Đó là tựa đề của báo New York Times, dựng lại cái chết của George Floyd, người đàn ông da đen ở tâm điểm của các cuộc biểu tình trong suốt tuần qua tại hàng chục thành phố trên khắp nước Mỹ.
Bài báo của Times viết: “Chiều tối thứ Hai 25/5 tại Minneapolis. Cảnh sát đáp ứng cú điện thoại than phiền về một người đàn ông bị nghi dùng bạc giả 20 đôla để mua thuốc lá. Vỏn vẹn 17 phút sau, người đàn ông đã nằm bất động trên mặt đất, và được chứng nhận đã chết không lâu sau đó.”
Nhiều đoạn video do ít nhất 3 người qua đường quay, trong đó có cô Darnella Frazier, 17 tuổi, cho thấy cảnh sát viên Derek Chauvin quỳ gối trên cổ ông Floyd, ấn đầu gối vào ót nạn nhân trong suốt 8 phút 46 giây, ngay cả trong gần 3 phút sau cùng khi người đàn ông đã hoàn toàn bất động.
Cuộc xét nghiệm tử thi độc lập do gia đình Floyd giàn xếp kết luận rằng George Floyd, 46 tuổi, tử vong vì bị ngạt thở.
Cảnh người đàn ông da đen bị cảnh sát viên da trắng khống chế bằng cách quỳ lên cổ và ấn đầu gối vào ót trong khi ông này bị ghì nằm xấp trên mặt đất trong đoạn video được tung lên mạng là một cảnh tượng đau lòng. Càng thương tâm hơn khi nghe được những lời cuối của ông, nài nỉ cảnh sát: “Tôi không thở được! Xin làm ơn…” Và sau cùng trong tuyệt vọng, ông gọi người mẹ đã khuất: “Mẹ ơi! Mẹ ơi!”.
Báo Times phân tích 3 video do 3 người quay ở những vị trí khác nhau nói rằng trong khi Derek Chauvin quỳ lên cổ Floyd, hai viên cảnh sát khác cũng khống chế Floyd bằng cách đè lên lưng và chân của ông.
Hình ảnh nạn nhân trong tư thế nằm xấp trên mặt đất, bị ghì dưới đầu gối của viên cảnh sát da trắng thấy rõ trong một đoạn video gây căm phẫn, châm ngòi cho các cuộc biểu tình dữ dội kéo dài cả tuần nay trên khắp nước Mỹ. Đám đông hô to: “Không có công lý, Không có hòa bình!”, và “Công lý cho Floyd!”
Tại một số nơi, biểu tình trở nên bạo động, với nhiều người lợi dụng tình trạng hỗn loạn để phá hoại tài sản và hôi của.
Người đàn ông đã gặp cái chết bi thảm đó là ai?
George Floyd ra đời tại thành phố Houston, bang Texas, tại một khu phố nghèo của người da đen.
Năm 12 tuổi, Floyd đã cao 1m 87 và có khiếu trong hai bộ môn thể thao, bóng rổ và bóng đá. Từng là một cầu thủ hứa hẹn của Trường Trung học Yates. CNN cho biết Floyd được tuyển chọn vào trường đại học South Florida State College, để chơi bóng rổ cho nhà trường trong hai năm học tại đây.
Trở về Texas theo học tại Đại học Texas A&M, Floyd không hoàn tất chương trình đại học. Cuộc đời của Floyd từ đó rẽ sang một ngã khác, và cựu cầu thủ bóng rổ buốc vào con đường tội phạm, nhiều lần bị bắt giữ về tội trộm cắp và sở hữu ma túy, nhưng lần nghiêm trọng hơn cả, là khi Floyd bị bắt giữ về tội cướp có vũ trang vào năm 2007 và bị tuyên án tù 5 năm.
Đây cũng là một bước ngoặt trong cuộc đời George Floyd, mãn hạn tù, Floyd tình nguyện tham gia một tổ chức tôn giáo ở địa phương tên Resurrection Houston, và quyết tâm từ bỏ con đường tội phạm để làm lại cuộc đời và đóng góp cho cộng đồng, một người bạn cùng khu xóm, ca sĩ nhạc rap Ronnie Lillard cho biết.
Floyd cao lớn, vạm vỡ, được lối xóm coi như “anh khổng lồ hiền hậu”, chống bạo lực súng ống, và cố lôi kéo giới trẻ lầm được lạc lối như mình trước đây, hãy ‘trở về nhà’ sống cuộc đời lương thiện.
Floyd dọn đến Minnesota vào năm 2018 với sự khuyến khích của một số bạn bè thời thơ ấu. Một người bạn thời còn đi học nói với truyền thông Mỹ rằng Floyd bắt đầu giai đoạn mới trong đời mình và hài lòng về thay đổi này.
Cao tới 1 m 98, cựu vận động viên Floyd làm bảo vệ canh gác an ninh cho tổ chức từ thiện Salvation Army, và sau đó lái xe vận tải và làm bảo vệ cho câu lạc bộ Conga Latin Bistro, nhưng giữa đại dịch Covid-19, như nhiều người Mỹ khác, Floyd bị mất việc.
Ngày 25/5/202, Floyd bị cảnh sát chặn bắt vì bị tình nghi dùng tờ bạc giả 20 đôla để mua thuốc lá. Lúc đó, ông không có vũ khí trong tay, và theo băng video, không kháng cự lại cảnh sát.
Nhiều người cho rằng cảnh sát đã sử dụng bạo lực quá tay và làm ngơ lời kêu cứu của nạn nhân, rất nhiều lần nói ông không thở được.
Harris, người bạn thân từ thời đi học nói Floyd bị thất nghiệp khi Minnesota đóng các doanh nghiệp để chống dịch COVID-19. Ông nói bạn ông đã tìm mọi cách để tiếp tục cải thiện cuộc sống của mình, nhưng ông không tin rằng Floyd tìm cách làm bạc giả.
Ông Harris nói “Cái chết của Floyd thất là phi lý. Anh đã van xin để được sống.”
Báo Houston Chronicle cho biết Floyd để lại một đứa con gái 6 tuổi, đang sống ở Houston với mẹ.
Biểu tình kéo dài
Sự phẫn nộ về sự tàn bạo của cảnh sát và cái chết của George Floyd lan rộng, cả trong các cộng đồng da trắng và da màu, không chỉ trong cộng đồng Mỹ gốc Phi, thành một phong trào đòi công lý, và cải cách vì công bằng xã hội, bất chấp hơn 1.600 người bị bắt giữ tại gần hơn hai mươi thành phố, trong khi Lực lượng Vệ binh Quốc gia được điều động tới 15 tiểu bang.
Ca sĩ nhạc rap Lillard mô tả bạn ông là “người của hòa bình”, bênh vực quyền của mọi người đòi thay đổi và cải cách, nhưng không chấp nhận bạo động và nạn hôi của.
Lillard nói theo ông biết, bạn ông có trái tim của một người sẵn sàng tha thứ, và theo ông những cuộc biểu tình để đòi công lý cho Floyd đã biến thành một phong trào.
“Tôi tin rằng những gì đang xảy ra đã phát triển thành một phong trào rộng lớn, vượt qua cá nhân của George Floyd, tôi tin rằng chúng ta đang chứng kiến thái độ bức xúc của nước Mỹ đối với chính mình.”
4 cảnh sát viên có mặt tại hiện trường ngày hôm đó đã bị sa thải và chờ điều tra. Derek Chauvin, 44 tuổi, viên cảnh sát đã quỳ gối trên cổ nạn nhân, bị cáo buộc về tội sát nhân và ngộ sát.