Năm 2008, Đài Loan và Trung Quốc đã đồng ý chính thức hội đàm với nhau hai lần mỗi năm để thảo luận về những vấn đề kinh tế và thương mại. Nhưng nhiều vấn đề trong số các vấn đề vừa kể đã có được thỏa thuận.
Giới hữu trách ở Đài Loan, phần đất đã tách khỏi Trung Quốc sau cuộc nội chiến kết thúc năm 1949, nói rằng hãy còn quá sớm để bàn tới việc giải quyết những sự tranh chấp về vấn đề chủ quyền, vấn đề lãnh thổ và sự tăng cường sức mạnh quân sự của Trung Quốc.
Theo dự liệu, trong cuộc họp diễn ra từ ngày 20 đến ngày 22 tháng này ở Đài Bắc, nhà thương thuyết Giang Bỉnh Khôn của Đài Loan và đại diện Trần Vân Lâm của Trung Quốc sẽ thảo luận về một vấn đề không gây nhiều tranh cãi là vấn đề hợp tác y tế. Những đề tài khó khăn hơn, như hiệp định bảo đảm đầu tư và yêu cầu của Đài Loan đòi nâng cao vị thế trên trường quốc tế sẽ phải hoãn lại.
Giáo sư Alexander Huang, một chuyên gia về nghiên cứu chiến lược của Đại học Đạm Giang ở Đài Bắc, nhận xét như sau về việc này:
Ông Huang nói: "Chúng tôi đã làm tất cả những việc dễ làm trong 14 hiệp định trước đây. Chúng tôi không thể trông mong là tất cả những hiệp định trong tương lai sẽ dễ dàng như những gì mà chúng tôi đã làm. Vì vậy đương nhiên là chúng tôi sẽ tiến vào một đoạn đường rất bằng phẳng. Tình hình của các mối quan hệ xuyên eo biển Đài Loan sẽ rất yên tĩnh, ít có sóng gió và sẽ kéo dài khá lâu."
Chương trình nghị sự có ít vấn đề của cuộc họp tuần sau làm nêu bật điều mà các nhà phân tích cho là sự khác biệt ý kiến ngày càng lớn giữa Đài Loan và Trung Quốc đối với cách thức xử lý những vấn đề khó khăn hơn. Một hiệp định bảo đảm đầu tư, vốn nằm trong nghị trình của hộïi nghị tuần sau, đã bị hoãn vì vấn đề ai sẽ là người có quyền đứng ra giải quyết các vụ tranh chấp về đầu tư. Một vòng đàm phán mới về cắt giảm thuế quan, vốn được dự trù diễn ra trong cuộc họp vào cuối năm 2011, cũng đang bị gác lại vì bao gồm những mặt hàng nhập khẩu có tính chất nhạy cảm hơn so với các loại sản phẩm đã được giảm thuế thông qua hiệp định hồi tháng 6.
Những hiệp định được ký từ trước tới nay phần lớn là có lợi cho phía Đài Loan. Giờ đây Trung Quốc muốn bắt đầu nói tới sự thống nhất về chính trị. Nhưng các nhà lãnh đạo Đài Loan cho rằng vẫn chưa tới lúc để đụng chạm tới đề tài này. Lập trường vừa kể khiến cho Trung Quốc cảm thấy lo ngại vì cuộc bầu cử ở Đài Loan vào năm 2012 có thể dẫn tới chỗ phục hồi quyền lãnh đạo của đảng Dân Tiến, là đảng có chủ trương độc lập. Bắc Kinh lâu nay vẫn cho là có chủ quyền đối với Đài Loan và đe dọa sẽ dùng vũ lực để thống nhất đảo quốc này trong trường hợp cần thiết.
TQ, Đài Loan chuẩn bị mở thêm một vòng thảo luận chính thức
Trung Quốc và Đài Loan sẽ mở cuộc hội đàm chính thức lần thứ 6 vào tuần tới để tìm cách giảm thiểu những mối căng thẳng. Nhưng các nhà thương thuyết sẽ ngồi vào bàn họp ở Đài Loan với một chương trình nghị sự có rất ít vấn đề. Lý do là vì những vấn đề dễ giải quyết đã được bàn luận xong trong khi những vấn đề còn tồn động thì lại rất khó để mang ra thảo luận vào lúc này. Từ Đài Bắc, thông tín viên Ralph Jennings của đài VOA gởi về bài tường thuật sau đây.
