Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia vừa phản hồi tuyên bố của Bộ Ngoại giao Việt Nam về việc phản đối Canberra phát hành đồng xu lưu niệm có in hình mà Hà Nội nói là ‘cờ vàng’ của Việt Nam Cộng Hòa.
“Chúng tôi ghi nhận tuyên bố của người phát ngôn Bộ Ngoại giao”, Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia cho VOA biết trong một tuyên bố gửi qua email vào cuối tuần, nhưng không đề cập đến việc chỉnh sửa hay thu hồi đồng xu này theo yêu cầu của Việt Nam.
“Đồng xu và tem kỷ niệm mà người phát ngôn đề cập là nhằm tôn vinh những người Australia từng phục vụ tại Việt Nam”, tuyên bố của người phát ngôn Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia cho biết thêm.
“Thiết kế của đồng xu và tem phản ánh màu sắc của các dải huy chương phục vụ được trao cho những quân nhân này, bao gồm Huân chương Việt Nam, được phong tặng vào năm 1968”, tuyên bố viết.
Theo trang thông tin chính thức của Thủ tướng Australia và Nội các, Huân chương Việt Nam (Vietnam Medal) được Nữ hoàng Anh, đại diện cho Hoàng gia Anh phong tặng, vinh danh các thành viên của Lực lượng Phòng vệ Australia và các thành viên của các tổ chức từ thiện phục vụ tại miền Nam Việt Nam trong Chiến tranh Việt Nam, giai đoạn 29/5/1964 -27/1/1973.
Mặt trước của tấm huân chương khắc chân dung của Nữ hoàng Anh Elizabeth II kèm theo dòng chữ Latin “ELIZABETH II DEI GRATIA REGINA F.D” có thể được hiểu là “Elizabeth II, mang ơn Chúa, Nữ hoàng và đấu tranh cho sự trung thực”. Mặt sau đề chữ “Việt Nam” và khắc họa một người đàn ông có hành động đẩy hai quả cầu sang hai bên.
Trang này nói rõ rằng màu vàng và ba sọc đỏ trên tấm băng huy chương tượng trưng cho Việt Nam Cộng Hòa: “Dải huy chương có sọc vàng của miền Nam Việt Nam ở trung tâm. Dải băng cũng có một sọc màu xanh đại diện cho Hải quân, hai sọc đỏ tượng trưng cho Lục quân và một sọc xanh nhạt cho Lực lượng Không quân”.
Huân chương Việt Nam được Hoàng gia Anh thành lập vào ngày 8/6/1968 và được Thủ tướng Australia lúc bấy giờ là ông John Gorton ký phong tặng.
Như VOA đã loan tin, hôm 4/5, một đại diện của Bộ Ngoại giao Việt Nam chỉ trích hai cơ quan thuộc Kho bạc và Bưu chính Australia phát hành đồng xu có hình cờ vàng nhân dịp Canberra kỷ niệm 50 năm kết thúc tham chiến ở miền nam Việt Nam năm 1973.
Bà Phạm Thu Hằng, Phó Phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam nói: “Chúng tôi lấy làm tiếc và kiên quyết phản đối việc Công ty Royal Australia Mint và Bưu chính Australia đã phát hành các vật phẩm với hình ảnh ‘cờ vàng’, cờ của một chế độ đã không còn tồn tại”.
Việt Nam đã đề nghị phía Australia “dừng lưu hành các vật phẩm này, đồng thời không để xảy ra những sự việc tương tự trong tương lai”, bà Hằng cho biết và nói thêm: “Việc này hoàn toàn không phù hợp với xu thế phát triển tốt đẹp của quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam-Australia”.
Bình luận với VOA sau tuyên bố của Hà Nội, luật sư Nguyễn Văn Đài, một nhà tranh đấu cho dân chủ, nhân quyền hiện sống lưu vong ở Đức, khẳng định rằng Việt Nam chắc chắn đã “can thiệp vào công việc nội bộ của Úc”.
Trong khi đó đại diện cho cộng đồng người Việt tại Australia nói với VOA rằng họ bất bình trước tuyên bố của Bộ Ngoại giao Việt Nam. Ông Lê Công, Chủ tịch Cộng đồng Người Việt Tự do ở Úc Châu nói với VOA rằng lời phản đối của Việt Nam thật “vô lý” và “có tính cách độc đoán”.
Đây không phải là lần đầu tiên chính quyền Úc phát hành đồng xu lưu niệm về Chiến tranh Việt Nam.
Vào tháng 9/2021, Royal Australia Mint phát hành đồng xu kỷ niệm đánh dấu 50 năm Trận Núi Lé ở tỉnh Phước Tuy (Bà Rịa – Vũng Tàu ngày nay). Thứ trưởng Bộ Ngân khố Úc Michael Sukkar nói rằng đồng xu này là một sự tri ân quan trọng đối với những binh sĩ Australia đã tham gia trận chiến và nói rộng hơn là sự hy sinh của tất cả những người lính trong Chiến tranh Việt Nam.
Ông Sukkar cho biết: “Việc phát hành đồng xu kỷ niệm này trước lễ kỷ niệm 50 năm Trận Núi Lé là cơ hội để người Úc tưởng nhớ những người lính dũng cảm đã chiến đấu trong cuộc xung đột này trong Chiến tranh Việt Nam”.
Hơn 60.000 binh sĩ Australia đã phục vụ trong Chiến tranh Việt Nam bên cạnh các lực lượng của Hoa Kỳ và Việt Nam Cộng Hòa và 523 binh sĩ Australia đã hy sinh trong cuộc chiến này.
Hơn 48 năm kể từ Chiến tranh Việt Nam kết thúc, cuộc chiến mà Hà Nội gọi là “chiến tranh chống Mỹ, cứu nước”, tiếp tục là một chủ đề nhạy cảm ở Việt Nam ngày nay. Chính quyền Việt Nam dường như tỏ ra rất ác cảm với lá cờ này và đã bỏ tù một số người cố tình lưu hành chúng.
Năm nay Hà Nội và Canberra kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và hiện hai nước đang duy trì quan hệ Đối tác Chiến lược. “Chính phủ Australia không công nhận ‘cờ vàng’”, Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia cho biết trong email gửi cho VOA. Thông điệp này dường như giúp Hà Nội bớt nóng giận.
Diễn đàn