bà Ford chỉ lộ diện khi phóng viên phát hiện ra danh tính của bà và theo đuổi bà sau khi xuất hiện cáo buộc từ một nhân vật ẩn danh nhắm vào ông Kavanaugh vào tuần trước.
“Ford biết rằng bà ấy sẽ bị công kích cá nhân trước con cái, đồng nghiệp, sinh viên và bạn bè của bà ấy. Không có lời giải thích hợp lý nào cho lý do tại sao bà ấy lại bắt mình phải chịu sự làm nhục như vậy ngoài lý do mà bà ấy đã đưa ra: rằng bà ấy cảm thấy mình có nghĩa vụ của một công dân là phải lên tiếng,” nhóm chuyên gia pháp lý viết.
Năm nữ chuyên gia pháp lý này lập luận tiếp:
“Nếu bạn vẫn muốn tin rằng Ford đang nói dối, hãy tự hỏi: Tại sao bà ấy lại tạo ra một nhân chứng cho bên bị tố bằng việc nêu ra Mark Judge, người mà lúc đó và hiện giờ vẫn là bạn của Kavanaugh, là người hiện diện và tham gia vào vụ tấn công? Tại sao bà ấy lại đặt vào hiện trường một nhân vật mà, vì mối liên hệ bằng hữu của ông ta, có thể mâu thuẫn lời kể của bà ấy nếu bà ấy đang bịa ra chuyện này? Bà ấy sẽ không làm vậy.”
Các chuyên gia pháp lý khác tán đồng. Linda Fairstein, người từng là trưởng Bộ phận Tội ác Tình dục của Văn phòng Công tố viên Liên bang Khu Manhattan ở New York, nói rằng ông Judge sẽ là “một nhân chứng thiết yếu.” Bà nói hiếm khi một vụ tấn công tình dục xảy ra mà có nhân chứng hiện diện.
“Tôi thấy việc bà ấy nêu tên người có mặt tại hiện trường là rất đáng chú ý, và rằng người đó có mặt trong phòng và có vấn đề uống rượu say xỉn đến bất tỉnh,” bà Fairstein nói với báo Washington Post. Ông Judge, giờ là một nhà làm phim và một tác giả, từng mô tả về ông tương tự như vậy trong cuốn sách ông viết mang tên: “Wasted: Tales of a Gen-X Drunk.” “Đó là hành vi say xỉn mà bà ấy đã mô tả đêm hôm đó,” bà Fairstein nói thêm.
Ông Judge, trong một phát biểu thông qua luật sư của ông, nói rằng ông “không nhớ gì về vụ việc bị cáo buộc” và “chưa bao giờ thấy Brett (Kavanaugh) hành xử theo cách mà Giáo sư Ford” mô tả. Ông cũng nói rằng ông không muốn phát biểu công khai trước Ủy ban Tư pháp Thượng viện.
Với đòi hỏi FBI vào cuộc và lời khước từ khai chứng của một nhân chứng được nêu tên, không rõ phiên điều trần về cáo buộc tấn công dình dục nhắm vào ông Kavanaugh có diễn ra như đúng lịch trình là thứ Hai tuần sau hay không, và liệu phe Cộng hòa Thượng viện có tiếp tục xúc tiến cuộc biểu quyết để chuẩn thuận ông hay không.
Vụ việc của bà Ford và ông Kavanaugh gợi nhớ ngay lập tức tới một vụ việc tương tự vào năm 1991 khi bà Anita Hill lên tiếng tố cáo người được đề cử vào Tòa án Tối cao, Clarence Thomas, về chuyện quấy rối tình dục. Bà Hill có ra điều trần trước Ủy ban của Thượng viện và FBI khi đó có tiến hành một cuộc điều tra về cáo buộc của bà. Cuối cùng ông Thomas được chuẩn thuận.
“Việc Ủy ban Tư pháp Thượng viện vẫn thiếu một qui trình để thẩm định các cáo buộc quấy rối và tấn công tình dục nảy sinh trong cuộc điều trần chuẩn thuận cho thấy Ủy ban đã rút rất ít kinh nghiệm từ cuộc điều trần Thomas, và còn ít hơn nữa từ phong trào #MeToo gần đây,” bà Hill viết trong một bài bình luận đăng trên báo The New York Times hôm thứ Ba, nhắc tới một phong trào đang lan rộng mà trong đó các nạn nhân nữ mạnh mẽ lên tiếng tố cáo những người đàn ông đầy quyền thế về những hành quấy nhiễu tình dục.
Sau khi đưa ra một loạt những khuyến nghị cho Ủy ban về cách thức xử lý vụ việc Ford-Kavanaugh để tránh lặp lại vụ việc của bà, bà Hill kêu gọi các thượng nghị sĩ “phải làm cho hợp lẽ.”
Phe Cộng hòa đang rất cần một chiến thắng nữa trong việc bổ nhiệm thêm một thẩm phán Tòa án Tối cao có chủ trương bảo thủ dưới nhiệm quyền của ông Trump để khuấy động tinh thần cử tri trước cuộc bầu cử giữa kì vào tháng 11, giữa lúc quyền kiểm soát Quốc hội của họ đang bị phe Dân chủ thách thức.
Nhưng việc chuẩn thuận thêm một thẩm phán bị cáo buộc có hành vi sai trái về tình dục có thể sẽ là một vấn đề bùng nổ đối với phụ nữ, một khối cử tri trọng yếu vốn đang ngả về Đảng Dân chủ ngày một nhiều, đặc biệt là kể từ khi ông Trump lên nắm quyền.