Quan chức thi hành pháp luật hàng đầu ở bang Maryland thuộc miền đông của Mỹ đã ban hành những chỉ dẫn chính thức đầu tiên trong cả nước cấm cảnh sát tùy tiện nhắm mục tiêu xét hỏi vào những chủng tộc và những sắc dân thiểu số.
Những chỉ dẫn của bang Maryland, do Chưởng lý bang Brian Frosh công bố hôm thứ Ba, giới hạn những tình huống mà theo đó lực lượng chấp pháp có thể xét tới yếu tố chủng tộc, sắc tộc, tôn giáo hay xu hướng tình dục trong những tương tác thường xuyên với người dân. Những chỉ dẫn này được ban hành giữa lúc cả nước đang tranh luận quyết liệt về việc cảnh sát đối xử với những sắc dân thiểu số, đặc biệt là ở những thành phố lớn của Mỹ, sau một năm bất ổn bùng lên từ một loạt những vụ đối đầu chết người giữa cảnh sát và những nam thanh niên da đen.
Một trong những sự cố biến động nhất xảy ra vào tháng 4 ở thành phố Baltimore của bang Maryland khi Freddie Gray 25 tuổi, một người Mỹ gốc Phi, tử vong vì những thương tích trong lúc bị cảnh sát câu lưu. Cái chết của anh ta đã khơi ra mấy ngày biểu tình và bạo loạn, với những vụ bắt giữ hàng loạt, phóng hỏa và cướp bóc.
Giới chức của bang cuối cùng đã điều động binh sĩ Vệ binh Quốc gia tới để vãn hồi trật tự, trong khi những cuộc biểu tình bày tỏ sự ủng hộ nổ ra tại thành phố New York, Boston, Denver, Milwaukee, thành phố khác của Mỹ.
Vụ tử vong ở Baltimore, được phán quyết là một vụ sát nhân, dẫn đến việc sáu cảnh sát viên bị truy tố. Vẫn chưa diễn ra vụ xét xử nào.
Chi tiết chỉ dẫn
Theo những quy định mới, cảnh sát bị cấm xét tới chủng tộc, tôn giáo hay những đặc điểm cá nhân khác khi thực hiện những cuộc tuần tra bình thường hoặc hoạt động khác không liên quan đến một tội cụ thể hoặc tổ chức tội phạm. Cảnh sát bị giới hạn chỉ xét tới những đặc điểm như vậy trong trường hợp họ có được "thông tin khả tín" khiến cho những chi tiết đó có "liên quan trực tiếp" tới việc truy bắt tội phạm hoặc điều tra.
Phát biểu hôm thứ Ba cùng với những đại diện của Liên minh các Quyền Tự do Dân sự Hoa Kỳ và những nhà lãnh đạo da đen, Chưởng lý Frosh cho biết mục tiêu của bang là nhằm sửa chữa "những mối quan hệ rạn nứt giữa cảnh sát và nhiều người trong cộng đồng trong những tiếp xúc hàng ngày."
Trong chỉ thị của mình, ông Frosh viết rằng những quy định mới không yêu cầu lực lượng chấp pháp "phớt lờ hay bác bỏ những đầu mối chân thực và thông tin khả tín" từ những nhân chứng mô tả chủng tộc hay sắc tộc của người tình nghi. Ông viết những vấn đề này là từ những vấn đề hiến pháp nảy sinh từ việc nhắm mục tiêu bao quát vào những nhóm cụ thể mà không có bằng chứng tội ác cụ thể.
Quy định được khen ngợi
Những chỉ dẫn mới của bang, theo sau những quy định tương tự được Bộ Tư pháp Mỹ ban hành vào năm ngoái cho viên chức liên bang, đang được giới chấp pháp và những nhà lãnh đạo dân quyền khen ngợi.
Cảnh sát trưởng Baltimore lâm thời Kevin Davis gọi là những chỉ dẫn mới là "một bước tiến quan trọng." Lãnh đạo tổ chức tranh đấu cho quyền bình đẳng của người da đen NAACP ở cấp bang, Gerald Stansbury, cũng lên tiếng ủng hộ.
"Những cộng đồng người Mỹ gốc Phi đã là nạn nhân của nạn nhắm mục tiêu xét hỏi từ quá lâu," ông Stansbury nói. "Chúng tôi biết rằng hoạt động cảnh sát tốt có thể thực hiện được mà không cần những lề lối không thỏa đáng và mang tính kỳ thị của cảnh sát."
Báo Baltimore Sun trích lời giới chức công đoàn cảnh sát của bang Frank Boston cho biết ông tin pháp luật hiện hành là công bằng và rằng nó bảo vệ của cảnh sát và công chúng. Tuy nhiên, ông cũng cho biết công đoàn sẽ nỗ lực thực thi những quy định mới.
