Chuyên gia phụ trách giải đáp thắc mắc y học kỳ này là bác sĩ Hồ văn Hiền, chuyên khoa nhi và y khoa tổng quát, có phòng mạch và đang làm việc cho các bệnh viện ở Bắc Virginia.
Ông Nguyễn văn Hải đang làm việc ở Seoul có nêu thắc mắc và được bác sĩ Hồ văn Hiền giải đáp:
Bịnh đổ mồ hôi tay quá nhiều (hyperhidrosis).
Thường lúc chúng ta chảy mồ hôi nhiều lúc chúng ta đến một chỗ nóng nực, vì bộ óc chúng ta có khả năng phát hiện được sự thay đổi nhiệt độ của máu cơ thể đi vào đầu, bộ óc ra lịnh cho những tuyến mồ hôi làm việc nhiều hơn. Trái lại, mồ hôi bàn tay và lòng bàn chân chịu ảnh hưởng trực tiếp của vỏ óc (cerebral cortex) là những tổ chức thần kinh cấp cao và là nơi điều khiển những cảm xúc, suy nghĩ. Do đó chúng ta chảy mồ hôi tay chân thường vì chúng ta xúc động, sợ sệt hoặc lo âu (emotional stimuli).
Chứng chảy mồ hôi tay chân quá nhiều (hyperhidrosis) ở một người khỏe mạnh về mọi mặt khác thường được giải thích như là một sự thiếu điều hòa của hệ thần kinh giao cảm (autonomic dysregulation). Nói môt cách giản dị hơn, những người này là những người dễ bị xúc động, hệ thần kinh giao cảm (sympathetic system) quá nhạy cảm, kích thích các hạch mồ hôi tay chân, nách quá trớn. Người Nhật bị chứng này 20 lần nhiều hơn các giống dân khác. Người Mỹ (phần đông là da trắng) chừng 1% mắc chứng này.
Chữa trị chỉ có mục đích làm tăng chất lượng đời sống vì bịnh này không có gì nguy hiểm.
Thường nhất là dùng những muối aluminum (nhôm). Ở Mỹ, Thuốc tên Drysol chứa 20% aluminum chloride, bán từng chai 37.5 cc, ở Mỹ mua phải có toa BS. Tối đi ngủ người bịnh thoa Drysol lên chỗ mồ hôi nhiều, lấy saran wrap (là màng plastic) bọc lên, sáng dậy rửa thuốc đi. Làm hai đêm liên tiếp. Sau đó, mỗi tuần một hai lần nếu cần. Thuốc Certin-Dri và Xerac không cần toa BS. Nên hỏi dược sĩ có thuốc tương tự hay không, thường đây là những chất rẻ tiền dễ kiếm.
Các thuốc uống xài trị bịnh ra mồ hôi nhiều không hiệu quả lắm vì nhiều phản ứng phụ. Những thuốc này có tác dụng chống lại acetylcholine, nên cũng gây phản ứng phụ như khô mắt, khô miệng, mắt mờ do con ngươi nở lớn, khó tiểu, bón (anticholinergics: vd propantheline bromide, glycopyrrolate, oxybutynin (Ditropan), benztropine). Một cách chữa khác là iontophoresis, dùng dòng điện để đem thuốc vào da.
Trong một số trường hợp bác sĩ có thể xài thuốc an thần (tranquilizer).
Những thuốc này cũng như những biện pháp sau đây không xài cho trẻ em, chỉ kể ra đây với mục đích thông tin.
Một số Bs dùng phương pháp giải phẩu, cắt đứt giây thần kinh giao cảm nằm trong lồng ngực, trước khi giây này ra khỏi lồng ngực và phụ trách vùng mồ hôi ở nách và tay (cắt thần kinh giao cảm bằng nội soi lồng ngực/ ETS endoscopic transthoracic sympathectomy). Do BS giải phẫu thần kinh (neurosurgeon) thực hiện, hiện nay thường thấy quảng cáo trên các băng nhạc video Việt Nam.
Một phương pháp mới, khá đắt tiền là chích Botulinum toxin A (Botox). Botox là một chất cực độc lấy từ vi trùng botulinum. Hiện nay rất thịnh hành trong việc trị các vết nhăn da mặt. Độc tố này làm tê liệt các tuyến mồ hôi.
Bịnh nhân được bác sĩ chuyên khoa da chích chừng 50 mũi chất này vào mỗi bàn tay. Hiệu nghiệm từ 4-12 tháng, sau đó phải làm lại.
Tự nó bịnh nhiều mồ hôi chỉ bất tiện, cần tỉnh tâm, bớt lo lắng, lo âu, thư giản. Thường người chảy mồ hôi tay nhiều có khuynh hướng bị ám ảnh tay mình ẩm ướt lúc giao tiếp, trước lúc sắp phải bắt tay người khác, cầm tay người khác. Sự căng thẳng này lại càng làm cho người đó hồi hộp, tim đập mạnh, tay ướt nhiều hơn (do hệ thần kinh giao cảm tự động bị kích thích bởi tác dụng của stress). Người đó có thể vô tình tránh tiếp xúc với người khác và giới hạn sinh hoạt của mình, ít muốn tiếp xúc với ai. Khá đông người Vn chúng ta cũng nghĩ rằng mồ hôi tay là triệu chứng yếu tim (cũng dễ hiểu vì do tác dụng hệ gia cảm nói trên, tim cũng đập nhanh, người đó hồi hộp, cảm thấy khó thở) nhưng điều này không đúng. Có thể đọc sách hướng dẫn, tập thiền, hoặc nhờ những người có khả năng giúp cho mình tự tin hơn, như chuyên gia tâm lý, hoặc bs của mình. Đa số người trẻ mắc chứng này dần dần sẽ bớt trở ngại, triệu chứng giảm đi với thời gian, nhất là nếu người đó tự tin hơn và làm chủ được mình hơn bằng cách ý thức về sự sợ sệt của mình. Có thể dùng muối nhôm (aluminum salt) nếu cần. Nên nhờ BS khám để đánh giá sức khỏe tổng quát, để loại những bịnh tim, giáp trạng đôi khi có thể đi cùng.
Chúc bịnh nhân may mắn.
-----
Chúng tôi vẫn dành đường dây điện thoại miễn phí để tiếp nhận các thắc mắc khác của quý thính giả về sức khỏe và y học thường thức. Số điện thoại miễn phí dành cho mục Hỏi Đáp Y Học là 202-205-7890, xin nhắc lại, 202-205-7890, ngày giờ nhận câu hỏi là thứ ba và thứ năm mỗi tuần, từ 8 giờ 30 đến 9 giờ 30 tối, giờ Việt Nam. Chúng tôi sẽ chuyển các thắc mắc của quý vị cho các bác sĩ chuyên khoa phân tích và giải thích và sẽ thông báo ngày giờ giải đáp để quý vị tiện theo dõi.