Ðầu năm 2012 đã đến. Qua thời sự trong nước và thế giới, nên chúc nhau điều gì là thích hợp, thiết thực nhất?
Đọc lại những bài thơ chúc Tết xa xưa và hiện tại, tôi nghĩ nên nhắc lại mấy câu thơ đầu năm của nhà thơ dân tộc và dân dã Tú Xương. Thơ rằng:
Bắt chước ai ta chúc mấy lời,
Chúc cho khắp hết cả trên đời
Vua, quan, sỹ, thứ, người muôn nước
Sao được cho ra cái giống người.
Vậy là nhà thơ từ cuối thế kỷ 19 đã có tinh thần quốc tế, nghĩ và lo cho cuộc sống có nhân phẩm của người muôn nước, của mọi thành viên của cộng đồng thế giới.
Năm qua, đã có lần Tổng thống Barack Obama tỏ ý mong cho chính quyền Trung Quốc hãy tỏ ra là những người đã trưởng thành. Đã trường thành là gì? Phải chăng là những con người tử tế, biết điếu, hiểu rõ phải trái trong quan hệ trong nước và quan hệ quốc tế? Sao lại mong muốn ở Trung Quốc điều ấy? Phải chăng vì cung cách đối xử với nghệ sỹ yêu nước Ngải Vị Vị và biết bao tinh hoa dân tộc có hoài bão dành lại tự do cho nhân dân là không tử tế ? Phải chăng Bắc Kinh hung hăng ở biển Đông của Việt Nam, giết hại và xua đuổi ngư dân Việt, nhận vơ cả một vùng biển đảo rộng là thuộc chủ quyền cốt lõi của Trung Hoa là không tử tế, là tỏ ra chưa trưởng thành? Phải chăng Bắc Kinh đặt 400 tên lửa mang đầu đạn có sức công phá lớn chĩa thẳng vào đảo Đài Loan nơi sinh sống của 23 triệu đồng bào ruột thịt của mình và tự cho quyền thống nhất đất nước bằng sức mạnh càng là điều rất không tử tế?
Cụ Tú Xương cứ như đoán trước được những chuyện diễn ra sau này trên mọi vùng của thế giới. Có những sự kiện mới xảy ra năm nay, lại rất hợp với lời chúc của cụ. Ben Ali ở Tunisia cùng vợ đã vơ vét hơn 4 tỷ đôla tài sản quốc gia, đàn áp bằng xe tăng và máy bay ném bom xuống quần chúng tay không, đã tỏ rõ không ra cái giống người. Mubarak và Gadhafi ở Ai Cập và Libya cũng tỏ ra không ra cái giống người. Và nay al-Assad ở Syria cũng y như vậy, khi bộ hạ ông ta đã giết đến 4.000 lương dân, mà vẫn coi là chưa đủ.
Nhìn vào tình hình trong nước, sao mà 4 câu thơ của cụ Tú Xương cũng thích hợp đến thế. Cụ nhắn nhà Vua – cứ như là nhắm thẳng vào nhà vua tập thể 14 vị trong Bộ Chính trị CS, theo cách gọi của chính nguyên chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An. Năm nay, họ vẫn giữ những bản án cực kỳ nặng nề với các công dân tận trung với nước, tận hiếu với dân như Trần Huỳnh Duy Thức, Cù Huy Hà Vũ, Phạm Thanh Nghiên, Nguyễn Tiến Trung… lại còn bắt cóc giam giữ không xét xử nhà báo Điếu Cày Nguyễn Văn Hải và cô Bùi Minh Hằng.
Cụ Tú Xương không quên nhắc đến hàng ngũ quan lại, làm các quan cộng sản lớn nhỏ không khỏi giật mình, vì các vị đã đua nhau vơ vét, múc lấy múc để của công và ngân sách quốc gia, chia chác cho nhau không hạn độ. Hình như cụ Tú Xương cũng biết ý kiến sâu sắc của một nhà kinh tế Nhật Bản là nhà cầm quyền Việt Nam chểnh mảng về chất lượng sản xuất bao nhiêu, - đến công nghệ làm ra đinh ốc các loại cho phụ tùng máy móc cũng còn nham nhở - thì họ lại càng tập trung hầu toàn bộ tinh lực vào tiền, tiền và tiền, nghĩa là những người lãnh đạo chỉ lo thu ở trên ngọn mà bỏ lơi gốc gác của nền kinh tế. Họ là cái giống người gì kỳ lạ, không bình thường vậy?
Với tầng lớp sỹ và thứ, nghĩa là sỹ phu và thứ dân, cụ Tú Xương muốn nhắn nhủ, bước vào năm mới tất cả hãy ngẩng cao đầu để thực sự là người, là con người chân chính, là thuộc về giống người có lương tri, nhân ái, có tài trí và lý tưởng. Hãy đứng thẳng cả dậy, một lòng một dạ yêu nước mình thương dân mình, chống bành trướng tham lam, chống tham nhũng tệ hại, dành lại dân chủ, tự do, dành lại cuộc sống có nhân phẩm, Hãy một lòng dành lại bằng được tự do cho các chiến sỹ yêu nước đang bị giam cầm phi lý và phi pháp.
Theo đánh giá của Tổ chức minh Bạch quốc tế, trong năm 2011 Việt Nam vẫn đứng thứ 112 trong số 183 nước về nạn tham nhũng, trong khi Tân Tây Lan là nước trong sạch nhất đứng hàng đầu, Phần Lan thứ hai và Đan Mạch đứng thứ ba. Như thế là Việt Nam vẫn đứng ở hàng rất thấp, một thứ bậc ô nhục, trái với lời hứa của người đứng đầu chính phủ, từng cam kết bằng danh dự là sẽ chống tham nhũng quyết liệt, nếu không đạt thì sẽ từ chức.
Chỉ mong rằng năm 2012 thứ hạng chống tham nhũng của nước ta sẽ được cải tiến một mức tích cực, có thực chất, để đứng trong số 50 nước khá nhất chẳng hạn, chưa cần nói đến thứ hạng cao hơn. Như thế cũng là vươn lên theo hướng
Sao được cho ra cái giống Người.
Thực hiện được lời chúc ấy, sang năm 2012 mỗi người Việt Nam ta là một con người chân chính. Cả dân tộc - vua, quan, sỹ, thứ - đều sống cho ra cái giống Người.
Quá đẹp vậy.
* Blog của Nhà báo Bùi Tín là blog cá nhân. Các bài viết trên blog được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.
