Khi một máy bay của lực lượng tuần duyên Philippines bay qua quần đảo Trường Sa có tranh chấp ở Biển Đông hôm 9/3, một cảnh báo được phát qua sóng radio yêu cầu họ rời khỏi ‘lãnh thổ Trung Quốc’ ngay lập tức.
Những cảnh báo như vậy, từ một tàu hải giám Trung Quốc, đã trở thành chuyện gần như hàng ngày xung quanh một trong những quần đảo bị tranh chấp nhiều nhất thế giới, với Trung Quốc là một trong năm nước tuyên bố có chủ quyền đối với các hòn đảo chiến lược – hay ít nhất là đối với một vài trong số các đảo.
“Gọi tàu hải giám Trung Quốc. Quý vị đang đi vào lãnh hải Philippines,” phi công Philippines trả lời.
“Yêu cầu cho biết danh tính và ý định để tránh hiểu lầm,” ông nói.
Một nhà báo Reuters đã có mặt trên phi cơ của Philippines hôm 9/3 và đã nhìn thấy tàu Trung Quốc rải rác trong vùng biển xung quanh đảo Thị Tứ, một hòn đảo có 400 người. Philippines hồi tuần trước đã cáo buộc các tàu này, bao gồm một tàu hải quân, ‘lảng vảng’.
“Việc các tàu Trung Quốc thực hiện các hoạt động bình thường ở vùng biển thuộc quyền tài phán của Trung Quốc là hợp lý và hợp pháp,” phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh cho biết tại cuộc họp báo thường kỳ.
Việc bay qua quần đảo Trường Sa diễn ra vào lúc chính quyền của Tổng thống Ferdinand Marcos Jr liên tục phàn nàn về các hành động của Trung Quốc, bao gồm cả việc nước này chiếu tia laser mà Manila cho biết đã khiến thủy thủ đoàn trên tàu tuần duyên của họ bị chói mắt trong một lúc vào tháng trước.
Philippines dưới thời ông Marcos đã đẩy mạnh giọng điệu thách thức Trung Quốc và đang muốn có quan hệ chặt chẽ hơn với Mỹ, đồng minh có hiệp ước, bao gồm kế hoạch tổ chức các cuộc tuần tra chung trên biển.
Máy bay đã bay qua một điểm nóng khác trong căng thẳng giữa Trung Quốc và Philippines - Bãi Cỏ Mây – nơi Trung Quốc chiếu tia laser hồi tháng trước vào tàu tuần duyên Philippines có nhiệm vụ tiếp tế quân sự.
Philippines từ lâu đã giữ sự hiện diện quân sự ít ỏi trên một chiếc tàu gỉ sét từng thuộc Hải quân Mỹ mà họ để mắc cạn trên một rạn san hô ở đó để duy trì tuyên bố của Manila.
Lực lượng hải giám Trung Quốc đã thách thức chiếc máy bay này một lần nữa khi nó bay qua bãi cạn này vốn nằm trong vùng đặc quyền kinh tế rộng 200 hải lý của Philippines.
“Đây là Tuần duyên Philippines,” phi công trả lời.
“Chúng tôi đang tuần tra hàng hải định kỳ trong không phận của chúng tôi, và giám sát sự an toàn của ngư dân chúng tôi,” ông nói.
Diễn đàn