Chạm mốc 100 ngày trong cuộc chiến tranh mà ông không chịu gọi đúng tên, Tổng thống Nga Vladimir Putin cố ý thể hiện hình ảnh là mọi việc đang diễn ra bình thường.
Khi quân đội của ông tiến vào thành phố Sievierodonetsk của Ukraine trong tuần này, ông Putin có buổi nói chuyện ngượng nghịu trong một buổi lễ được truyền hình tôn vinh cha mẹ của những gia đình đặc biệt lớn.
Kể từ đầu tháng 5, ông đã gặp gỡ - chủ yếu là trực tuyến - với các nhà giáo dục, các ông chủ dầu mỏ và vận tải, các quan chức chịu trách nhiệm giải quyết cháy rừng và những người đứng đầu của ít nhất một chục khu vực của Nga, nhiều người trong số họ cách Ukraine hàng nghìn dặm.
Cùng với một số phiên họp với Hội đồng An ninh và một loạt các cuộc gọi với các nhà lãnh đạo nước ngoài, ông dành thời gian cho buổi nói chuyện trực tuyến với các cầu thủ, huấn luyện viên và khán giả của liên đoàn khúc côn cầu.
Nhịp độ cứng nhắc thậm chí là tẻ nhạt nhất quán với luận điệu của Điện Kremlin rằng họ không phải đang chiến đấu một cuộc chiến tranh – mà chỉ tiến hành một “chiến dịch quân sự đặc biệt” để thu phục một nước láng giềng rắc rối.
Đối với một người mà quân đội của ông ta hoạt động kém hiệu quả ở Ukraine và bị đánh lui khỏi hai thành phố lớn nhất của nước này, cũng như hứng chịu hàng nghìn thương vong, ông Putin không tỏ ra căng thẳng chút nào.
Trái với thời điểm trước cuộc xâm lược Ukraine hôm 24 tháng 2 khi ông lên án Ukraine và phương Tây trong những bài phát biểu gay gắt và giận dữ, luận điệu của ông giờ đây được kiềm chế. Người đàn ông 69 tuổi này tỏ ra bình tĩnh, tập trung và nắm rõ các dữ liệu và chi tiết.
Dù thừa nhận tác động của các chế tài phương Tây, ông nói với người Nga rằng nền kinh tế của họ sẽ nổi lên mạnh mẽ hơn và tự cung tự cấp hơn trong khi phương Tây sẽ phải chịu hiệu ứng do giá thực phẩm và nhiên liệu tăng mạnh.
Giữ thể diện
Nhưng khi cuộc chiến tiếp diễn chưa có hồi kết, ông Putin phải đối mặt với thách thức ngày càng tăng để duy trì vẻ bề ngoài bình thường.
Về mặt kinh tế, tình hình sẽ trở nên tồi tệ hơn khi các chế tài tác động mạnh mẽ và Nga đang tiến tới suy thoái.
Về mặt quân sự, các lực lượng của ông Putin dần dần tiến tới miền đông Ukraine nhưng Mỹ và các đồng minh đang tăng cường cung cấp vũ khí cho Kyiv, trong đó có lời hứa của Mỹ trong tuần này về các hệ thống rốc-kết tiên tiến.
Các chuyên gia quốc phòng phương Tây nhận định nếu cuộc tấn công của Nga chùn bước, ông Putin có thể buộc phải tuyên bố huy động toàn bộ lực lượng trừ bị để tăng cường lực lượng đang suy kiệt của mình.
Ông Gerhard Mangott, một học giả Áo, người đã gặp và quan sát ôngPutin trong nhiều năm, nói: “Điều này sẽ liên đới tới hơn một triệu người ở Nga, và tất nhiên nó sẽ hiển thị cho những người chưa nhận ra rằng Nga đang trong một cuộc chiến toàn diện.”
Đó sẽ là một việc khó thuyết phục với công chúng Nga vốn chủ yếu dựa vào các phương tiện truyền thông nhà nước trung thành với Điện Kremlin, và do đó đã bị ‘che mắt’ về quy mô thất bại và thương vong của Nga.
Tuy nhiên, Nga chưa đến thời điểm đó, ông Mangott nói, và ông Putin có thể rút ra một số động viên từ những dấu hiệu mệt mỏi của phương Tây với cuộc chiến. Chia rẽ đang nổi lên giữa những nước ủng hộ Ukraine diều hâu nhất như Hoa Kỳ, Anh, Ba Lan và các nước Baltic với một nhóm nước bao gồm Ý, Pháp và Đức đang thúc ép chấm dứt chiến tranh.
Ông nói: “Ông Putin đang cho rằng cuộc chiến này càng kéo dài thì càng có nhiều xung đột và xích mích trong phe phương Tây.”
Trong khi đó, các cuộc hòa đàm với Ukraine đã bị đình trệ nhiều tuần trước và ông Putin cho thấy hoàn toàn không có dấu hiệu tìm lối thoát ngoại giao.
Bà Olga Oliker, giám đốc chương trình khu vực châu Âu và Trung Á tại Crisis Group, nhận định: “Ông ấy vẫn nghĩ rằng có một giải pháp quân sự tốt cho vấn đề này.”
Ông Putin bảo lưu lựa chọn tuyên bố chiến thắng vào bất kỳ thời điểm nào vì các mục tiêu đã nêu của ông - cái mà ông gọi là phi quân sự hóa và phi quốc xã hóa Ukraine – “luôn luôn là những mục tiêu mà bạn có thể tuyên bố hoàn thành bởi vì chúng không bao giờ được xác định rõ ràng và luôn luôn hơi lố bịch”, bà Oliker nói.
Các từ “chiến tranh” và “Ukraine” không hề được nhắc tới trong cuộc gặp gỡ trực tuyến 40 phút của ông Putin hôm 1/6 với các gia đình sung túc, bao gồm ông Vadim và bà Larisa Kadzayev cùng 15 người con của họ đến từ Beslan ở vùng Bắc Caucasus.
Diện những bộ váy và bộ vest đẹp nhất của họ, các gia đình này ngồi cứng đơ trên những chiếc bàn đầy hoa và đồ ăn khi ông Putin lần lượt mời họ giới thiệu về bản thân.
Trong khi đó cùng ngày 1/6, tám chiếc xe buýt bỏ ghế trống tiến vào quảng trường chính của Lviv ở miền tây Ukraine để tưởng nhớ 243 trẻ em Ukraine đã thiệt mạng kể từ khi cuộc xâm lược của ông Putin bắt đầu.
Điều gần nhất mà ông thừa nhận về cuộc chiến là hai lần đề cập đến tình trạng của những trẻ em ở Donbas và tình hình ‘đặc biệt’ ở đó.
Kết thúc cuộc gặp, ông Putin nói Nga gặp nhiều vấn đề nhưng lúc nào cũng vậy thôi, “Thật sự không có gì bất thường đang xảy ra.”
