Đường dẫn truy cập

Chuyên gia: Chế tài của Trump có thể buộc Putin ngồi vào bàn đàm phán


Tổng thống Nga Vladimir Putin, trái, và Tổng thống Mỹ Donald Trump gặp nhau bên lề hội nghị thượng đỉnh G20 tại Osaka, Nhật Bản ngày 28/6/2019.
Tổng thống Nga Vladimir Putin, trái, và Tổng thống Mỹ Donald Trump gặp nhau bên lề hội nghị thượng đỉnh G20 tại Osaka, Nhật Bản ngày 28/6/2019.

Chỉ hai ngày sau khi nhậm chức tổng thống Mỹ nhiệm kỳ hai, ông Donald Trump hôm 22/1 một lần nữa kêu gọi Tổng thống Nga Vladimir Putin đàm phán để chấm dứt cuộc chiến “vô lý” với Ukraine, nhưng lần này ông đã thêm vào một lời đe dọa.

“Nếu chúng ta không đạt được một ‘thỏa thuận’, và sớm thôi, tôi không còn lựa chọn nào khác ngoài việc áp Thuế, Thuế quan và các chế tài cao đối với bất kỳ thứ gì mà Nga bán cho Hoa Kỳ và nhiều quốc gia khác có liên can”, ông Trump viết trên nền tảng mạng xã hội của mình, Truth Social.

Ngày hôm sau, ông Trump cho báo giới biết Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy đã nói với ông rằng sẵn sàng đàm phán để chấm dứt chiến tranh. Trong một cuộc phỏng vấn với Fox News được phát sóng cùng ngày, ông Trump nói rằng ông Zelenskyy “không phải là thiên thần” và “lẽ ra chớ nên để cho cuộc chiến này xảy ra”.

Liệu chính quyền mới của Hoa Kỳ có đủ đòn bẩy kinh tế đối với Nga để buộc nước này phải kiến tạo hòa bình, hay ít nhất là đàm phán về hòa bình không?

Theo ông Konstantin Sonin, giáo sư danh dự John Dewey tại Trường Chính sách Công Harris thuộc Đại học Chicago và cựu phó hiệu trưởng Trường Kinh tế Cao cấp Moscow, Hoa Kỳ có đòn bẩy kinh tế, nhưng một số đòn bẩy của họ rõ ràng yếu hơn những đòn bẩy khác.

“Thương mại của Nga với Hoa Kỳ rất nhỏ — chưa đến 3 tỷ đô la một năm”, ông nói với VOA. “Theo đó, ngay cả khi bất kỳ cơ hội nào cho các công ty Hoa Kỳ giao dịch với Nga bị đóng hoàn toàn, thì thiệt hại đối với Nga sẽ không đáng kể. Có một cơ hội để tăng cường các chế tài thứ cấp — tức là, gây thêm áp lực, trước hết là đối với Trung Quốc, đối với Ấn Độ, đối với các quốc gia khác, để họ tuân thủ nghiêm ngặt hơn các chế tài chính.

“Cũng có một cơ hội để tiếp tục những gì [cựu Tổng thống Hoa Kỳ Joe] Biden đã làm với các chế tài đối với đội tàu chở dầu ngầm của Nga”, ông Sonin nói thêm, ám chỉ đến các tàu mà Nga sử dụng để bán dầu và trốn tránh các chế tài của phương Tây.

“Điều này đòi hỏi sự hợp tác quốc tế lớn, nhưng về nguyên tắc, có thể thực hiện được”, ông Sonin nói.

Kinh tế gia Vladislav Inozemtsev, cố vấn đặc biệt của Dự án Nghiên cứu Truyền thông Nga tại MEMRI, một nhóm nghiên cứu có trụ sở tại Washington, và là giám đốc của Trung tâm Nghiên cứu Hậu công nghiệp có trụ sở tại Moscow, cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của các chế tài thứ cấp đối với các quốc gia kinh doanh với Nga.

“Ông Trump bằng cách nào đó có thể tác động đến các quốc gia khác để họ không mua sản phẩm của Nga”, ông Inozemtsev nói với VOA. “Ví dụ, giả sử ông ấy có thể nói rằng nếu Ấn Độ mua dầu của Nga, thì Hoa Kỳ sẽ áp thuế 15% đối với tất cả hàng hóa từ Ấn Độ. Điều này sẽ có hậu quả cực đoan nhất. [Nếu] các quốc gia giao dịch với Nga đang gặp vấn đề nghiêm trọng ở Hoa Kỳ đối với tất cả các sản phẩm của họ, thì tôi nghĩ rằng đây sẽ là một khoảnh khắc rất đáng cảnh tỉnh. Nếu có thể áp đặt lệnh phong tỏa thương mại gần như hoàn toàn thông qua các chế tài của Hoa Kỳ, thì tất nhiên đây sẽ là những chế tài tàn khốc.”

Ông Sonin cho biết, về lâu dài, việc bãi bỏ quy định sản xuất dầu trên toàn thế giới sẽ làm giảm giá dầu thế giới và do đó cản trở khả năng tài trợ cho các hoạt động quân sự của Moscow chống lại Ukraine.

“Ông Trump nổi tiếng vì mối quan hệ tốt đẹp với Ả Rập Xê Út, mặc dù họ không có khả năng tốt đến mức sẽ giảm giá dầu theo yêu cầu của ông ấy”, ông nói. “Nhưng dù sao, vẫn có thể làm việc để hạ giá dầu, ngay cả khi không có chế tài, giá dầu vẫn sẽ làm giảm thu nhập của Nga.”

Ông Trump đã nói chuyện với Thái tử Ả Rập Xê Út Mohammed bin Salman trong cuộc điện đàm ngày 22 tháng 1.

Tuy nhiên, ông Sonin cho biết rằng các đòn bẩy kinh tế, tự bản thân chúng, không thể buộc ông Putin phải làm bất cứ điều gì. “Tôi cho rằng tác động trực tiếp nhất vẫn là việc cung cấp vũ khí mạnh hơn cho Ukraine. Tôi không biết ông Trump muốn làm điều này đến mức nào, nhưng ông ấy đã đề cập đến điều đó, và về nguyên tắc, có thể cung cấp cho Ukraine vũ khí mạnh hơn với số lượng lớn hơn.”

Tuy nhiên, ông Inozemtsev nói ông Putin, người trước đây chưa từng thay đổi hành vi để đáp lại tối hậu thư, có thể làm như vậy lần này.

“Ông Trump là người có mức độ cực đoan và khó đoán tương ứng với ông Putin,” ông nói. “Ở đây, có lẽ, ông Putin nên thay đổi suy nghĩ một chút. Nếu ông Trump đề nghị: ‘Vladimir, chúng ta hãy đi, chúng ta sẽ gặp nhau ở đó, ngồi vào bàn đàm phán, mang theo nhóm của anh, tôi sẽ mang theo nhóm của tôi, và chúng ta sẽ đồng ý về một điều gì đó, chúng ta sẽ thảo luận trong một hoặc hai ngày, nhưng vấn đề cần phải được giải quyết,’ tôi nghĩ ông Putin sẽ đi.”

Diễn đàn

Tin Vắn Thế Giới

XS
SM
MD
LG