Hoa Kỳ nhấn mạnh mặt hợp tác với Trung Quốc tại Nam Á

Ông Robert Blake, giới chức ngoại giao hàng đầu về Nam và Trung Á của Mỹ, nói ông đã có “các cuộc thương thảo rất xây dựng” với những giới chức Trung Quốc tại Bắc Kinh về những diễn tiến tại Nam Á.

Ông nói: “Hoa Kỳ biết rất rõ về vai trò quan trọng của Trung Quốc trong khu vực này. Chúng tôi hoan nghênh Trung Quốc như là một thành viên mạnh, thịnh vượng và thành công của cộng đồng quốc tế. Chúng tôi coi Nam và Trung Á là một trong những khu vực đa dạng nhất, nhưng lại ít hội nhập nhất trên thế giới.”

Ông Blake còn nói Washington và Bắc Kinh cùng chia sẻ những quan ngại chung liên quan đến các vấn đề chống ma túy và chống khủng bố.

Ông nhìn nhận rằng vấn đề liên quan đến Đức Lạt Lai Lạt Ma đã không được đề cập trong những cuộc họp với giới chức Trung Quốc.

Ông Blake cũng có những nhận định về thỏa thuận hạt nhân giữa Trung Quốc và Pakistan. Ông bày tỏ sự không vui của Washington đối với việc Trung Quốc đồng ý cung ứng những lò phản ứng hạt nhân cho Pakistan, tuy rằng ông không nói thẳng Hoa Kỳ chống đối chuyện đó:

Ông Blake nói: “Chúng ta trông đợi Trung Quốc tuân thủ những cam kết của họ khi gia nhập Nhóm Các Nước Cung Ứng Hạt Nhân hồi năm 2004. Và đặc biệt chúng ta cho rằng việc xây dựng những lò phản ứng hạt nhân mới, như là Chasma 3 và 4, là không phù hợp với những cam kết đó.”

Chuyên viên Mark Hibbs, thuộc nhóm nghiên cứu Carnegie, nói rằng Hoa Kỳ có thể không tán đồng thỏa thuận hạt nhân giữa Trung Quốc và Pakistan, nhưng mọi người cũng không nên trông đợi chuyện Hoa Kỳ sẽ to tiếng chống đối:

Ông Hibbs nói: “Hoa Kỳ rất nhạy cảm về vấn đề kể trên, bởi vì vào năm 2008, Hoa Kỳ từng mạnh mẽ đề xuất các nước trong Nhóm Các Nước Cung Ứng Hạt Nhân hãy dành cho Ấn Độ một sự miễn trừ, để cho phép Ấn Độ nhận các thiết bị nguyên tử từ phương Tây, không bị ràng buộc thỏa ước không quảng bá nguyên tử NPT, hoặc không bị thanh tra quốc tế. Bây giờ Pakistan và Trung Quốc cũng trông đợi được xử sự tương ứng như vậy.

Ông nói vấn đề trên có khả năng sẽ được bàn đến tại hội nghị hàng năm của Nhóm Các Nước Cung Ứng Nguyên Tử vào cuối năm nay.

Ông Blake cho biết ông đã không bàn đến vấn đề hợp tác nguyên tử giữa Trung Quốc và Pakistan trong những cuộc họp với giới chức Trung Quốc. Nhưng ông cũng nói Washington cổ súy việc Pakistan phát triển năng lượng, trong khuôn khổ phát triển toàn bộ của Pakistan.

Ông Blake mô tả tình trạng thiếu hụt năng lượng của Pakistan là “rất nghiêm trọng” và đề xuất cộng đồng quốc tế hãy cố gắng “càng nhiều càng tốt” để nước này giải quyết được các nhu cầu năng lượng của mình.

Tuy nhiên, ông nói thêm Hoa Kỳ tin rằng sự hỗ trợ này không nhất thiết phải bao gồm việc giúp đỡ Pakistan về sức mạnh hạt nhân.