Cựu quốc trưởng Khieu Samphan nói tại phiên tòa sơ khởi được Liên Hiệp Quốc hỗ trợ này và với toàn dân bởi vì phiên tòa hôm nay được truyền hình, rằng ông sẽ nói lên sự thật về những gì đã xảy ra dưới thời cai trị của Khmer Đỏ.
Phiên tòa xét xử các tội ác chiến tranh tại Phnom Penh ước tính có tới 2 triệu 200 ngàn người đã chết khi Khmer Đỏ cai trị Campuchia từ năm 1975 đến năm 1979.
Ông Khieu Samphan đã phát biểu bằng tiếng Khmer. Lời khai của ông được một thông dịch viên tòa án nói lại bằng tiếng Anh.
Ông Khieu nói: “Cá nhân tôi không hoàn toàn biết rõ mọi sự, nhưng tôi sẽ cố gắng hết sức mình để bảo đảm rằng tôi có thể khẳng định sự thật nếu tôi có thể làm được.”
Ông Khieu Samphan thừa nhận rằng nhân dân Campuchia có nhu cầu cấp thiết cần phải biết những gì đã xảy ra.
Ông Khieu nói tiếp: “Tôi nghĩ thật là một giờ phút quan trọng đối với tôi và với đồng bào Campuchia đang khao khát được thấu hiểu những gì đã xảy ra từ năm 1975 đến năm 1979.”
Phiên tòa sẽ bắt đầu vào cuối năm nay, có thể là vào tháng 9. Đây là phiên xử thứ nhì và có nhiều phần chắc sẽ là phiên xử cuối cùng điểm lại những gì đã xảy ra dưới thời cai trị của Khmer Đỏ.
Cùng ra trước vành móng ngựa với ông Khiêu Samphan, có ông Nuon Chea, còn có biệt danh là “Anh Hai”, người được cho là lý thuyết gia trưởng của phong trào, ông Ieng Sary, cựu bộ trưởng ngoại giao và vợ ông là bộ trưởng bộ Xã hội Ieng Thirith.
Tất cả 4 bị can đều không nhận là đã phạm một loạt các trọng tội, trong đó có diệt chủng, tội ác chiến tranh và tội ác đối với nhân loại.
Luật sư của ông Nuon Chea, ông Victor Koppe, nói với tòa rằng thân chủ của ông muốn có một phiên xử nhanh chóng, bởi vì ông là một người đã cao tuổi.
Ông Koppe nói: “Điều quan trọng hơn một phiên tòa kết thúc mau chóng, ông muốn phiên tòa này xác nhân sự thật. Không phải là một câu chueỵn có thể đọc trong các sách sử của Mỹ hay Việt Nam, mà là một sự thật – một sự thật lịch sử – còn bao gồm cả quan điểm của ông về những sự cố đã xảy ra trước và trong thời gian Khmer Đỏ, và sự thật còn bao gồm luôn cả vai trò của Việt Nam, hậu quả của những vụ thả bom của Hoa Kỳ, và những vấn đề quan trọng khác về bối cảnh.”
4 bị can đều cao tuổi, từ 79 đến 85, và không có người nào mạnh khỏe. Ông Khieu Samphan là người duy nhất xuất hiện tại tòa trong nguyên một phiên xử tuần này.
Tòa án có nhiệm vụ truy tố các tội ác đã diễn ra từ tháng 4 năm 1975, khi Khmer Đỏ chiếm Phnom Penh, cho đến ngày họ bị buộc phải ra đi vào tháng 1 năm 1979.
