Ngày thứ Bảy, Tổng thống Barack Obama được nhà lãnh đạo Cuba ca ngợi vì tiến hành việc phục hồi những mối quan hệ ngoại giao giữa Washington và Havana, nhưng Chủ tịch Raul Castro nói với dân chúng Cuba là việc này không có nghĩa là chấm dứt sự cai trị của cộng sản tại Cuba.
Trong một bài diễn văn đọc tại Quốc hội Cuba được truyền hình trên toàn đảo quốc này, ông Castro nói ông sẵn sàng thảo luận một loạt các vấn đề rộng rãi với các giới chức Hoa Kỳ dự trù viếng thăm Havana trong tháng tới.
Ông cũng xác nhận ông sẽ tham dự hội nghị thượng đỉnh châu Mỹ tại Panama trong tháng Tư sang năm nơi ông hy vọng gặp Tổng thống Obama.
Được hỏi tại Washington về động thái phục hồi các qun hệ ngoại giao với Cuba, Tổng thống Obama hôm thứ Sáu nói ông không kỳ vọng những thay đổi lớn lao tại Cuba ngày tức thì, nhưng Hoa Kỳ hiện nay sẽ có những cơ hội đối thoại lớn lao hơn với chính phủ và nhân dân Cuba.
Bài diễn văn của Chủ tịch Castro ngày thứ Bảy là bình luận đầu tiên của ông kể từ khi sự đột phá ngoại giao được loan báo đồng thời bởi nguyên thủ quốc gia hai nước.
Ông Castro nói Cuba sẽ tiến hành nhanh chóng những chương trình cải cách kinh tế, với mục đích thành lập một hình thức của “chủ nghĩa cộng sản thịnh vượng và bền vững.” Tuy nhiên ông nhấn mạnh là những thay đổi đó sẽ dần dần.
Tin tức từ Havana cho biết Chủ tịch Castro chấm dứt bài diễn văn bằng từ “Viva Fidel,” ca ngợi anh của ông đã lãnh đạo lực lượng cách mạng chiếm được quyền hành tại Cuba vào năm 1959.
Fidel Castro chuyển giao chức vụ chủ tịch nước cho em, đã không thấy xuất hiện hay nói chuyện trước công chúng trong tuần này. Anh hùng quốc gia 88 tuổi, trao quyền chủ tịch nước cho em là Raul kém ông 5 tuổi, vào tháng Tư năm 2011.
Tổng thống Obama và Chủ tịch Castro loan báo kế hoạch bình thường hoá các mối quan hệ sau hơn 50 năm làm cho người Mỹ chấn động và tạo nên những lời đồn đãi sâu rộng về việc hai nước có thể đến gần nhau nhanh chóng như thế nào.
Phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc Josh Earnest nói đang xem xét việc Tổng thống Obama có thể đến thăm Havana trước khi nhiệm kỳ tổng thống của ông chấm dứt vào tháng Giêng năm 2017.
Đột phá về ngoại giao diễn ra vào lúc Cuba trả tự do cho ông Alan Gross, một nhà thầu Mỹ bị bắt tại Havana vào năm 2009 về tội mang những trang thiết bị thông tin vào đảo quốc này. Oâng đã ngồi tù hơn 5 năm của bản án 15 năm. Cuba cho biết ông được trả tự do vì “lý do nhân đạo.”
Cùng lúc đó Hoa Kỳ trả tự do cho 3 nhân viên tình báo Cuba, để đổi lấy việc Havana thả một người đàn ông Cuba trước đây làm gián điệp cho Mỹ. Oâng này bị giam trong hai thập niên nhưng các giới chức Mỹ nói ông là một trong những nhân viên tình báo hữu ích nhất của Mỹ tại Cuba.